In het kort
- Je kunt je borsten onderzoeken door te kijken en te voelen.
- Als je borstkanker hebt gehad, is het goed om dit elke maand te doen.
- Let op je huid, je tepels en de vorm van je borsten.
- Maak een afspraak bij je huisarts als je een verandering van een borst ziet of voelt.
Voor wie is het goed om borsten zelf te onderzoeken?
Behandeld voor borstkanker
Heb je een behandeling gehad voor borstkanker? Dan is het goed om je borsten en oksels elke maand zelf te onderzoeken.
Daarmee kun je eerder ontdekken of de borstkanker weer terug is.
Geen borstkanker gehad
Heb je geen borstkanker gehad? Dan raden artsen niet aan om je borsten elke maand zelf te onderzoeken. Dat heeft namelijk geen voordelen. Je hebt niet meer kans om te genezen als er borstkanker ontdekt wordt.
Wel zijn er nadelen. Je kunt voor niks bang en bezorgd worden. Ook kun je onderzoeken krijgen die eigenlijk niet nodig zijn. Sommige vrouwen krijgen een operatie die eigenlijk niet nodig is. Elke operatie geeft risico op problemen.
Het is wel goed om te weten hoe je borsten voelen en hoe de huid van je borsten eruitziet. Je weet dan wat bij jou normaal is. Als er iets verandert, is het belangrijk om een afspraak met je huisarts te maken. Kijk hieronder bij Wanneer bellen.
Op welk moment in de maand kun je je borsten het beste onderzoeken?
Onderzoek je borsten als je ongesteld bent geweest.
Dan zijn ze namelijk minder gevoelig en minder knobbelig. Je kunt veranderingen dan beter voelen.
Heb je een hormoonspiraal of slik je de pil door? En ben je daardoor niet meer ongesteld? Dan maakt het niet uit op welk moment je je borsten onderzoekt.
Ben je niet meer ongesteld omdat je al in de overgang bent geweest? Dan maakt het ook niet uit op welk moment je je borsten onderzoekt.
Hoe onderzoek je je borsten?
Je kunt je borsten het best onderzoeken door te kijken en te voelen.
Kijken
Zorg voor veel licht om beter te kunnen zien.
- Ga voor een spiegel staan.
- Laat je armen ontspannen langs je lichaam hangen.
- Kijk goed naar je borsten. Neem daar rustig een paar minuten de tijd voor.
- Kijk naar de vorm. Meestal zijn borsten niet even groot.
- Let op de huid: zijn er velletjes, is de huid rood, zijn er deukjes of kuiltjes, is de huid bobbelig (sinaasappelhuid)?
- Let op je tepels: wat is de kleur, is een tepel ingedeukt naar binnen, zitten er korstjes of velletjes op?
- Leg je handen daarna in je nek.
Kijk weer naar alle punten die hierboven staan.
Voelen
Doe dit onderzoek bijvoorbeeld onder de douche. Een warme douche kan extra ontspanning in je borsten geven. Dan kun je beter voelen.
Als je het onderzoek liever doet als je ligt, kan dat ook.
Je linkerborst
- Eerst onderzoek je je linkerborst:
Leg je linkerhand in je nek. Leg je rechterhand op je linkerborst. - Onderzoek je borst in 4 delen:
Eerst het bovenste en het onderste deel in het midden, aan de kant van het bot tussen je borsten.
Daarna het onderste en het bovenste deel aan de kant van je arm. - Maak met je platte hand draaiende bewegingen. Ga van de buitenrand van je borst naar de tepel.
- Voel aan de bovenkant van je borst tot aan je sleutelbeen.
- Controleer ook de tepel met een draaiende beweging.
- Trek even aan de tepel. Je moet je tepel makkelijk een beetje naar voren kunnen trekken, zonder dat die strak vast blijft zitten op je borst.
Je rechterborst
- Doe alles wat hierboven staat ook bij je rechterborst, met je rechterhand in je nek.
- Met je linkerhand onderzoek je je rechterborst.
Voorover gebogen
- Buig voorover. Dan kun je nog eens voelen aan elke borst met allebei je handen.
- Voel ook in je oksels.
- Voel ook in de huidplooi die van je oksel naar de borst gaat.
Je kunt ook op kenjeborsten.nl een filmpje bekijken. Daarin zie je hoe je zelf je borsten kunt onderzoeken.
Meer over wat je kunt zien en voelen en wat dat kan zijn, lees je bij een verandering van mijn borsten.
Wanneer bellen als er iets aan je borsten is veranderd?
Bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost bij deze klacht:
- Je borst is rood, warm en doet pijn.
Maak een afspraak bij je huisarts als je 1 of meer van deze dingen hebt:
- Je voelt een knobbeltje in 1 borst of beide borsten.
- Er komt bloed, bruin vocht of pus uit je tepel.
- Er komt helder of wit vocht uit je tepel.
- De huid van je borst verandert. Je ziet bijvoorbeeld een deukje. Of velletjes.
- De tepel van je borst verandert. Je tepel lijkt bijvoorbeeld ingedeukt. Of je ziet velletjes.
- Je voelt 1 of meer dikke bulten in je oksel.
- Je hebt pijn in 1 borst of beide borsten.
Maak bij de klachten hierboven ook een afspraak als jouw borstfoto's bij het bevolkings-onderzoek goed waren. Borstkanker kan nog zo klein zijn dat er nog niets te zien was op die borstfoto's. Daarom is het belangrijk om altijd naar je huisarts te gaan als je klachten hebt.
Onderzoek bij de huisarts bij een verandering van je borsten
Je huisarts bekijkt je borsten en voelt. Ook voelt de huisarts of de lymfklieren in je oksels en bij je sleutelbenen dikker zijn.
Eerder borstkanker gehad
Ben je eerder behandeld voor borstkanker? Dan kan je huisarts je doorsturen naar je arts in het ziekenhuis.
Geen borstkanker gehad
Vertel het aan je huisarts als iemand in jouw familie borstkanker heeft of heeft gehad. Of kanker in de eierstok, eileider of prostaat. Je huisarts kijkt of jouw kans om zelf borstkanker te krijgen dan groter is.
Samen bespreek je of er meer onderzoek nodig is. Bijvoorbeeld een echo of borstfoto's. Bij vrouwen jonger dan 30 jaar zijn borsten beter te bekijken met een echo. De huisarts kan je voor onderzoek naar borstkanker naar een ziekenhuis doorsturen.
Misschien is er niet meteen meer onderzoek nodig. Je huisarts kan je vragen om af te wachten tot je ongesteld bent geweest.
Zijn je borsten daarna nog pijnlijk? Of voel je nog steeds iets? Maak weer een afspraak bij je huisarts.
Is de verandering wel verdwenen als je ongesteld bent geweest? Dan hoef je niets te doen. De verandering kwam dan door je hormonen.