In het kort
- Flauwvallen komt door even te weinig bloed in je hersenen.
- Dit kan bijvoorbeeld komen door angst, pijn, lang staan, snel opstaan of plassen.
- Voel je dat je bijna flauwvalt? Kruis je benen als je staat. Span je beenspieren aan.
- Of ga zitten en doe je hoofd tussen je knieën.
- Kijk bij Wanneer bellen bij welke klachten je de huisarts moet bellen.
Wat is flauwvallen?
Als je flauwvalt, ben je even bewusteloos, maximaal 3 minuten.
Veel mensen vallen wel eens flauw. Vooral jonge mensen tussen 12 en 24 jaar en mensen ouder dan 60 jaar.
Ook kan flauwvallen in je familie zitten: mensen in jouw familie vallen makkelijker flauw dan in andere families.
Wat kun je merken bij flauwvallen?
Voordat je flauwvalt, kun je dit merken:
- een licht gevoel in je hoofd
- je ziet zwarte vlekken of je ziet niks meer
- zweten
- misselijk zijn
- gapen
- andere mensen zeggen dat je veel minder kleur in je gezicht hebt
Het kan ook zijn dat je niets merkt voordat je flauwvalt.
Als je flauwvalt:
- Je reageert niet als iemand je aanraakt of tegen je praat.
- Je spieren kunnen heel slap zijn of stijf. Ook kunnen spieren opeens samentrekken. Dit geeft schokken. Het duurt kort.
- Je kunt plassen zonder dat je dat wilt. En je kunt het ook niet stoppen.
Nadat je flauw bent gevallen:
- Je wordt vanzelf weer wakker.
- Je herinnert je meestal niet dat je flauw bent gevallen.
Waardoor kun je flauwvallen?
Flauwvallen komt doordat de hersenen even minder bloed krijgen. Dat kan hierdoor komen:
- even een lage bloeddruk bij bijvoorbeeld pijn of angst
Je lichaam kan reageren op dingen zoals pijn, angst, ziek zijn, warmte, drukte of lang staan.
Je zenuwen zorgen ervoor dat je bloedvaten open gaan staan. Daardoor wordt je bloeddruk lager. Je hersenen krijgen dan even minder bloed. Je kunt hier niets aan doen, het gaat vanzelf.
Het is ook niet gevaarlijk. Je lichaam lost het zelf weer op. - even een lage bloeddruk als je plast
Als je plast, of direct na het plassen, kan je bloeddruk ook lager worden. Je hersenen krijgen dan even minder bloed. Je kunt hier niets aan doen, het gaat vanzelf.
Dit is niet gevaarlijk. Je lichaam lost het zelf weer op. - even een lage bloeddruk na snel opstaan
Je lichaam past zich niet snel genoeg aan als je snel gaat staan. Er komt meer bloed in je benen te zitten. En even minder in je hersenen. Daardoor voel je je even duizelig en kun je flauwvallen.
Dit is niet gevaarlijk. Je lichaam lost het zelf weer op.
Misschien heb je van jezelf een lage bloeddruk. Lees hier meer over bij lage bloeddruk. - een ziekte
Bij sommige ziektes kun je makkelijker flauwvallen. Bijvoorbeeld bij de ziekte van Parkinson en bij diabetes. Ook kun je flauwvallen bij epilepsie. - bijwerkingen van medicijnen
Medicijnen kunnen als bijwerking hebben dat je makkelijker flauwvalt. Bijvoorbeeld plaspillen, medicijnen tegen hoge bloeddruk en medicijnen bij depressie. Door deze medicijnen kan je bloeddruk sneller lager worden als je opstaat. - problemen van je hart, bijvoorbeeld een onregelmatige hartslag (boezem-fibrilleren).
Jongere mensen vallen vaker flauw door pijn en angst.
Bij oudere mensen komt flauwvallen vaker door een lage bloeddruk bij snel opstaan of een hartprobleem.
Is flauwvallen gevaarlijk?
Flauwvallen is meestal niet gevaarlijk. Meestal komt het door even een lage bloeddruk. Je lichaam lost dat zelf weer op.
Heel soms komt flauwvallen wel door door iets ergs, bijvoorbeeld een probleem met je hart. Kijk bij Wanneer bellen wanneer je naar de huisarts moet voor onderzoek.
Als je flauwvalt, kun je ergens tegenaan stoten. Hierdoor kun je bijvoorbeeld een kneuzing krijgen of een wond.
Wat kun je zelf doen om niet weer flauw te vallen?
Kijk eerst bij Wanneer bellen of je de huisarts moet bellen.
Hoef je de huisarts niet te bellen? Dan kunnen deze adviezen helpen om niet weer flauw te vallen:
Als je voelt dat je bijna flauwvalt
Dit kun je doen als je voelt dat je flauw gaat vallen:
- Kruis je benen als je staat. Span je beenspieren aan.
Of vouw je handen en probeer ze daarna uit elkaar te trekken. - Doe dit 30 tellen.
- Werkt dit niet? Ga dan op de grond zitten. Span de spieren van je armen en benen aan.
Hierdoor duw je extra bloed naar je hoofd. Dan val je minder snel flauw.
Langzaam opstaan
- Sta langzaam op. Wacht even om te kijken of dat goed gaat. Ga pas lopen als je je niet licht voelt in je hoofd.
- Ga weer zitten als je klachten krijgt.
- Doe je hoofd dan tussen je knieën. Blijf een paar tellen zitten. Of ga even liggen.
Niet moe en warm worden
- Val je vaak flauw als je ziek bent of heel moe bent?
- Zorg dat je rustiger aan doet.
- Zorg dat je niet te lang staat.
- Zorg dat je niet lang in warme en benauwde ruimtes bent.
Eten en drinken
- Eet en drink regelmatig iets.
- Zorg dat je onderweg altijd iets te eten en te drinken bij je hebt.
- Drink geen alcohol.
Op de wc
- Pers niet als je op de wc zit.
- Krijg je een licht gevoel in je hoofd als je plast? Zorg dat je zit als je plast. Vooral in de nacht.
Wacht even voordat je weer opstaat. Hou je vast aan een handvat aan de muur als je opstaat.
Medicijnen
- Gebruik je medicijnen tegen hoge bloeddruk of een depressie? Bespreek je klachten met je arts. Die kan je medicijnen aanpassen als het nodig is.
Wanneer bellen bij flauwvallen?
Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je flauw bent gevallen en 1 van deze dingen hieronder had. Of zeg dat iemand anders snel moet bellen als ze dit bij jou merken.
- Je had pijn op de borst of hartkloppingen vlak voordat je flauwviel.
- Je armen en benen schokten een tijdje.
- Je plaste in je broek.
- Je beet op je tong.
- Je lag en viel toen flauw.
- Je viel flauw toen je aan het sporten was.
- Je was langer dan 3 minuten bewusteloos.
- Je was 5 minuten of langer in de war toen je wakker werd.
- Je bent flauwgevallen en hebt een wond die erg bloedt. Of je houdt erge pijn.
Bel op werkdagen of maak een afspraak met je huisarts in 1 van deze situaties:
- Je bent flauwgevallen en je voelde het helemaal niet aankomen.
- Je valt vaker opeens flauw.
- Je bent flauwgevallen en je bent ouder dan 70 jaar.
- Je hebt familieleden die jonger zijn dan 40 en hartproblemen hebben of opeens zijn overleden door een hartprobleem.
- Je bent flauwgevallen en je slikt medicijnen die je bloeddruk lager kunnen maken.