In het kort
- Een ontsteking in je vagina door schimmel is niet erg.
- Het is ook niet besmettelijk.
- Klachten zijn jeuk, wit slijm en pijn bij plassen en vrijen.
- De klachten kunnen vanzelf overgaan.
- Was je vagina alleen met water.
- Als je veel last hebt kun je een crème of pil voor in de vagina gebruiken.
- Ga naar de huisarts als je voor het eerst klachten hebt.
Wat is een ontsteking door schimmels in de vagina?
In je vagina zitten bacteriën en schimmels. Dat is heel normaal.
Soms gaan de schimmels te veel groeien. Ze kunnen dan in de huid rond je vagina gaan zitten. Of binnen in je vagina. De schimmels kunnen daar dan een ontsteking geven.
Dat heet een vaginale schimmelinfectie of candida-infectie. Candida is de naam van de schimmel.
Wat merk je van een ontsteking door schimmel in je vagina?
Bij een ontsteking door schimmel kun je dit merken:
- jeuk in je vagina
- wit vocht uit je vagina
Het kan lijken op yoghurt en brokkelig zijn, maar dat hoeft niet. Het ruikt niet anders dan anders. - de binnenkant van je vagina is rood en dikker
- pijn of een branderig gevoel, bijvoorbeeld als je plast of bij seks
Waardoor komt een ontsteking door schimmel in je vagina?
Vaak is het niet duidelijk waar een ontsteking door schimmel in de vagina door komt.
Er zijn wel dingen die de kans groter maken:
- zeep
Zeep irriteert de binnenkant van je vagina. Ook neutrale zeep doet dat. Daardoor kunnen schimmels gaan groeien. - medicijnen
Bijvoorbeeld medicijnen tegen bacteriën (antibiotica). Deze medicijnen kunnen ook de bacteriën in je vagina dood maken. Daardoor kunnen schimmels juist gaan groeien.
Ook hormonen die ontstekingen remmen (corticosteroïden) kunnen de kans groter maken. - diabetes (suikerziekte)
- veranderingen in hormonen
Bijvoorbeeld als je ongesteld of zwanger bent.
Geen soa
De schimmel zit normaal ook al in je vagina. Je krijgt de ontsteking dus niet van iemand anders. Het is daarom geen ziekte die je kunt krijgen door seks (soa). Een soa komt namelijk door iets wat normaal niet in de vagina of penis zit.
Als je heel veel schimmels hebt, kun je die wel doorgeven aan je seks-partner. Vooral als die wondjes heeft op de vagina of penis. Het kan dan bijvoorbeeld een ontsteking van de eikel geven.
Niet door kleding, inlegkruisjes of tampons
Je krijgt géén ontsteking door schimmel van strakke kleding, inlegkruisjes of tampons.
Hoe weet je of je een ontsteking door schimmel in je vagina hebt?
Je merkt meestal dat je een schimmel-ontsteking hebt door de klachten, zoals jeuk.
De eerste keer dat je bij de huisarts komt, kan die je onderzoeken.
- De huisarts vraagt dan je onderbroek uit te doen en op de onderzoeksbank te gaan liggen.
- Je doet je benen een beetje uit elkaar en probeert te ontspannen.
- De huisarts doet dan voorzichtig een spreider in je vagina. Hierdoor kan de huisarts de binnenkant van je vagina zien.
Een ander woord voor spreider is eendenbek: het instrument lijkt namelijk een beetje op de snavel van een eend.
Misschien heb je ook andere klachten, zoals buikpijn of bloed in het slijm. Dan haalt de huisarts met een wattenstaafje wat slijm weg.
Dit wordt onderzocht om het zeker te weten of het wel of geen ontsteking door schimmel is.
De huisarts kan het slijm ook op soa's laten onderzoeken, als je misschien een soa hebt.
Is een schimmel in de vagina gevaarlijk?
Een ontsteking door schimmel in je vagina is niet gevaarlijk.
Het gaat vaak vanzelf over. De adviezen helpen daarbij.
Adviezen bij een ontsteking door schimmel in de vagina
Probeer de binnenkant van je vagina niet te irriteren. Deze adviezen helpen daarbij:
- Was de buitenkant van je vagina met lauw water. Dat is genoeg.
Het is niet nodig om je vaker of beter te wassen. De binnenkant van je vagina maakt zichzelf schoon. - Gebruik geen zeep. Ook geen speciale zeep voor je vagina, of spoelingen, deodorant of tea-tree oil.
Deze dingen kunnen de binnenkant van je vagina irriteren. En ze helpen niet tegen schimmel.
Ook deze dingen helpen niet: knoflook, probiotica of yoghurt met lactobacillen. - Neem de tijd om opgewonden te worden voor je seks hebt. Zorg dat je vagina eerst vochtig wordt. Of gebruik een glijmiddel. Stop als het pijn doet.
- Gebruik geen zaad-dodende middelen. Deze kunnen je vagina irriteren.
Deze adviezen maken de kans kleiner dat je een ontsteking door schimmels krijgt. En ze maken de kans kleiner dat je het nog een keer krijgt.
Hier lees je meer adviezen om goed voor je vagina te zorgen.
Behandeling van een ontsteking door schimmel in de vagina
Een ontsteking door schimmel in je vagina gaat vaak vanzelf over.
Na ongeveer 2 weken zijn de klachten vaak weg.
Als je voor het eerst klachten hebt
Je kunt wachten of de klachten vanzelf overgaan.
Heb je er veel last van? Maak een afspraak met je huisarts. Die kan je onderzoeken en kijken of medicijnen kunnen helpen.
Als je voor het eerst deze klachten hebt, kun je beter niet zelf medicijnen tegen schimmel kopen. Je weet dan namelijk nog niet zeker of het wel een ontsteking door schimmel is.
Als je de klachten al eerder hebt gehad
Je kunt afwachten of de klachten vanzelf overgaan.
Heb je er veel last van? Of duren de klachten langer dan 2 weken? Dan kun je kiezen:
- Je koopt bij de drogist een crème of pil voor in de vagina. Je hebt hiervoor geen recept nodig.
- Je maakt een afspraak bij de huisarts.
Medicijnen bij een ontsteking door schimmel in de vagina
Medicijn in je vagina
De huisarts kan een recept geven voor pil of crème die je in je vagina doet. Er zijn verschillende soorten.
- Stop de pil of crème zo diep mogelijk in je vagina. Doe dit 's avonds voor je gaat slapen.
- Het medicijn doodt schimmel.
Het maakt niet uit of je de crème of pil gebruikt, ze helpen even goed. Na een paar dagen gaan de klachten weg.
Je kunt het medicijn het beste gebruiken als je niet ongesteld bent.
Er zijn weinig bijwerkingen: soms geeft het medicijn een branderig gevoel in de vagina.
Let op: Medicijnen tegen schimmel kunnen een condoom of pessarium beschadigen. Die zijn de 3 dagen erna niet betrouwbaar.
Medicijn om te slikken
Er is ook een pil die je kunt slikken tegen ontsteking door schimmel. Deze heet fluconazol.
Dit helpt waarschijnlijk even goed als de behandeling in je vagina.
Een pil slikken kan wel meer bijwerkingen geven. Er komt namelijk veel meer medicijn in je bloed. Daardoor kun je last krijgen van: buikpijn, misselijkheid, diarree, hoofdpijn, verandering van smaak, vlekjes, bulten en jeuk.
Voor dit medicijn heb je een recept nodig.
Als je zwanger bent of borstvoeding geeft
Je kunt de crème of pil voor in je vagina ook gebruiken als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Vraag aan je huisarts hoe je die moet gebruiken.
Wil je liever een medicijn slikken? Bespreek dit met je huisarts.
Als je ook jeuk aan je schaamlippen hebt
Dan kun je een crème (miconazol of clotrimazol) op je schaamlippen smeren.
Doe dit 2 keer per dag, tot de jeuk over is.
Je kunt de crème zonder recept bij de drogist kopen. Het is een andere crème dan de crème voor in je vagina.
Let op: Het middel miconazol mag je niet samen met sommige bloedverdunners gebruiken. Lees daarom altijd eerst de bijsluiter.
Moet je partner ook medicijnen gebruiken?
Je partner hoeft geen medicijnen te gebruiken.
Alleen als je partner zelf klachten heeft, kan die beter ook medicijnen gebruiken.
fluconazol
Fluconazol is een antischimmelmiddel. Het werkt tegen schimmels en gisten (zoals de Candida-gist).
Artsen schrijven het voor bij schimmel- en gistinfecties bijvoorbeeld van organen, de huid (ringworm, voetschimmel, eikelontsteking en pityriasis versicolor), nagels (schimmelnagels) of laagjes huid met slijm (slijmvliezen), zoals van de vagina en van de mond en slokdarm (spruw).
Wordt ook gebruikt bij huidinfecties door Leishmania-parasieten.
Hoe gaat het verder bij een ontsteking door schimmel in de vagina?
Zonder behandeling zijn de klachten vaak over na 2 weken.
Met behandeling zijn de klachten meestal over na een paar dagen.
Bij sommige vrouwen komen de klachten vaker terug. Dan kan het handig zijn als je de pillen of crème voor in je vagina al in huis hebt. Als je weer klachten krijgt kun je die meteen gebruiken.
Ga naar de huisarts in deze situaties:
- als de behandeling niet helpt
- als de ontsteking vaker dan 3 keer per jaar terugkomt
- als de ingang van je vagina heel rood en dik is en er wondjes zitten
Wanneer de huisarts bellen bij een ontsteking door schimmel in je vagina?
Maak een afspraak bij je huisarts in deze situaties:
- als je voor het eerst klachten hebt
- als de klachten na 2 weken nog niet minder zijn geworden
- als je zelf een medicijn hebt gekocht en dit niet genoeg heeft geholpen
- als de klachten blijven terugkomen
- als je ook andere klachten krijgt, zoals pijn in je buik of koorts
- als het slijm uit je vagina een andere kleur heeft (geelgroen, bruin of rood) of vies ruikt
Meer informatie over een ontsteking in de vagina door schimmel
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over vocht uit de vagina.