In het kort
- Bij bloedonderzoek voor de lever worden stoffen in je bloed getest.
- Je huisarts doet dit onderzoek bijvoorbeeld als je pijn boven in je buik of geel oogwit hebt. Of als je lange tijd veel alcohol drinkt.
- De levertesten kunnen niet goed zijn door een vetlever. Of door alcohol, medicijnen of een andere ziekte aan de lever of de galblaas.
Wat zijn levertesten?
In je lever zitten veel stoffen. Ze worden door je lever gemaakt. Sommige van die stoffen komen in je bloed terecht. Dat is altijd zo. Maar soms komen er meer of juist minder van die stoffen in je bloed. Bijvoorbeeld als je lever niet goed werkt of beschadigd is.
Je huisarts kan deze stoffen met bloedonderzoek laten onderzoeken. Je laat dan bloed prikken. Dat zijn levertesten.
Voorbeelden van levertesten zijn ALAT, ASAT, AF en GGT. Dit kun je zien staan in de brief of e-mail van de huisarts als je het bloedonderzoek laat doen.
Wanneer doet de huisarts levertesten?
Je huisarts laat de levertesten doen, omdat die denkt dat je lever niet goed werkt.
Dat is bijvoorbeeld zo bij de volgende klachten:
- Je hebt veel pijn rechts boven in je buik.
- Je oogwit is geel. Als je een lichte huid hebt, kan je huid ook geel zijn (geelzucht).
- Je poep is lichtgrijs.
- Je plas is donker (zoals sterke thee).
- De huisarts vindt bij onderzoek van je buik dat je lever te groot is.
- Je drinkt al een tijd te veel alcohol.
Soms controleert de huisarts je bloed als je geen klachten hebt. Bijvoorbeeld als je medicijnen gebruikt die schade aan de lever kunnen geven.
Waardoor zijn de levertesten niet goed?
De testen voor de lever in het bloed kunnen niet goed zijn bij 1 van de volgende dingen:
- Je hebt te veel vet in de lever. Dit heet een vetlever.
- Je gebruikt medicijnen die schade aan de lever kunnen geven. Dit kunnen medicijnen zijn die je van je arts hebt gekregen of die je zelf in de winkel hebt gekocht.
- Je drinkt alcohol.
- Je hebt een ontsteking van de lever door een virus. Zoals hepatitis B of de ziekte van Pfeiffer.
- Je hebt galstenen.
- Je gebruikt drugs. Bijvoorbeeld cocaïne of ecstasy (xtc).
- Je hebt erge schade aan je lever.
- Je hebt kanker van de lever.
- Je hebt een andere ziekte aan je lever, galblaas of alvleesklier.
Het kan ook zo zijn dat het niet duidelijk wordt waarom je levertesten niet goed zijn.
Adviezen als je levertesten niet goed zijn
Je huisarts bespreekt met je waarom de levertesten bij jou niet goed kunnen zijn.
Je kunt de volgende adviezen krijgen:
- Als je alcohol drinkt: stop daar een tijd mee. Na een paar weken kan je huisarts controleren of de levertesten beter zijn.
- Als je te zwaar bent: probeer af te vallen door gezond te eten en meer te bewegen. Dit zorgt dat het vet in je lever minder wordt.
- Als je drugs gebruikt, probeer hier dan mee te stoppen. Als je dat moeilijk vindt kun je het ook bespreken met je huisarts.
Bespreek ook met de huisarts of je medicijnen de oorzaak kunnen zijn. Noem ook medicijnen, kruiden of vitamines die je zelf in de winkel hebt gekocht. Bespreek met je huisarts wat je kunt doen.
Hoe gaat het verder als je levertesten niet goed zijn?
Je huisarts kan de volgende afspraken met jou maken:
- Je wacht een paar weken af. Dat kan als er geen duidelijke oorzaak is, je niet echt ziek bent en de levertesten maar een beetje te hoog zijn.
Na een paar weken onderzoekt de huisarts je bloed nog een keer. - Je laat extra bloedonderzoek doen. Bijvoorbeeld om te testen of je een ontsteking van de lever door een virus (hepatitis A, B of C) hebt.
- Je laat een echo van je buik maken. Op een echo kan te zien zijn waarom de levertesten niet goed zijn, bijvoorbeeld door een vetlever. Maar met de echo is niet altijd een oorzaak te vinden.
- De huisarts stuurt je door naar een arts die veel weet over leverziekten (maag-darm-lever-arts).
Wanneer bellen als je lever onderzocht wordt?
Maak een afspraak met je huisarts als je 1 of meer van de volgende klachten hebt:
- Je huid of oogwit wordt geel (geelzucht).
- Je poep is lichtgrijs.
- Je plas is donker (zoals sterke thee).
- Je krijgt pijn rechts boven in je buik.
- Je buik wordt steeds dikker.
- Je valt af en weet niet waarom.
- Je wordt steeds zieker.
Meer informatie over levertesten
We hebben de tekst over de levertesten gemaakt met: