In het kort
- Bij essentiële tremor trillen uw handen en onderarmen.
- Essentiële tremor komt vaak in de familie voor.
- Het is iets anders dan de ziekte van Parkinson.
- Koffie, roken, stress en sommige medicijnen kunnen het trillen erger maken.
- Propranolol is een medicijn dat kan helpen.
propranolol
Propranolol behoort tot de bètablokkers. Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en zorgt ervoor dat uw hart minder zuurstof nodig heeft.
Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, een pijnlijk en drukkend gevoel op de borst (angina pectoris), hartritmestoornissen, om migraine te voorkomen, essentiële tremor (trillen), angstgevoelens en gespannenheid, een te snel werkende schildklier en bij een hartaanval (hartinfarct).
Wat is een essentiële tremor?
Bij essentiële tremor trillen uw handen en onderarmen. Soms ook uw hoofd, uw benen of uw stem. De klachten ontstaan beetje bij beetje en kunnen langzaam erger worden. Tremor betekent trillen. Essentieel betekent dat het trillen niet door een andere ziekte komt.
Ieder mens trilt wel een beetje. De meesten merken daar weinig van.
Bij essentiële tremor trillen uw handen en onderarmen veel erger. Het is dan veel moeilijker om de gewone dingen te doen, zoals schrijven of een kopje vasthouden.
Essentiële tremor komt niet door de ziekte van Parkinson. Dat is wat anders.
Bij de meeste mensen begint de essentiële tremor pas op oudere leeftijd. Maar ook jonge mensen kunnen er last van hebben.
Wat merk ik van een essentiële tremor?
- Uw handen en onderarmen trillen.
Meestal trillen allebei uw handen en onderarmen. - Als uw armen bewegen of gestrekt zijn trillen ze meer. Als uw armen stil liggen trillen ze niet.
- Het trillen begint meestal niet in een keer, maar langzaam. In het begin merkt u nog niet zoveel. Later wordt het erger. Dan merkt u bijvoorbeeld dat u door het trillen moeilijker schrijft. Of dat iets drinken of soep eten moeilijker gaat. Het is dan lastig om uw kopje of lepel rustig vast te houden.
- Het trillen kan tijdelijk erger worden door deze dingen:
- cafeïne: dit zit in koffie, thee, cola en energiedrankjes
- nicotine in sigaretten
- stress of angst
- moe zijn
- U kunt merken dat het trillen minder wordt door alcohol.
U kunt ook weinig klachten hebben bij een essentiële tremor.
Hoe ontstaat een essentiële tremor?
Hoe een essentiële tremor ontstaat weten we niet precies.
- Essentiële tremor komt in sommige families vaker voor.
- We denken daarom dat de aanleg voor essentiële tremor in de genen zit. Ouders kunnen het dan doorgeven aan hun kind.
Is onderzoek nodig bij een essentiële tremor?
Als u trilt, zal uw huisarts u vragen stellen. Bijvoorbeeld:
- Hoe lang trilt u al?
- Wanneer trilt u? Als u iets met uw armen doet? Of juist als ze stil liggen?
- Hoeveel last heeft u ervan?
- Welke dingen maken het trillen minder of juist erger?
- Komt trillen in de familie voor?
Uw huisarts kijkt of u medicijnen gebruikt die het trillen erger kunnen maken. Zoals medicijnen voor uw schildklier, medicijnen tegen depressie of epilepsie, of medicijnen voor uw longen (pufjes).
Uw huisarts doet testen met uw armen om het trillen beter te bekijken.
Na de vragen en het onderzoek van uw lichaam, weet uw huisarts meestal of u essentiële tremor heeft.
Röntgenfoto's of scans van het hoofd laten niet zien of u essentiële tremor heeft.
U kunt ook trillen door een probleem met uw schildklier. Daarom controleert uw huisarts vaak eerst of uw schildklier goed werkt. Dat gaat met bloed prikken.
Wat kan ik zelf doen aan een essentiële tremor?
- Probeer of het helpt om een kopje met 2 handen op te tillen. U trilt dan minder, waardoor u minder morst.
- Steun met uw ellebogen op een tafel als u iets wilt pakken of wilt typen. Vaak trilt u dan minder.
- Blijf bewegen zoals u gewend bent. Of ga meer bewegen als u weinig beweegt. Ook als u last heeft van trillen. Als u fit bent, kunt u meer aan.
- Stop met roken als u rookt. Roken kan het trillen erger maken.
- Drink minder dranken met cafeïne erin. Cafeïne zit in koffie, thee, cola en energiedrankjes. Door cafeïne kunt u meer gaan trillen.
- Drink geen alcohol om het trillen minder te maken. Misschien merkt u dat u na alcohol een tijd minder trilt. Maar daarna trilt u soms juist erger.
En als u vaak alcohol drinkt, kunt u er verslaafd aan raken.
Kijk bij alcohol als u meer wilt weten of als u een probleem heeft met alcohol. - Neem genoeg rust. Als u moe bent kan het trillen erger worden.
- Bent u angstig of heeft u veel stress? Door beter om te gaan met stress kan het trillen minder worden. Praat hierover met uw huisarts.
- Vertel mensen om u heen over het trillen. Bijvoorbeeld uw familie en collega's op het werk. U kunt misschien uitleggen wat een essentiële tremor is.
Vertel het ook als u zich ervoor schaamt. Anderen zullen u dan beter begrijpen. Dit zorgt vaak voor minder spanning en daardoor minder trillen. - Merkt u dat u steeds minder doet door het trillen? U gaat bijvoorbeeld niet meer bij iemand op bezoek of uit eten? Praat er dan over met uw huisarts. Uw huisarts kan u doorsturen naar de praktijkondersteuner GGZ of een psycholoog.
- Praat met een bedrijfsarts als u problemen heeft op het werk door het trillen.
- Een ergotherapeut kan helpen als u veel last heeft bij dingen die u elke dag doet. Zoals eten, drinken, brood smeren of de computer gebruiken. De ergotherapeut kan u adviezen geven en hulpmiddelen aanraden om deze dingen makkelijker te maken.
- Misschien heeft u door het trillen problemen met medicijnen nemen. U kunt bijvoorbeeld de pillen niet uit de verpakking krijgen. Of het inademen van uw medicijnen tegen astma of COPD lukt niet meer. Bespreek dit met uw apotheek. Uw apotheek kan u helpen zoeken naar een manier die voor u beter werkt.
Behandeling bij een essentiële tremor
Als u veel last heeft van het trillen, dan kunnen medicijnen soms helpen. Hoe goed de medicijnen tegen het trillen helpen, is niet te voorspellen. Medicijnen kunnen essentiële tremor niet genezen.
De huisarts kan u het medicijn propranolol geven. Dit is een medicijn tegen hoge bloeddruk. U kunt dit medicijn op 2 manieren nemen:
- U slikt elke dag 1 of meer pillen.
Het medicijn helpt de hele dag door tegen het trillen. - U slikt af en toe een pil.
Dit spreekt u af met uw huisarts. U neemt het medicijn dan bijvoorbeeld als u uit eten wilt of ergens op bezoek. U slikt een pil ongeveer 1 uur voordat u gaat. Het medicijn helpt een paar uur. U kunt dit alleen doen als u merkt dat het medicijn bij u snel helpt. Anders kunt u beter elke dag het medicijn slikken.
Propranolol kan bijwerkingen geven. Bijvoorbeeld:
- uw hart harder voelen kloppen
- moe voelen
- sneller buiten adem zijn als u zich inspant
- koude handen en voeten
- duizelig worden als u opstaat
U heeft minder last van bijwerkingen als u begint met pillen waar weinig medicijn in zit. Als het dan niet genoeg helpt, kunt u meer gaan gebruiken. Dit spreekt u af met de huisarts.
Heeft u toch last van bijwerkingen? Bespreek dit met uw huisarts.
propranolol
Propranolol behoort tot de bètablokkers. Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en zorgt ervoor dat uw hart minder zuurstof nodig heeft.
Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, een pijnlijk en drukkend gevoel op de borst (angina pectoris), hartritmestoornissen, om migraine te voorkomen, essentiële tremor (trillen), angstgevoelens en gespannenheid, een te snel werkende schildklier en bij een hartaanval (hartinfarct).
Hoe gaat het verder met een essentiële tremor?
- In het begin is het trillen nog niet zo erg.
- Bij de meeste mensen wordt het trillen langzaam erger. Maar dat kan jaren duren.
U morst bijvoorbeeld vaker als u iets inschenkt. Schrijven gaat moeilijker. Iets typen op de computer of telefoon gaat moeilijker. - Het trillen kan ook jarenlang hetzelfde blijven.
- Vooraf is niet te voorspellen hoe het bij u zal gaan. Het verschilt erg per persoon.
Als u medicijnen gaat slikken tegen essentiële tremor, start u met pillen waar weinig medicijn in zit. U komt daarna terug bij uw huisarts om te kijken of het helpt en of u bijwerkingen heeft.
Als uw pillen niet genoeg helpen, kunt u er meer van gaan gebruiken. Uw huisarts bespreekt dit met u. Het kan een paar weken tijd kosten om uit te vinden welke hoeveelheid medicijn bij u past.
Soms verwijst de huisarts u naar de specialist van de hersenen (neuroloog) in het ziekenhuis. Bijvoorbeeld als u veel last heeft van het trillen en de medicijnen van de huisarts niet helpen.
Met de neuroloog kunt u praten over andere behandelingen:
- andere medicijnen, zoals medicijnen tegen epilepsie
- en als deze medicijnen niet helpen:
- prikken met botulinetoxine: als uw hoofd erg trilt
- of een operatie in de hersenen
Wanneer bel ik de huisarts bij een essentiële tremor?
Maak een afspraak bij uw huisarts als u 1 of meer van deze dingen herkent:
- Het trillen verandert:
- U trilt in korte tijd steeds meer.
- Uw handen en armen trillen op een andere manier. Ze gaan bijvoorbeeld ook trillen als u niets met uw armen doet.
- U gaat ook trillen op andere plaatsen in uw lichaam.
- U krijgt ook andere klachten, bijvoorbeeld:
- stijve armen of benen
- steeds moeilijker of stijver lopen of bewegen
- U heeft veel last van het trillen en denkt na over behandeling met medicijnen.
- U schaamt zich erg voor het trillen, het heeft veel invloed op uw leven.
- U heeft veel spanning en u weet niet wat u daaraan moet doen.
- U gebruikt medicijnen tegen het trillen en u heeft bijwerkingen.
Meer informatie over essentiële tremor
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over essentiële tremor.