In het kort
- Een steek of beet van een insect kan jeuk, pijn en een bult geven.
- De klachten gaan meestal vanzelf weer over.
- IJs of een zak met ijs (coldpack) kan helpen tegen de pijn en de bult.
- Bel direct de huisarts, 112 of de huisartsen-spoedpost bij een steek in je tong of keel. Of als je allergisch bent voor het insect, moeilijk ademt of krampen in je buik krijgt.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 1:17 minuten, 8.9 megabyte
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 1:17 minuten, 1.2 megabyte
- Ondertitelingsbestand srt, 2 kilobyte
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is een steek van een insect?
Er zijn insecten die bijten of steken, vooral in de zomer. Bijvoorbeeld muggen, bijen, wespen, hommels, hoornaars, teken, mieren of steekvliegen.
Bij andere insecten heb je het hele jaar kans op een beet of steek. Zoals bedwantsen of vlooien.
Giftige stof
De meeste insecten doen een giftige stof in je huid. Dit gif zorgt voor jeuk, pijn, een bult of een rode plek. Dit merk je meestal binnen een paar minuten.
Steekvliegen of dazen bijten en doen geen gif in je huid. De beet doet alleen pijn.
Wat merk je na een steek van een insect?
Meestal weet je niet welk insect je heeft gestoken of gebeten. Je kunt 1 of meer van deze dingen merken:
- Je hebt 1 of meer jeukende bultjes. Dit gebeurt vaak bij een mug, vlo, mier of bedwants.
- Je hebt meteen pijn door de steek. Dat gebeurt vooral bij een bij, wesp, steekvlieg of hoornaar. Hierna kun je een dikke bult krijgen.
- Je kunt een grote plek krijgen op je huid rond de plek waar je gestoken of gebeten bent. Soms is die plek groter dan 10 centimeter. Heb je een lichte huid? Dan is die plek rood. Bij een donkere huid kan de plek donker zijn. Of je ziet helemaal geen roodheid. De plek kan erg jeuken.
- Een bij steekt met een naaldje. Dit is de angel. Die blijft in je huid zitten.
- Een teek blijft op de plek van de beet zitten. Heeft de teek genoeg bloed gezogen? Dan laat de teek los.
Is een steek van een insect gevaarlijk?
Een steek of beet van een insect kan vervelend zijn, maar is meestal niet gevaarlijk. De jeuk, de bult, de rode of donkere plek en de pijn gaan vanzelf over. Ook als de plek rond de beet of steek groot is.
In deze situaties kun je wel meer last krijgen van een steek of beet:
- Je bent allergisch voor een steek van een bij of wesp. Dan kun je ziek worden. Dat gebeurt meestal direct na de steek.
- Door een bacterie kun je een ontsteking van de plek krijgen. Dat gebeurt meestal een paar dagen na de beet of steek.
- In tropische landen kun je soms een ziekte krijgen na een steek door een insect. Bijvoorbeeld malaria. Het kan een paar dagen tot een paar weken duren voordat je ziek wordt.
Wat kun je zelf doen als je gestoken bent door een insect?
Beet van een teek
Kijk bij teek.
Steek door een bij
Haal de angel van de bij zo snel mogelijk uit je huid. Dat kun je op 1 van deze manieren doen:
- Trek de angel uit je huid. Gebruik je duim en wijsvinger. Of een tangetje waarmee je heel kleine dingen uit je huid haalt (pincet).
- Schraap de angel uit je huid. Bijvoorbeeld met je nagel, de rand van een bankpas of de botte kant van een mes.
Krijg je de angel niet binnen 1 minuut uit je huid? Dan zit het meeste gif al in je huid. Je kunt de angel dan laten zitten. De angel komt vanzelf uit je huid.
Na een steek of beet door een ander insect
Koelen kan zorgen voor een minder dikke bult en minder pijn. Je kunt op 2 manieren koelen:
- met een natte doek
- met ijs of een zak met koelgel (coldpack)
Let op: doe een doek om het ijs of de zak. Zo zorg je dat je huid niet bevriest.
Koel de plek van de beet ongeveer 10 minuten.
Je hoeft een beet niet uit te zuigen. Het is niet bekend of dit helpt tegen de jeuk, pijn, plek of bult.
Medicijnen bij een steek van een insect
Bij een beet van een insect heb je meestal geen medicijnen nodig. Heb je veel jeuk? Dan kunnen deze middelen helpen:
Middelen om te smeren
Bij de drogist of apotheek kun je middelen om te smeren kopen:
- levomenthol gel
- zinkoxide-lotion
Pillen tegen allergie
Ben je door een mug gestoken en heb je hier veel last van? Bijvoorbeeld een grote bult of veel jeuk? Dan kunnen pillen tegen allergie helpen. Bijvoorbeeld cetirizine of loratadine. Dit kun je ook zelf kopen bij de drogist of de apotheek.
Bij een beet van een teek heb je soms medicijnen nodig. Lees verder bij tekenbeet.
cetirizine
Cetirizine is een anti-allergiemedicijn.
Het wordt gebruikt bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurig ontstoken neusslijmvlies, ontstoken ogen door allergie, netelroos en jeuk.
levomenthol
Levomenthol (menthol) heeft een verkoelend effect.
Het wordt gebruikt bij jeuk en neusverkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.loratadine
Loratadine is een anti-allergiemedicijn.
Het wordt gebruikt bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurig ontstoken neusslijmvlies, ontstoken ogen door allergie, netelroos en jeuk.
Wat moet je doen bij een erge allergie voor een steek van een bij of wesp?
Sommige mensen zijn allergisch voor een steek van een bij of wesp. Dan kun je 1 of meer van deze dingen merken:
- Je hebt rode of donkere plekken op andere plekken op je lichaam. Dus niet alleen rond de beet of steek.
- Je hebt veel jeuk, overal op je lichaam.
- Bij een erge allergie kun je ook last hebben van: moeilijk ademen, dikke lippen, dikke tong, buikpijn, diarree of flauwvallen.
Weet je dat je een erge allergie hebt voor een steek van een bij of wesp? Meestal heb je dan een allergie-pen (adrenaline-pen). Die krijg je van je arts. Gebruik de pen direct na de steek. Bel daarna meteen 112, de huisarts of huisartsen-spoedpost.
Zorg dat je altijd 2 allergie-pennen bij je hebt.
Hoe gaat het verder als je gestoken bent?
De klachten na een beet of steek van een insect gaan vanzelf over. Soms heb je na een paar uur al geen last meer.
Heb je meteen na de beet of steek veel last? Dan kun je een paar dagen of een week klachten houden.
Soms krijg je een ontsteking door de beet of steek. Er komt dan een bacterie bij. Je kunt dan 1 of meer van deze klachten krijgen:
- Je krijgt meer pijn op de plek waar je bent gestoken.
- De rode of donkere plek wordt steeds groter.
- Je krijgt koorts of je voelt je ziek.
Wanneer bellen bij een steek van een insect?
Wanneer direct bellen
Bel direct je huisarts, huisartsen-spoedpost of 112 in deze situaties:
- Je bent in je tong of keel gestoken.
- Je had eerder een erge allergische reactie na een beet of steek van hetzelfde insect.
- Je tong of keel worden dik.
- Je ademt moeilijk. Of je hoort een piepend geluid als je ademt.
- Je stem klinkt plotseling hees.
- Je bent duizelig of valt flauw.
- Je hebt erge krampen in je buik of je geeft vaker over.
- Na de steek krijg je snel over je hele lichaam jeuk. Of rode vlekken of bulten op je huid.
Allergie-pen? Eerst gebruiken, dan bellen
Heb je een allergie-pen? Gebruik die dan direct. Bel daarna meteen de huisarts, de huisartsen-spoedpost of 112.
Heb je na 5 minuten nog steeds veel klachten? Gebruik dan de tweede allergie-pen.
Afspraak maken zonder spoed
Bij 1 of meer van deze dingen maak je op werkdagen een afspraak met je huisarts:
- Je houdt je aan de adviezen. Toch worden de bult en pijn niet minder.
- Je wordt ziek na een steek door een insect.
Wanneer bellen bij een tekenbeet
Heb je een beet van een teek? Kijk bij tekenbeet wanneer je moet bellen.
Over deze tekst
We hebben deze informatie gemaakt met:
- de richtlijn voor huisartsen over rode, dikke plekken met jeuk en pijn
- de richtlijn voor huisartsen over medicijnen en zuurstof bij spoed
- de adviezen van huisartsen over beten en steken door een insect
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees hier wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.