Mijn kind heeft opeens heftige klachten van astma (longaanval)

In het kort

Bij een longaanval is uw kind heel erg benauwd.
Help uw kind bij het inademen van een luchtwegverwijder, bijvoorbeeld salbutamol.
Bel dan meteen uw huisarts of huisartsenpost.
Is uw kind suf of wordt de huid blauw-paars? Bel dan direct 112.

Wat is een longaanval?

Bij een longaanval worden de klachten van astma opeens veel erger. Dit komt omdat de longbuisjes ineens samentrekken. Uw kind heeft moeite om genoeg lucht te krijgen.

Uw kind kan een longaanval krijgen:

bij een verkoudheid, griep of longontsteking
na contact met een allergische prikkel, zoals stuifmeel van bomen of gras (pollen), huisstofmijt of huisdieren
na contact met een andere prikkel, bijvoorbeeld als uw kind in een rokerige ruimte is geweest
als het niet lukt de medicijnen voor astma goed te gebruiken

Uw kind heeft last van 1 of meer van deze klachten:

heel erg benauwd zijn
veel hoesten
snel en piepend ademen
angstig zijn

Uw kind heeft dan direct behandeling nodig.

Wat merk ik als mijn kind een longaanval heeft?

Bij een longaanval is uw kind erg benauwd. U merkt dit aan 1 of meer van deze klachten:

U ziet dat uw kind snel ademt.
U hoort uw kind piepend ademen.
U ziet dat uw kind moeite moet doen om te ademen:
- De spieren van de borstkas trekken in bij het ademen.
- De neusvleugels bewegen soms mee bij het ademen.

Als een longaanval te lang duurt kan uw kind uitgeput raken. En krijgt de huid rond de mond een blauw-paarse kleur.

Een longaanval kan voor uw kind en voor u een angstige ervaring zijn.

Wat moet ik doen als mijn kind een longaanval heeft?

Probeer zelf rustig te blijven om uw kind zo goed mogelijk te helpen tijdens een longaanval.

Geef uw kind 1 puf met een luchtwegverwijder, bijvoorbeeld salbutamol.
- Doe dit met een verstuiver en een voorzetkamer, als u die heeft.
  En laat uw kind rustig 5 keer inademen en weer uitademen.
- Als u geen voorzetkamer heeft, gebruik dan de poeder-inhalator.
Geef daarna meteen weer 1 puf op dezelfde manier.
Herhaal dit na 15 minuten als uw kind nog steeds benauwd is.
Bel ondertussen uw huisarts of de huisartsenpost.

Tijdens een longaanval mag uw kind niet druk spelen of sporten.

Hoe gaat het verder als mijn kind een longaanval heeft?

Als uw kind een longaanval heeft, bel dan direct uw huisarts of de huisartsenpost. De huisarts wil uw kind meteen zien. In de praktijk, bij de huisartsenpost of bij u thuis.

Als uw kind nog steeds benauwd is, zal de huisarts uw kind ook nog pufjes geven.

Als uw kind daarna minder benauwd wordt, kunt u samen weer naar huis.
- Geef uw kind na 3 tot 4 uur een puf met een luchtwegverwijder. Doe dit met een verstuiver en een voorzetkamer. Laat uw kind na de puf 5 keer rustig inademen en uitademen.
- Geef in totaal 4 pufjes op dezelfde manier: na elke puf laat u uw kind rustig inademen en uitademen.
- Herhaal dit elke 3 tot 4 uur.
- Soms krijgt uw kind voor 3 dagen prednison. Dit is een ontstekingsremmer.
- U komt de volgende dag met uw kind op controle bij de huisarts.
Als uw kind niet minder benauwd wordt tijdens de longaanval, belt de huisarts de ambulance.
Uw kind krijgt dan zuurstof en medicijnen, met een kapje over de neus en mond. De kinderarts neemt de behandeling dan over. Soms moet uw kind een nachtje in het ziekenhuis blijven. Als ouder mag u vaak bij uw kind blijven slapen.

prednison

Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.

Artsen schrijven prednison voor bij:

Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur.
Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.

Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Wanneer moet ik bellen als mijn kind een longaanval heeft?

Spoed: Bel direct 112 bij 1 of meer van deze klachten:

Uw kind wordt suf.
De huid van uw kind wordt blauw-paars.

Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost:

als uw kind een longaanval heeft
of als u merkt dat uw kind weer benauwd wordt nadat u bij een arts bent geweest voor een longaanval

Meer informatie over astma bij kinderen

U kunt filmpjes over medicijnen bij astma bekijken in 5 verschillende talen: Nederlands, Engels, Turks, Berbers en Marokkaans-Arabisch.

Meer informatie over astma vindt u op de site van het Longfonds:

voor ouders van kinderen met astma (ook in het Turks en Arabisch)
voor kinderen met astma kijk op astmakids.nl
voor jongeren van 12 tot 17 jaar: bekijk de app Astmaatje onderaan de pagina

Voor contact met andere ouders van kinderen met astma: het Longforum.
Of zoek via de zorggids van de Patiëntenfederatie.

We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over astma bij kinderen.