In het kort
- Klachten bij hersenvlies-ontsteking kunnen zijn:
- erge hoofdpijn
- nekpijn of een stijve nek
- slaperig, in de war of suf zijn
- Bel direct de huisarts of de huisartsenpost als u koorts heeft met 1 of meer van deze klachten.
- Als uw huisarts denkt dat u hersenvlies-ontsteking heeft, gaat u meteen naar het ziekenhuis.
- Bij hersenvlies-ontsteking is snelle behandeling nodig.
Wat is hersenvlies-ontsteking?
Bij hersenvlies-ontsteking is het vlies om de hersenen ontstoken. Dat gebeurt meestal door een virus of bacterie. Vaak zijn ook de hersenen ontstoken.
De hersenvliezen zitten net onder de schedel, rondom de hersenen. Ze beschermen de hersenen.
Iedereen kan hersenvlies-ontsteking krijgen. Het komt vaker voor bij:
- baby's
- jongeren tussen 12 en 25 jaar
- mensen ouder dan 60 jaar
- mensen met minder afweer
Een andere naam voor hersenvlies-ontsteking is meningitis.
Vroeger werd het nekkramp genoemd. Maar dat is alleen een klacht bij hersenvlies-ontsteking. Iemand kan ook hersenvlies-ontsteking zonder nekpijn of een stijve nek hebben.
Wat merk ik van hersenvlies-ontsteking?
Bij hersenvlies-ontsteking kunt u 1 of meer van deze klachten krijgen:
- erge hoofdpijn
- nekpijn of een stijve nek
U kunt uw nek niet goed voorover buigen en niet met uw kin de borst aanraken. - slaperig, in de war of suf zijn
- hoge koorts: 39 graden of hoger
of een te lage temperatuur: 36,5 graden of lager - weinig plassen
- het koud hebben en gaan trillen
- minder kleur of een grijze kleur in uw gezicht en de rest van uw huid
- steeds overgeven
U kunt binnen een paar uur ernstig ziek worden van hersenvlies-ontsteking.
Soms hebben mensen met hersenvlies-ontsteking ook een sepsis.
Bij een sepsis kunt u vlekjes of stipjes op uw lichaam krijgen. Deze kunnen donkerrood of paarsrood zijn. Bij een lichte huid is dit beter te zien dan bij een donkere huid. De vlekjes kunnen op uw borstkas, buik, rug, armen, benen of in de ogen zitten. De vlekjes blijven donkerrood of paarsrood als u erop drukt. Ze worden niet lichter.
Wanneer bellen als ik denk dat ik misschien hersenvlies-ontsteking heb?
Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost als u hoge koorts heeft (39 graden of hoger) of een te lage temperatuur (36,5 graden of lager) samen met 1 of meer van deze klachten:
- U heeft erge hoofdpijn.
- U heeft pijn in uw nek.
- U wordt suf of in de war.
- U wordt binnen een paar uur zieker.
- U krijgt paarse of rode vlekjes of stipjes op uw huid.
- U drinkt of plast heel weinig.
- U moet steeds overgeven.
- U heeft weinig afweer door een ernstige ziekte of door een medische behandeling (bijvoorbeeld een chemokuur).
- U bent de afgelopen 3 weken in de tropen geweest.
Waardoor komt hersenvlies-ontsteking?
Hersenvlies-ontsteking komt meestal door een virus, bijvoorbeeld herpes.
Soms komt hersenvlies-ontsteking door een bacterie, bijvoorbeeld:
- pneumokokken
- groep B streptokokken (GBS)
- meningokokken (dan heet het meningokokken-ziekte)
- haemophilus influenza type B (Hib)
Deze bacteriën zitten in de neus, keel en oren. Door bijvoorbeeld hoesten, niezen en zoenen krijgen we ze van andere mensen. Normaal wordt iemand hier niet ziek van. Als deze bacteriën in het bloed komen, kunnen ze via het bloed naar de hersenen en hersenvliezen.
Ook na prikken tegen oorzaken van hersenvlies-ontsteking kan iemand de ziekte nog krijgen. Deze prikken maken de kans wel veel kleiner.
Film
Download deze film
- Filmbestand .mp4
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent .mp3
- Ondertitelingsbestand .srt
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Kan een hersenvlies-ontsteking kwaad?
Van hersenvlies-ontsteking door een bacterie kunt u ernstig ziek worden. Zonder snelle behandeling kunt u eraan overlijden.
Van hersenvlies-ontsteking door een virus bent u meestal minder ernstig ziek. Vaak wordt u dan vanzelf weer beter.
Een ontsteking kan schade geven aan de hersenen. Bijvoorbeeld doof zijn, een verlamming van een arm of been of problemen met denken en onthouden. De kans op deze klachten is groter als een bacterie de oorzaak is van de hersenvlies-ontsteking.
Welke onderzoeken krijg ik als ik misschien hersenvlies-ontsteking heb?
Bij de huisarts
Uw huisarts zal uw lichaam goed bekijken. Als de huisarts denkt dat uw klachten door iets anders komen, krijgt u meer onderzoeken. Bijvoorbeeld onderzoek van uw bloed of plas.
Denkt de huisarts dat u hersenvlies-ontsteking heeft? Dan zal de huisarts u direct doorsturen naar het ziekenhuis.
In het ziekenhuis
In het ziekenhuis wordt u onderzocht door bijvoorbeeld een arts op de spoedeisende hulp. Of door een arts die veel weet van de hersenen (neuroloog) of van het hele lichaam (internist).
- Meestal prikken ze in het ziekenhuis bloed bij u. Dat wordt onderzocht.
- De arts kijkt of u een ruggenprik kunt krijgen. Hiermee vangt de arts hersenvocht op om te onderzoeken.
Hoe gaat het verder als ik hersenvlies-ontsteking heb?
U blijft een tijd in het ziekenhuis voor de behandeling.
1 van de 3 mensen die hersenvlies-ontsteking heeft gehad, blijft klachten of problemen houden.
Meer informatie over hersenvlies-ontsteking
- Tips voor mensen met hersenvlies-ontsteking en hun familie en vrienden: Hersenstichting.
- Meer informatie over hersenvlies-ontsteking, sepsis en verhalen van mensen die hetzelfde hebben meegemaakt: Meningitis Stichting.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over hersenvlies-ontsteking.