Ik heb psychische klachten. Hoe ga ik daarmee om?

U kunt veel zelf doen om u beter te gaan voelen, bijvoorbeeld:

• Structuur in uw dag
  Houd zoveel mogelijk regelmaat in uw leven.
  • Probeer steeds op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan.
  • Sta op tijd op en kleed u aan.
  • Eet drie keer per dag op vaste tijden.
  • Blijf als het kan zoveel mogelijk de gewone dingen doen. Blijf bijvoorbeeld werken, voor de kinderen zorgen, vrijwilligerswerk doen, hobby's uitoefenen, studeren. Dat geeft afleiding en structuur.
• Bewegen
  Zorg dagelijks voor minimaal een half uur lichaamsbeweging. Ga bijvoorbeeld een half uur wandelen, fietsen, zwemmen of tuinieren.
• Blijf in contact met anderen
  Ga bij vrienden of familie langs ook al ziet u daar tegenop. Vaak bent u achteraf blij dat u geweest bent. Het kan ook helpen om uw zorgen te delen met familie of vrienden.
• Doe leuke dingen
  Zorg voor afleiding en ontspanning door dingen te doen die u leuk vindt.
• Geen alcohol en drugs
  Alcohol en drugs kunnen psychische problemen veroorzaken en ze ook verergeren.
• Schrijven
  Als u veel piekert, schrijf dan iedere dag op waar u over piekert. Dat helpt om uw gevoelens te begrijpen en oplossingen te vinden.
• Manier van denken
  U kunt proberen om uw manier van denken te veranderen. Uw manier van denken heeft namelijk invloed op hoe u zich voelt.
  • Als u vaak negatief denkt, voelt u zich sneller somber of angstig. U gaat zich dan ook zo gedragen. U vermijdt bijvoorbeeld dingen waar u bang voor bent.
  • Iemand die positief denkt, voelt zich lekkerder en durft en doet meer. Probeer dus om positief te denken. Kijk naar u wat allemaal nog wel kunt en naar de dingen die goed gaan. Een therapie die daarbij kan helpen is cognitieve gedragstherapie. U kunt deze therapie ook in een online cursus doen. Het is bewezen dat zo’n cursus somberheid, depressieve klachten en angst vermindert.
• Ontspanningsoefeningen en mindfulness
  Met ontspanningsoefeningen en mindfulness leert u ontspannen.
• Online cursus
  Op internet staan cursussen die u kunnen helpen, bijvoorbeeld Kleur je leven. Op mentaalvitaal.nl vindt u meer cursussen.
• Stel uzelf doelen
  Accepteer dat u klachten heeft en kijk vooral naar wat u allemaal wel kunt: wat zijn uw sterke kanten, wat zijn uw talenten? Stel uzelf doelen: wat wilt u (weer) kunnen?
• Lotgenotencontact
  Het kan helpen om met mensen te praten die dezelfde problemen hebben (gehad). Zij begrijpen goed wat u doormaakt. Hun verhalen kunnen u hoop en moed geven. Kijk eens of er bij u in de buurt bijvoorbeeld groepscursussen zijn voor mensen met psychische klachten. Lotgenoten vindt u ook bij patiëntenorganisaties.

Krijgt u psychische hulp van uw huisarts, de praktijkondersteuner, een psychiatrisch verpleegkundige, een psycholoog of psychiater? Een goede samenwerking met uw hulpverlener is belangrijk. Probeer om zoveel mogelijk mee te denken over uw behandeling.

Informatie

Meedenken en meebeslissen gaat makkelijker als u uw eigen klachten begrijpt. Informatie kan daarbij helpen. Bekijk filmpjes of lees over uw klachten hier op Thuisarts.nl, zie bijvoorbeeld depressie, angst, paniek of dwang.

Informatie delen

U weet veel van uzelf. Uw hulpverlener wil ook graag veel weten over u. Dan kan hij/zij u de zorg geven die bij u past. U kunt bijvoorbeeld vertellen:

• wat er met u is gebeurd
• hoe u zich voelt, hoe het met u gaat
• wat uw sterke en minder sterke kanten zijn
• wat voor u belangrijk is en hoe u over het leven denkt
  Bij zingeving vindt u hier meer informatie over.
• welke ervaringen u heeft met eerdere behandelingen

Uw hulpverlener heeft informatie die voor u belangrijk is, zoals:

• informatie over de psychische klachten, waar u last van heeft
• welke mogelijkheden er zijn er om uw klachten te verminderen
• wat de voordelen en de nadelen zijn van de verschillende behandelingen

Al deze informatie delen u en uw hulpverlener met elkaar. Daardoor kunt u samen beslissen wat voor u de beste zorg en behandeling is. Het gaat immers om uw leven.

De juiste behandeling?

Tijdens de behandeling kunt u bekijken of u tevreden bent, of de hulp goed voor u is. Heeft u het idee dat de behandeling niet helpt? Bespreek dit dan met uw hulpverlener. Samen kunt u bekijken hoe de behandeling veranderd kan worden. U kunt eventueel ook een andere behandelaar kiezen. Of ervoor kiezen om te stoppen met behandeling.

Na de behandeling

Is uw behandeling klaar? Maak dan samen met uw hulpverlener een signaleringsplan. Daarin staat:

• hoe u kunt merken dat de psychische klachten weer terugkomen;
• hoe uw naasten kunnen merken dat het weer slechter gaat met u;
• wat u en uw naasten in dat geval kunnen doen om een terugval te voorkomen.

Zo nodig maakt u samen ook een crisiskaart. U kunt deze altijd bij u dragen. Dit is voor als het plotseling niet goed met u gaat. U kunt de kaart dan laten zien aan iemand die op dat moment bij u in de buurt is of aan een hulpverlener. Op een crisiskaart staan:

• de gegevens van uw behandelaar;
• welke medicijnen u slikt;
• hoe u wilt dat mensen met u omgaan tijdens een crisis;
• wie de hulpverleners moeten bellen bij een crisis.

Wordt u in het ziekenhuis opgenomen met lichamelijke klachten?

• Vertel dan ook welke psychische klachten u heeft. En welke behandeling en medicijnen u daarvoor krijgt.
• Vertel ook hoe u en anderen kunnen omgaan met de klachten.
• U kunt een naaste meenemen als u wilt.

Waarom zijn deze adviezen belangrijk?

• Lichamelijke en psychische klachten komen vaak samen voor. Ze kunnen ook invloed op elkaar hebben.
• De zorgverleners in het ziekenhuis weten dan meer over u. Ze begrijpen u beter en kunnen u daardoor beter behandelen.
• Sommige medicijnen werken niet goed als u ze tegelijk slikt.
• De zorgverleners in het ziekenhuis kunnen u helpen om uw medicijnen in te nemen op de goede tijd.
• De psychiater van het ziekenhuis kan ook helpen bij de behandeling.