In het kort
- Haal een teek uit je huid met een puntige pincet of tekentang.
- Maak het wondje daarna schoon met alcohol.
- Bel de huisarts in deze situaties:
- als het niet lukt de teek weg te halen
- als de teek misschien langer dan 24 uur in je huid heeft gezeten
- als je een vlek of ring krijgt op de plek waar de teek zat, of op een andere plek
- als je je ziek gaat voelen
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 2:25 minuten, 33mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 2:25 minuten, 3mb
- Ondertitelingsbestand srt, 3kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is een teek in je huid?
Een teek is klein en lijkt op een spinnetje. De teek bijt zich vast in je huid. Als een teek net in je huid zit, ziet die eruit als een zwart puntje. Dan zuigt de teek zich langzaam vol met bloed. Je ziet dan een grijs of bruin-zwart bolletje. De teek is dan soms bijna 1 centimeter groot.
Je kunt overal op je lichaam een tekenbeet hebben. Teken houden van warme en vochtige plekken. Dus ze zitten vooral in je oksels, liezen, knieholtes en bilspleet.
Bij kinderen zitten ze ook vaak op het hoofd, in de nek en achter de oren.
Als je de teek niet uit je huid haalt, laat de teek zich vanzelf los na een paar dagen.
Hoe merk je dat je een teek in je huid hebt?
Een teek in je huid doet geen pijn.
Op de plaats van de teek ontstaat soms een rood vlekje. Zoals je soms ook krijgt als je gestoken bent door een insect.
Binnen een week is het vlekje weer weg.
Is een teek in je huid gevaarlijk?
Door een teek in je huid heb je een kleine kans om een ziekte te krijgen:
De ziekte van Lyme
Sommige teken hebben een bacterie. Door een teek in je huid kun je die in je lichaam krijgen. Je kunt dan de ziekte van Lyme krijgen. Deze ziekte is meestal goed te behandelen met medicijnen tegen bacteriën.
De kans dat je de ziekte van Lyme krijgt, is klein. Van de 100 mensen met een tekenbeet, krijgen er 2 of 3 de ziekte van Lyme.
Hoe langer een teek in je huid zit, hoe groter de kans dat je de bacterie krijgt. De kans is klein als de teek korter dan 24 uur in je huid zit.
Andere ziekten via teken
Er zijn meer ziekten die je via teken kunt krijgen. Dit zijn meestal ziekten waar je weinig of niets van merkt. Ze gaan ook vanzelf over.
Teken kunnen ook het TBE-virus bij zich hebben. In Nederland is dat bijna nooit zo. In andere landen soms wel. Dit virus kan een ontsteking van de hersenen of hersenvlies-ontsteking geven.
Hoe haal je een teek uit je huid?
Haal de teek zo uit je huid:
- Doe niks op de huid waar de teek zit. Dus geen alcohol, olie, nagellak, zeep of andere middelen.
- Houd een puntige pincet plat op je huid en pak de teek vast, zo dicht mogelijk op je huid.
- Trek de teek er rustig uit. Draai de pincet niet.
- Breekt de kop van de teek af en blijft die in de huid zitten? Dat is niet erg. Het stukje komt vanzelf weer uit de huid, net als bij een splinter.
De huid kan daar wel gaan ontsteken. - Maak het wondje schoon met alcohol of jodium. Heb je dat niet, spoel het wondje dan uit met water.
- Bekijk de rest van je lichaam om te zien of je nog meer teken hebt. En haal die er ook uit.
Gebruik je een speciale tekenpincet, lees dan de gebruiksaanwijzing.
Adviezen voor als je de teek hebt weggehaald
Heb je een teek weggehaald, schrijf dan in je agenda of telefoon:
- de datum van de tekenbeet
- de stad of het dorp waar je de teek gekregen hebt
- de plek van je lichaam waar de teek zat
Maak een foto van de plek op je huid waar de teek zat. Zo weet je waar de teek precies zat.
Let in de eerste 3 maanden na een tekenbeet goed op of je een vlek krijgt:
- een rode of blauw-rode vlek op de plek waar de teek zat (bij een lichte huid)
- een donkere of paars-blauwe vlek op de plek waar de teek zat (bij een donkere huid)
- zo'n vlek op een andere plek van je lichaam
Geen bloedonderzoek na een teek in je huid
Na een teek in je huid krijg je geen bloedonderzoek. Dat heeft geen zin.
- Het kan zijn dat je de bacterie wel hebt gekregen, maar dat dat nog niet in je bloed te zien is. De bloedtest kan dan niet laten zien of de teek jou de Lyme-bacterie heeft gegeven.
- Het kan ook zo zijn dat je de bacterie al eerder hebt gehad. De bloedtest kan niet laten zien of het van nu of van eerder is.
Heb je medicijnen nodig na een teek in je huid?
Medicijnen zijn meestal niet nodig als je een teek hebt gehad:
Als de teek korter dan 24 uur in je huid zat
Heb je de teek direct weggehaald? En heeft de teek minder dan 24 uur op je huid gezeten? Dan is de kans op de ziekte van Lyme klein.
- Medicijnen zijn niet nodig. Die hebben dan meer nadelen dan voordelen.
- Je kunt dan beter de komende 3 maanden opletten of je een vlek krijgt rond de tekenbeet. Of op een andere plek van je lichaam.
Als de teek langer dan 24 uur in je huid zat
Denk je dat de teek al langer dan 24 uur in je huid heeft gezeten? Dan kun je kiezen tussen je huid controleren of medicijnen. Bespreek dit met je huisarts.
Controleren: Let de komende 3 maanden op of je een vlek op je huid krijgt of ziek wordt:
- De vlek kan rond de tekenbeet zitten. Of op een andere plek van je lichaam. De kans dat je een vlek krijgt is klein: van de 100 mensen die een tekenbeet hebben, krijgen 2 of 3 een vlek.
- Als je ziek wordt, kun je deze klachten hebben: een ziek gevoel, hoofdpijn, pijn in je gewrichten en minder kracht.
Als je een vlek krijgt of ziek wordt, bel dan je huisarts.
Medicijnen: Je kunt medicijnen slikken die bacteriën doden. Dit hoeft maar 1 keer. Slik ze wel binnen 72 uur na het weghalen van de teek.
De medicijnen zorgen ervoor dat je niet ziek wordt als de teek de bacterie aan je heeft gegeven. Dat is een voordeel.
Het nadeel van medicijnen is dat ze bijwerkingen kunnen geven. 30 van de 100 mensen krijgen bijwerkingen. Bijvoorbeeld misselijk zijn, overgeven en diarree. Of een allergische reactie.
Wanneer bellen als je een teek hebt?
Bel dezelfde dag je huisarts of huisartsenpost in 1 van deze situaties:
- Het lukt niet om de teek eruit te halen.
- De teek heeft al 24 uur of langer in je huid gezeten als je hem weghaalt.
- Je krijgt op de plek waar de teek zat een rode of blauwige vlek of ring die in een paar dagen groter wordt.
- Je krijgt ergens op je lichaam een rode of blauwige vlek of ring die groter wordt.
- Je voelt je ziek, met koorts, hoofdpijn, spierpijn en moeheid.
- Je krijgt 1 of meer dikke en pijnlijke gewrichten.
- Je krijgt pijn, tintelingen of minder kracht in je arm, been of romp.
- Je ziet opeens dubbel.
- De ene helft van je gezicht is opeens verlamd.
Meer informatie over teken
- Meer informatie over tekenbeten: het RIVM.
- Een app over hoe je een teek weghaalt: app voor Android of app voor iOS.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over tekenbeten en de ziekte van Lyme.