In het kort
- U kunt problemen hebben waardoor werken niet goed lukt.
- Bel uw bedrijfsarts of arbo-arts:
- als u klachten heeft tijdens het werk of bang bent om klachten te krijgen
- als het overleg met uw werkgever niet goed gaat
- Tips voor als u problemen op uw werk heeft:
- Leg uw collega’s uit wat u wel en niet kunt.
- Doe 1 ding tegelijk.
- Neem regelmatig de tijd om goed uit te rusten.
Hersenschade en werken
U kunt hersenschade (hersenletsel) krijgen door bijvoorbeeld een:
- ongeluk
- hersenbloeding
- herseninfarct
- kanker
- ontsteking
Dit heet niet-aangeboren hersenletsel (NAH).
Hersenschade heeft vaak gevolgen voor uw werk. Misschien kunt u uw gewone werk weer doen, aangepast werk doen of ander werk doen. Sommige mensen met hersenschade kunnen niet meer werken.
Wat merk ik van hersenschade als ik aan het werk ben?
Deze klachten komen het meest voor:
- sneller moe zijn
- sneller dingen vergeten
- minder goed uw aandacht ergens bij kunnen houden
- minder goed kunnen plannen en organiseren
- moeilijker omgaan met veranderingen
- moeite hebben met drukte of stress
- in de war raken als u veel werk heeft
- minder snel denken
- somber zijn
- snel boos worden
- minder kracht in uw spieren
Bij wie kan ik hulp krijgen bij problemen op het werk?
Deze personen kunnen u helpen:
Bedrijfsarts of arbo-arts
Een bedrijfsarts is een arts die specialist is in werk en gezondheid. De arts kijkt welk werk u wel en niet kunt doen. Ook geeft de bedrijfsarts adviezen voor op het werk. Bijvoorbeeld welke aanpassingen ervoor kunnen zorgen dat u weer aan het werk kunt.
Een arbo-arts doet hetzelfde als een bedrijfsarts. Maar een arbo-arts wordt gecontroleerd door de bedrijfsarts.
U kunt altijd om een gesprek met de arbo-arts of bedrijfsarts vragen. De bedrijfsarts en arbo-arts mogen niet met uw werkgever of andere personen over uw ziekte praten. Zij werken niet voor uw werkgever.
De bedrijfsarts of arbo-arts helpt u als u ziek bent, en als u weer gaat werken. Dit duurt zolang u het nodig heeft. Bijvoorbeeld tot u weer helemaal werkt, tot u ander of aangepast werk doet, of tot duidelijk is dat u niet meer kunt werken.
Casemanager
De casemanager controleert of u en uw werkgever doen wat in het plan van aanpak staat. Het plan van aanpak heeft u samen met uw werkgever gemaakt voordat u begon met werken. Ook controleert de casemanager of u en uw werkgever de verplichte dingen doen die in de wet staan (deze heet de Wet verbetering poortwachter).
Als u vindt dat iets niet volgens de afspraken gaat, kunt u dat met de casemanager bespreken. Ook uw werkgever kan aan de casemanager vertellen als iets niet volgens de afspraken gaat. De casemanager gaat dit met jullie oplossen.
Re-integratiecoach of jobcoach
Een re-integratiecoach helpt u om weer aan het werk te gaan. Deze coach kan soms ook op zoek gaan naar ander werk als u uw eigen werk niet meer kunt doen.
Een jobcoach helpt u om uw werk te kunnen blijven doen. Deze coach komt naar uw werk toe en bekijkt samen met u wat u nodig heeft om goed te kunnen werken.
U vindt een jobcoach of re-integratiecoach bij een re-integratiebureau. Dit is een bedrijf dat u helpt om weer aan het werk te gaan.
Vraag of een jobcoach of re-integratiecoach ervaring heeft met mensen met hersenschade.
Arbeidsdeskundige
Een arbeidsdeskundige kijkt naar wat u nog wel kunt doen op uw werk en wat niet.
Deze persoon zoekt met u naar manieren waarbij u zo goed en zo snel mogelijk weer aan het werk kunt. Bijvoorbeeld hoe u uw werk kunt aanpassen. Soms betekent dit dat u tijdelijk ander werk gaat doen.
De arbeidsdeskundige weet ook veel van wetten en regels waar u mee te maken krijgt als u ziek bent.
Geen werkgever?
Het kan zijn dat u geen werkgever heeft. U bent bijvoorbeeld ondernemer, zzp’er of u krijgt een uitkering. Het hangt dan van uw situatie af bij wie u hulp kunt krijgen. Dit kan de gemeente zijn, het UWV of de verzekeraar van u of uw vorige werkgever.
Wat kunnen mijn werkgever en de bedrijfsarts of arbo-arts voor mij doen?
Werkgever
Als u zich ziek heeft gemeld, heeft u regelmatig een gesprek met uw werkgever. Dit is elke 6 weken of vaker. Hierin bespreekt u samen deze dingen:
- hoe het met u gaat
- welke problemen u op het werk heeft
- hoeveel energie u heeft en hoe u daar allebei mee om kunt gaan
- samen nadenken over oplossingen voor problemen
U en uw werkgever vertellen regelmatig aan uw bedrijfsarts of arbo-arts hoe het gaat. In deze gesprekken bespreken jullie ook het plan van aanpak.
Soms gaat het werk beter dan u van tevoren dacht. Of het gaat juist minder goed doordat u klachten heeft. Het is dan beter om het plan van aanpak aan te passen aan uw nieuwe situatie. Bespreek dit met de casemanager.
Bedrijfsarts of arboarts
De bedrijfsarts of arbo-arts geeft u advies bij klachten of problemen op uw werk. Ook kan deze arts uw werkgever advies geven over:
- welke taken u kunt doen
- welke aanpassingen misschien nodig zijn
- hoeveel uren achter elkaar u kunt werken
Waar moet ik op letten als ik aan het werk ben?
De volgende adviezen kunnen u helpen als u aan het werk bent:
- Leg uw collega’s uit wat u wel en niet kunt.
- Begin met makkelijke taken.
- Vraag om een rustige werkplek met weinig drukte.
- Doe 1 ding tegelijk.
- Neem tussendoor regelmatig een pauze om uit te rusten.
- Bouw uw werkuren rustig op.
- Bouw uw taken rustig op.
- Vraag op tijd om hulp als u klachten krijgt.
- Kijk vooral naar wat u wel kunt.
Hersenschade is niet altijd duidelijk te zien. Het kan soms lastig zijn om aan collega’s uit te leggen wat u wel en niet kunt.
Het kan helpen om aan uw werkgever, re-integratiecoach, jobcoach of casemanager te vragen om samen een gesprek met uw collega’s te hebben. U kunt dan uitleggen wat uw hersenschade betekent en wat u wel en niet kunt. Uw collega’s kunnen dan ook vragen stellen.
Wanneer kan ik de bedrijfsarts of arbo-arts bellen?
Maak op werkdagen een afspraak met uw bedrijfsarts of arbo-arts bij 1 of meer van deze dingen:
- Het overleg met uw werkgever gaat niet goed.
- Het overleg met uw werkgever geeft geen oplossingen of verbeteringen.
- U heeft klachten tijdens uw werk.
- U bent bang om klachten te krijgen tijdens uw werk.
Hoe gaat het verder met werken met hersenschade?
Soms lukt het met hulp, aanpassingen en oplossingen om weer net zoveel te werken als voordat u hersenschade kreeg.
Soms lukt dit niet. U en uw werkgever moeten dan 1 of meer van deze mogelijkheden onderzoeken:
- minder uren werken
- samen met uw werkgever andere taken zoeken die beter bij u passen
- samen met uw werkgever zoeken naar ander werk bij een ander bedrijf
Een arbeidsdeskundige kan uw werkgever over deze mogelijkheden adviseren.
Uw werkgever moet u meestal 2 jaar lang helpen bij het vinden van een werkplek die goed bij u past.
Als u niet of niet meer helemaal kunt werken, verandert uw inkomen. In het eerste jaar dat u ziek bent, betaalt uw werkgever uw normale loon. In het tweede jaar dat u ziek bent, moet uw werkgever u 70 procent of meer van uw loon betalen. Daarna kunt u misschien een uitkering krijgen.
Kijk verder bij niet meer kunnen werken bij hersenschade.
Hulp om zo veel mogelijk zelf te blijven doen
Heeft u klachten op uw werk waar u ook thuis last van heeft? Uw huisarts, neuroloog of verpleegkundige kunnen u dan helpen. Zij kunnen u bijvoorbeeld doorsturen naar een ergotherapeut. Die helpt u om dingen die u elke dag doet zo goed mogelijk te doen.
Ook kunt u worden doorgestuurd naar een revalidatiecentrum. Daar krijgt u hulp om uw klachten minder te maken. Ook leert u om met uw klachten om te gaan.
Meer informatie over hersenschade en werk
- Contact met mensen die hetzelfde meemaken: hersenletsel.nl.
- Meer informatie: hersenletsel.nl, de Hersenstichting en Werken met hersenletsel.
- Meer informatie over probleemanalyse, het plan van aanpak, uitkeringen en uw rechten en plichten: UWV.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor specialisten over niet-aangeboren hersenletsel en werk.