In het kort
- Een amputatie van een been is een operatie waarbij (een deel van) uw been wordt weggehaald.
- Dit is een heftige gebeurtenis. Praat hierover met naasten of met mensen die ook een amputatie hebben gehad.
- Voor de operatie wordt u in een diepe slaap gebracht (narcose) of krijgt u een ruggenprik.
- De chirurg haalt uw been weg en hecht de wonden.
- U krijgt na de operatie medicijnen tegen de pijn.
- Probeer vanaf de eerste dag na de operatie weer te gaan zitten en staan.
- Na een tijd kunt u een kunstbeen (prothese) krijgen.
Wat is een amputatie van een been?
Een amputatie van een been is een operatie waarbij de arts (een deel van) uw been weghaalt. Het is een heftige operatie. Uw lichaam is na de operatie niet meer compleet.
Daarom onderzoeken de artsen heel precies of een amputatie echt nodig is. Deze is nodig als een amputatie uw leven zal redden.
Een amputatie van een been is soms nodig bij:
- een ernstige ontsteking
- een voet die afsterft
- hele erge pijn die niet beter te maken is
Soms is een amputatie van een been met spoed nodig, bijvoorbeeld bij ernstige verwondingen na een ongeluk of bij een bloedvergiftiging.
Hoe bereid ik mij voor op een amputatie van mijn been?
De chirurg bespreekt met u hoe de operatie gaat.
Hij of zij vertelt tot waar uw been wordt weg gehaald. Bijvoorbeeld vanaf de knie tot en met de voet, of van de heup tot en met de voet. De chirurg let daarbij op waar het kunstbeen na de operatie het beste kan worden vastgemaakt, zodat u stevig staat.
U moet op de dag van de operatie nuchter blijven. Dat betekent:
- Tot 6 uur voor de opname mag u een lichte maaltijd nemen en normaal drinken.
- Tot 2 uur voor de opname mag u alleen heldere dranken drinken.
- Vanaf 2 uur voor de opname mag u niets meer eten of drinken.
Een amputatie van een been is een heftige gebeurtenis. Veel dingen die u op een dag doet worden anders. U moet straks alles met 1 been en (mogelijk) 1 kunstbeen doen, of alles vanuit de rolstoel.
- Praat hierover met vrienden en familie. Deel met hen uw zorgen en angsten over de operatie en over uw leven na de operatie. Dat helpt om het verlies te verwerken.
- U kunt ook steun vinden bij mensen die ook een amputatie hebben. Dat kan via kortermaarkrachtig.com.
- Heeft u een baan, bespreek dan met een bedrijfsarts hoe u verder gaat na de amputatie. Misschien wilt u na een tijd weer met uw werk beginnen. De bedrijfsarts en uw werkgever kunnen hierover meedenken.
Hoe gaat een amputatie van een been?
Meestal wordt u 1 dag voor de operatie opgenomen in het ziekenhuis. Voor de operatie brengt de arts u in een diepe slaap (narcose) of krijgt u een ruggenprik. U voelt dan geen pijn.
De operatie duurt ongeveer 1 à 2 uur. Als (een deel van) uw been is weg gehaald, hecht de arts de wond.
Soms wordt de wond open gelaten. Zo kan de wond beter genezen.
Na de operatie krijgt u pijnstillers, bijvoorbeeld via een ruggenprik of infuus.
De verpleegkundige controleert uw wond elke dag.
Hoe gaat het verder na een amputatie van een been?
Na de operatie blijft u ongeveer 7 tot 10 dagen in het ziekenhuis.
De arts haalt de hechtingen er na ongeveer 2 weken uit. Soms wordt de stomp op de operatiekamer meteen in gips gezet, zodat de stomp niet dikker wordt door vocht.
- Het is belangrijk dat u de stomp goed schoon houdt. Als de wond is genezen, wast u de stomp elke dag met water en zeep. U maakt de stomp daarna goed droog.
- Het is belangrijk dat u vanaf de eerste dag na de operatie alweer gaat zitten en staan.
Dan stroomt het bloed goed. Dat is goed voor de wond.
De verpleegkundige en fysiotherapeut helpen u hierbij. U moet opnieuw uw evenwicht vinden en kan daardoor sneller vallen. - U doet oefeningen. Zo leert u om het overgebleven deel van uw been zoveel mogelijk te gebruiken. Het oefenen begint in het ziekenhuis en zal weken tot maanden na de operatie doorgaan.
Het kan zijn dat u een paar weken of maanden naar een revalidatiecentrum of een verpleeghuis gaat. Daar helpen ze u met het gebruiken en accepteren van uw veranderde lichaam.
Fantoompijn
Het been dat geamputeerd is, kan vreemd aanvoelen of pijn doen. U voelt bijvoorbeeld krampen, steken, branden of tintelingen. Dit heet fantoompijn of spookpijn.
De zenuwen die bij de operatie zijn doorgesneden, blijven prikkels doorgeven aan de hersenen. Daardoor voelt het voor u alsof uw hele been nog aan uw lichaam vast zit.
Als u wilt, krijgt u medicijnen die dit gevoel minder maken.
Soorten kunstbeen
Na de amputatie kunt u met een revalidatiearts bespreken of voor u een kunstbeen mogelijk is. Zowel met als zonder kunstbeen gaat u oefenen met verplaatsen. Een fysiotherapeut helpt u hierbij.
Meer informatie over amputatie van een been
Wij hebben de volgende richtlijn voor artsen gebruikt om de informatie te maken: Amputatie en prothesiologie van de onderste extremiteit
Voor contact met mensen die ook een amputatie hebben: kortermaarkrachtig.com.