In het kort
- Overgeven komt meestal door buikgriep (door een virus of bacterie).
- Blijf genoeg drinken: vaak en kleine beetjes per keer.
- Is het overgeven na een dag niet minder, overleg dan met uw huisarts.
Wat is overgeven?
Als u moet overgeven (kotsen of braken) komt alles wat in uw maag zit, ineens met golven weer uit uw mond naar buiten. Voordat u overgeeft, voelt u zich meestal misselijk.
Alles wat u eet en drinkt, wordt door de spieren van de slokdarm en de maag naar de darmen gebracht. Als u moet overgeven, werken deze spieren ineens in tegengestelde richting.
Oorzaken van overgeven
Overgeven kan verschillende oorzaken hebben:
- Buikgriep
- Hormoonveranderingen vroeg in de zwangerschap
- Veel stress
- Een zonnesteek
- Migraine
- Hersenschudding
- Evenwichtsstoornissen (zoals bij reisziekte)
Kan overgeven kwaad?
Overgeven kan meestal geen kwaad. Bij misselijkheid is overgeven vaak een opluchting. Als de maag leeg is, komen de maag en darmen meestal vanzelf weer tot rust.
Let op: u verliest wel veel vocht als u vaak moet overgeven, zeker als u ook diarree of koorts heeft. Als u te veel vocht verliest, kan uw lichaam uitdrogen. Dat kan gevaarlijk zijn. Drink daarom extra om uitdroging te voorkomen. Vooral baby’s en ouderen drogen snel uit.
Gebruikt u medicijnen en geeft u over binnen 4 uur na inname? Het kan zijn dat uw lichaam de medicijnen dan niet heeft opgenomen. Neem contact op met uw huisarts om te overleggen.
Wat kunt u zelf doen bij overgeven?
- Als u maar één of twee keer heeft overgegeven, kunt u rustig even afwachten. Laat de maag eerst tot rust komen voordat u weer gaat drinken of eten.
- Als u meerdere malen moet overgeven, kunt u veel vocht verliezen. Neem dan iedere 5 of 10 minuten een slokje water of een lepeltje slappe thee. Daarmee voorkomt u uitdroging. Zodra het wat beter gaat, kunt u geleidelijk aan wat grotere hoeveelheden tegelijk gaan drinken; u hoeft dan ook niet meer elke 5 of 10 minuten te drinken.
- Als u geen zin heeft in eten is dat niet erg. U hoeft pas weer te gaan eten als u trek krijgt. Eet dan gewoon waar u zin in heeft, het maakt niet uit wat.
- Bij vaak overgeven en diarree verliest u niet alleen vocht maar ook zouten. U kunt een speciaal drankje maken om dit verlies aan te vullen en uitdroging tegen te gaan. Dit drankje maakt u met ORS-poeder dat bij de apotheek of drogist te koop is. Neem hiervan elke 5 tot 10 minuten een slokje zolang u blijft overgeven.
- Soms vinden kinderen het eng als ze moeten overgeven. Blijf dan in de buurt en probeer het kind gerust te stellen.
ORS
ORS is een oplossing van zouten en druivensuiker in water.
Het wordt gebruikt bij waterdunne diarree en braken (overgeven).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wanneer contact opnemen bij overgeven?
Neem bij overgeven direct contact op met uw huisarts:
- als u hevige buikpijn heeft;
- als u suf of verward bent of bijna flauw valt;
- als u een dag niet meer heeft geplast;
- als er bloed bij het braaksel zit;
- als u overgeeft nadat u bent gevallen.
Bij een kind jonger dan twee jaar dat overgeeft, moet u direct contact opnemen met de huisarts:
- als het erge buikpijn heeft;
- als het suf is of niet reageert zoals u gewend bent;
- als er bloed bij het braaksel zit;
- als het overgeven is begonnen nadat het is gevallen;
- als het niet wil drinken;
- als het een halve dag niet heeft geplast;
- als het ook diarree en koorts heeft.
Is het overgeven na een dag nog niet minder? Lukt het niet om drinken binnen te houden? Overleg dan met uw huisarts (zowel over een kind als over u of een andere volwassene).
Wees extra alert als u diabetes, hartfalen of nierproblemen heeft. Neem in die gevallen dezelfde dag nog contact op met uw huisarts. Overleg ook met uw huisarts bij andere verschijnselen waarover u zich zorgen maakt.
Meer informatie over overgeven
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over misselijkheid en overgeven.