In het kort
- Soms groeit bij vrouwen haar op de borst, bovenlip, kin of buik.
- De haren zijn dik en donker.
- Dit heet te veel haargroei of hirsutisme.
- Het komt doordat u meer 'mannelijk hormoon' heeft dan andere vrouwen. Of uw lichaam is gevoeliger voor dit hormoon.
- U kunt de haren scheren, harsen, epileren en bleken.
- Door behandeling met laser blijven de haren meestal lang weg.
- De anticonceptiepil kan helpen tegen te veel haargroei.
Wat is te veel haargroei?
Met 'te veel haargroei' bedoelen we dat u als vrouw veel haren heeft op plekken waar bij mannen ook veel haar groeit. Bijvoorbeeld op uw borst, bovenlip en kin. Of op uw rug, buik en dijen. Dit zijn geen donshaartjes, maar dikke, donkere haren.
Ongeveer 5 van de 100 vrouwen hebben hier last van.
Het komt vaker voor bij vrouwen uit landen ronden de Middellandse Zee (bijvoorbeeld Frankrijk, Spanje, Griekenland, Turkije en Marokko).
De medische naam voor te veel haargroei is hirsutisme.
Hirsutisme gaat niet vanzelf over.
Hoe ontstaat te veel haargroei?
Als u als vrouw veel haar hebt op 'mannelijke plekken', komt dat door uw mannelijke hormonen.
Alle vrouwen hebben ook wat mannelijke hormonen in hun lichaam (zoals testosteron). Ze hebben er alleen minder van dan mannen. U kunt last krijgen van te veel haar op mannelijke plekken als u meer mannelijke hormonen hebt. Of als uw huid gevoeliger is voor mannelijke hormonen. Waardoor dat komt weten we vaak niet.
Soms wordt wel een duidelijke oorzaak gevonden, bijvoorbeeld:
- Erfelijkheid (uw moeder en oma hebben het dan bijvoorbeeld ook).
- Uw eierstokken maken te veel mannelijke hormonen aan (bijvoorbeeld bij PCOS).
- Een andere ziekte, bijvoorbeeld een ziekte aan de bijnieren. Die maken dan te veel hormonen. U heeft dan ook andere klachten.
- Overgewicht: hierbij komt te veel haargroei vaker voor.
- Een bijwerking van bepaalde medicijnen.
- U gebruikt anabole steroïden (bij bodybuilding).
Wat kan ik zelf doen bij te veel haargroei?
U kunt de haren zelf weghalen op verschillende manieren:
- scheren
- harsen/waxen
- epileren
- bleken
- ontharingscrème
Al deze dingen helpen tijdelijk. De haren komen weer terug.
Als u last heeft van overgewicht kan het helpen om af te vallen.
Behandeling bij te veel haargroei
Als zelf ontharen niet genoeg helpt, kunt u naar een huidtherapeut gaan. Die kan verschillende behandelingen doen:
Laser
Bij een laserbehandeling richt de huidtherapeut een lichtstraal heel precies op een stukje huid. De haren die daar zitten worden warm en laten los. De haren komen op die plek meestal niet meer terug.
Laser werkt het best bij donkere haren op een lichte huid. Als uw huid donker is heeft u meer kans op bijwerkingen na een laserbehandeling. Bijvoorbeeld vlekken op de huid of littekens.
Er is een aantal behandelingen nodig. Meestal vijf of meer.
Flitslamp
Een flitslampbehandeling lijkt op laserbehandeling. Het werkt hetzelfde op de haren; er wordt alleen een ander soort licht gebruikt.
Elektrisch epileren
Bij elektrisch epileren prikt de huidtherapeut met een klein naaldje in uw huid op de plek waar een haar groeit. Dan gaat er een klein beetje stroom door het naaldje. De haar wordt warm en laat los.
Elektrisch epileren is vooral geschikt als er niet zoveel haren weggehaald hoeven te worden. Elke haar gaat namelijk apart. Elektrisch epileren werkt bij alle kleuren haren.
Na de behandeling is de huid soms rood en een beetje bobbelig. Dit gaat vanzelf over.
Voor een huidtherapeut heeft u geen verwijzing nodig van uw huisarts.
Medicijnen bij te veel haargroei
Anticonceptiepil
De anticonceptiepil kan helpen bij te veel haargroei. Door de vrouwelijke hormonen in de pil wordt de haargroei minder.
In sommige situaties kunt u de pil beter niet nemen. Overleg met uw huisarts:
- Als u rookt.
- Als u, of iemand in uw naaste familie, trombose heeft gehad. Dat zijn bloedpropjes in uw aders.
- Als u een andere ziekte van hart of bloedvaten heeft (gehad), bijvoorbeeld een hartinfarct of beroerte.
- Als u borstkanker heeft of heeft gehad.
Vroeger werd het medicijn cyproteron voorgeschreven, vaak samen in een anticonceptiepil (Diane pil). Dit doen we liever niet meer. U heeft met dit medicijn namelijk meer kans op trombose (bloedpropjes in de aders). Bij de gewone anticonceptiepil is de kans daarop niet zo groot.
Andere medicijnen
- Eflornithine. Dit is een crème. Het zorgt ervoor dat het haar in uw gezicht minder snel groeit. Er kunnen bijwerkingen zijn: soms komen er na smeren rode, pijnlijke plekken of pukkeltjes.
U moet de crème minstens 8 weken smeren om te weten of het helpt. Als u stopt met smeren gaat het haar weer sneller groeien. Vrouwen die zwanger zijn (of willen worden) of borstvoeding geven mogen de crème niet gebruiken.
Zorgverzekeraars vergoeden deze crème niet: u moet het dus zelf betalen. - Spironolacton. Dit medicijn werkt tegen de mannelijke hormonen. Artsen geven het niet vaak. Het kan namelijk vervelende bijwerkingen hebben: vaak moeten plassen, misselijkheid, pijnlijke borsten en onregelmatig ongesteld worden. Als uw huisarts denkt dat dit voor u geschikt is, kan die u doorsturen naar een specialist.
cyproteron
Cyproteron is een geslachtshormoon. Het lijkt op het vrouwelijk geslachtshormoon progesteron. Het remt ook mannelijke geslachtshormonen, zowel bij mannen als bij vrouwen. Verder remt het hypothalamus-hormonen. Dit zijn hormonen die door een klier in de hersenen worden gemaakt.
Artsen schrijven cyproteron voor:
- Bij vrouwen: tegen overmatige haargroei, bepaalde vormen van kaalheid en acne. Deze aandoeningen kunnen zijn veroorzaakt door te veel mannelijk hormoon (testosteron).
- Bij mannen: bij prostaatkanker, om bijwerkingen door andere medicijnen tegen prostaatkanker zoals opvliegers tegen te gaan. Verder bij overmatige seksuele verlangens.
Wanneer de huisarts bellen bij te veel haargroei?
Maak een afspraak met uw huisarts als u 1 van de volgende dingen herkent:
- U heeft veel last van te veel haargroei. U heeft zelf geprobeerd hier iets aan te doen maar het helpt niet genoeg.
- U heeft te veel haargroei en u bent niet regelmatig ongesteld (en u bent nog niet in de overgang).
- U heeft ook andere klachten, zoals kaal worden op het hoofd, lager worden van de stem of veel puistjes op het lichaam.
- U krijgt in korte tijd veel meer haar op het lichaam.
Meer informatie over te veel haargroei
We hebben deze tekst gemaakt met informatie van:
- de beroepsvereniging van Nederlandse dermatologen
- het boek Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk
- huidziekten.nl en
- het farmacotherapeutisch kompas.