In het kort
- Winterhanden of wintertenen kun je krijgen door kou.
- Je krijgt dan jeuk of pijn aan je vingers of tenen.
- Op je vingers of tenen krijg je 1 of meer donkere, rood-blauwe of paars-blauwe plekken.
- De klachten gaan meestal binnen enkele weken vanzelf over.
- Bescherm jezelf tegen kou.
- Er zijn geen medicijnen tegen winterhanden of wintertenen.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 34,1 mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3
- Ondertitelingsbestand srt 3kb, vtt 3kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat zijn winterhanden en wintertenen?
Door kou kun je last krijgen van winterhanden en wintertenen. Je kunt dan 1 of meer van deze klachten krijgen aan je vingers of tenen:
- jeuk
- een branderig gevoel
- pijn
- donkere, rood-blauwe of paars-blauwe plekken
- dikke plekken
Vaak heb je deze klachten aan beide handen of voeten. Meestal zijn de klachten niet erg en gaan ze binnen enkele weken vanzelf over.
Soms kun je dezelfde klachten ook op andere plekken krijgen: op je oren, neus, polsen, voeten of onderbenen of aan de buitenkant van de dijen.
Wordt een deel van je vingers of tenen eerst licht of wit? En duren je klachten niet langer dan een paar uur? Dan zijn het geen winterhanden of wintertenen, maar heb je misschien het fenomeen van Raynaud.
Wat is de oorzaak van winterhanden of wintertenen?
Hoe winterhanden en wintertenen ontstaan, is niet helemaal duidelijk.
Wel is duidelijk dat winterhanden of wintertenen komen door de kou. Als het koud is, kunnen de bloedvaatjes in de huid nauwer worden en samenknijpen. Dan kan het bloed niet goed meer doorstromen. Hierdoor krijg je te weinig zuurstof in de huid. Artsen denken dat de vingers of tenen hierdoor dikker worden en pijn doen.
Wanneer heb je een grotere kans op winterhanden of wintertenen?
De kans dat je winterhanden of wintertenen krijgt, is groter als 1 of meer van deze dingen voor jou klopt:
- Meer mensen in je familie hebben last van winterhanden of wintertenen.
- Je bent vrouw.
- Je beweegt weinig.
- Je bent mager.
Als je rookt of medicijnen (bètablokkers) gebruikt, kunnen je bloedvaten nauwer worden en samenknijpen. Misschien heb je dan ook een grotere kans op winterhanden of wintertenen. Er is geen goed onderzoek gedaan om te weten of dit echt zo is.
Wat kun je doen bij winterhanden of wintertenen?
De volgende adviezen kunnen helpen tegen de klachten van winterhanden of wintertenen:
- Bescherm je lichaam tegen de kou. Draag bijvoorbeeld een muts en handschoenen of extra lagen kleding.
- Draag waterdichte schoenen en sokken van natuurlijke materialen, zoals katoen of wol.
- Zijn je kleren nat geworden? Trek dan droge kleren aan.
- Draag kleren en schoenen die niet te strak zitten.
- Zorg dat je huis en werkplek warm genoeg zijn.
- Beweeg om je lichaam warm te houden.
- Zorg ervoor dat de huid niet kapot gaat. Probeer bijvoorbeeld niet te krabben als je jeuk hebt.
- Stop met roken.
- Heb je veel klachten en gebruik je bètablokkers? Bespreek met je arts of je minder van deze medicijnen kunt nemen of er een tijdje mee kunt stoppen. Je merkt dan of je klachten minder worden zonder de medicijnen.
Sommige mensen proberen massages, een warmwaterbad of wisselbaden met koud en warm water. Of ze gebruiken vaseline of lanette crème. Er is geen goed onderzoek gedaan om te weten of deze dingen helpen. Je kunt het proberen. Er zijn geen bijwerkingen.
Werk
Komen de winterhanden of wintertenen door je werk? Of kun je door je klachten je werk niet goed doen? Bespreek dit dan met de bedrijfsarts.
Medicijnen bij winterhanden of wintertenen
Er zijn geen medicijnen die helpen bij winterhanden of wintertenen.
Hoe gaat het verder bij winterhanden of wintertenen?
Winterhanden of wintertenen gaan vaak binnen een aantal weken vanzelf over. Het kan ook zijn dat je de hele winter klachten houdt en dat de klachten elke winter terugkomen.
Soms worden de klachten erger, bijvoorbeeld doordat je eraan krabt. Dan kun je ook blaren, wondjes en ontstekingen krijgen.
Wanneer de huisarts bellen bij winterhanden of wintertenen?
Bel je huisarts als je denkt dat je winterhanden of wintertenen hebt en 1 van deze klachten:
- Je huid is kapot. Je hebt een kapotte blaar, een wondje of zweer.
- Je klachten zijn ontstaan zonder dat het koud is.
- Je klachten blijven ook wanneer het weer warmer wordt in het voorjaar en in de zomer.
- Je krijgt ook andere klachten. Bijvoorbeeld pijn aan je gewrichten of zweren in de mond.
Misschien komen de klachten dan niet door de kou maar door iets anders, bijvoorbeeld door etalagebenen of diabetes (suikerziekte).
Meer informatie over winterhanden of wintertenen
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over winterhanden en wintertenen.