De afgelopen dagen zijn in de media berichten verschenen over het gebruik van verschillende soorten anticonceptiepillen. Een kwart van de Nederlandse vrouwen die de anticonceptiepil gebruiken, slikt een pil die een extra verhoogd risico geeft op trombose. Het gaat om de anticonceptiepillen met de werkzame stof desogestrel (derde generatie pillen) of drospirenon (zie onderstaande tabel).
De wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Anticonceptie, adviseert huisartsen bij voorkeur een pil met de werkzame stof levonorgestrel (een tweede generatiepil) voor te schrijven, die een lagere kans op trombose geeft. Een ruime meerderheid van de Nederlandse vrouwen die de pil slikken, neemt er een van de tweede generatie.
Alle anticonceptiepillen veroorzaken een klein risico op trombose: 3 tot 4 op de 10.000 gebruiksters van de tweede generatiepil krijgt trombose. Bij vrouwen die een een pil gebruiken met desogestrel, gestodeen of drospirenon is dat 6 tot 7 op de 10.000. Het blijft dus relatief nog steeds een erg klein risico. Omdat het risico op trombose vooral in het eerste jaar van gebruik verhoogd is, wordt overstappen naar een tweede generatiepil niet aanbevolen als u al langer een pil met desogestrel, gestodeen of drospirenon slikt.
Overzicht soorten anticonceptiepillen
Hieronder een overzicht van verschillende pilsoorten en merknamen. De verschillen in generatie worden veroorzaakt door verschillen in het progestageen als werkzame stof in de anticonceptiepil. De meest voorgeschreven anticonceptiepillen staan in het overzicht vermeld. Staat die van u er niet bij, kijk op www.apotheek.nl voor de werkzame bestanddelen of vraag het uw huisarts.
Pilsoort |
Merknaam |
Werkzame stoffen |
|
Oestrogeen |
Progestageen |
||
Eerste generatie |
Microgynon 50 |
ethinylestradiol |
levonorgestrel |
Tweede generatie |
Microgynon 30, Stediril 30,Trigynon, Trinordiol, Lovette |
ethinylestradiol |
levonorgestrel |
Derde generatie |
Marvelon, Mercilon |
ethinylestradiol |
desogestrel |
Femodeen, Meliane, Minulet |
ethinylestradiol |
gestodeen |
|
Overige |
Yasmin, Yaz Diane 35 |
ethinylestradiol ethinylestradiol |
drospirenon cyproteron |
Bron: Nederlands Huisartsen Genootschap, 7 januari 2013
cyproteron
Cyproteron is een geslachtshormoon. Het lijkt op het vrouwelijk geslachtshormoon progesteron. Het remt ook mannelijke geslachtshormonen, zowel bij mannen als bij vrouwen. Verder remt het hypothalamus-hormonen. Dit zijn hormonen die door een klier in de hersenen worden gemaakt.
Artsen schrijven cyproteron voor:
- Bij vrouwen: tegen overmatige haargroei, bepaalde vormen van kaalheid en acne. Deze aandoeningen kunnen zijn veroorzaakt door te veel mannelijk hormoon (testosteron).
- Bij mannen: bij prostaatkanker, om bijwerkingen door andere medicijnen tegen prostaatkanker zoals opvliegers tegen te gaan. Verder bij overmatige seksuele verlangens.
ethinylestradiol
Ethinylestradiol heeft dezelfde werking als het vrouwelijk geslachtshormoon estradiol, dat vooral in de eierstokken wordt gemaakt. Vrouwelijke geslachtshormonen, ook wel oestrogenen genoemd, spelen een belangrijke rol bij de vruchtbaarheidscyclus.
Artsen schrijven dit medicijn voor bij problemen bij de menstruatiecyclus (wegblijven van de menstruatie), bij behandeling voor ongewenste kinderloosheid en bij sommige vormen van kanker (tumoren).