In het kort
- Hoesten komt meestal door een virus.
- Hoesten gaat meestal vanzelf binnen een week over.
- Soms duurt het langer: tot 4 weken.
- Zorg voor schone lucht in huis. Rook niet.
- Schraap je keel zo weinig mogelijk.
- Drink vaak iets, bijvoorbeeld water of thee.
- Zuig af en toe op een snoepje.
- Hoestdrank en hoest-tabletten helpen niet.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 2:22 minuten, 28mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 2:22 minuten, 3mb
- Ondertitelingsbestand srt, 3kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is hoesten?
Af en toe hoesten is normaal. Het is een natuurlijke manier van je lichaam om je keel, luchtpijp en longen schoon te maken. Door te hoesten haal je daar slijm, stof en vuil weg.
Hoe werkt hoesten?
- Aan de binnenkant van de keel, luchtpijp en longen zit slijmvlies. Dit is huid met een laagje slijm. Onder het slijmvlies liggen zenuwen.
- Stof, vuil en extra slijm geven een prikkel aan die zenuwen. Door die prikkel hoest je.
- Het slijm komt door het hoesten in de mond. Je kunt het doorslikken. Het gaat dan naar de maag en komt met de poep het lichaam uit.
- Soms moet je hoesten zonder dat er slijm komt. We noemen dat een droge hoest of kriebelhoest.
Waardoor ga je meer hoesten?
- In het slijmvlies kunnen wondjes komen door bijvoorbeeld een virus of rook. Hierdoor voel je een prikkel en ga je hoesten.
- Ook gaat het slijmvlies vaak meer slijm maken. Daardoor hoest je vaker.
Wat zijn oorzaken van hoesten?
Hoesten door een virus
Meestal komt hoesten door een virus. Bijvoorbeeld bij verkoudheid of griep.
Andere oorzaken van hoesten
- een longontsteking
Dan voel je je vaak ook erg ziek. - COPD
Dit komt meestal door roken. Je hoest ook slijm op. Bij het uitademen kun je een piep of brom horen. - astma
Dan kun je benauwd zijn en piepend ademen. - roken en vapen
Door roken en vapen kun je gaan hoesten. Ook als anderen bij jou in de buurt roken, kun je daardoor gaan hoesten. - vaak je keel schrapen
Daardoor krijg je wondjes in je keel. Die wondjes zorgen voor een prikkel om te hoesten. - stoffen waar je allergisch voor bent
Bijvoorbeeld bij allergie voor huisstofmijt of huisdieren. Of hooikoorts. - iets wat in de luchtpijp komt doordat je je verslikt
Bijvoorbeeld eten of drinken. - kinkhoest
- erg koude of warme lucht
- airco
- uitlaatgassen
- chemische stoffen
Bijvoorbeeld chloor of ammoniak.
Wat kun je zelf doen tegen hoesten?
Je kunt een aantal dingen doen om minder te hoesten:
- Zorg voor schone lucht.
Zet ventilatie-roosters of een raam open. Laat niemand binnen roken. Als je rookt: stop met roken. - Drink vaak iets.
Drink bijvoorbeeld water of thee. Neem steeds iets te drinken mee. Door vaak een slokje te drinken, hoef je minder te hoesten. - Schraap je keel niet.
Dit zorgt voor wondjes in je keel en daardoor ga je weer hoesten. - Zuig af en toe op een snoepje of kauw op kauwgom.
Je maakt dan meer speeksel. Dit zorgt voor minder prikkel om te hoesten. - Neem af en toe honing.
Laat een lepel honing smelten in je mond en slik het door. Of neem thee met honing. Dit kun je ook doen voor je gaat slapen. Na de honing kun je gewoon je tanden poetsen.
Bij hoesten met verstopte neus
Als je neus verstopt is door een verkoudheid, kunnen neusdruppels met zout water helpen om je neus open te houden. Je hoeft dan niet steeds door je mond te ademen. Je keel wordt dan minder droog, waardoor je minder moet hoesten.
- Je kunt zout water zelf maken: los een theelepel zout op in een limonadeglas met lauw water. Doe een paar keer per dag een paar druppels in ieder neusgat.
- Je kunt ook een spray of druppels met zoutoplossing kopen bij de drogist of apotheek. Een recept is niet nodig.
Helpen medicijnen of hoestdrank tegen hoesten?
Er zijn geen medicijnen die helpen tegen hoesten.
- Hoesten komt meestal door een virus, en daar helpen antibiotica niet tegen. Want antibiotica zijn medicijnen tegen bacteriën.
- Ook hoestdrankjes en andere hoestmiddelen helpen niet. Je gaat er niet minder door hoesten. Ze lossen ook geen slijm op.
Wanneer stopt het hoesten?
Hoesten door een virus
Hoesten door een virus gaat meestal snel over. Bij de meeste mensen binnen een week.
Het kan ook langer duren tot het hoesten helemaal gestopt is: tot 4 weken of nog wat langer.
Hoesten door een andere oorzaak
Als hoesten door iets anders komt, dan gaat het vaak pas over als je de oorzaak weghaalt. Bijvoorbeeld:
- stoppen met roken en vapen
- stoppen met keel schrapen
Vraag hulp aan je huisarts als dit niet lukt.
Wanneer de huisarts bellen bij hoesten?
Spoed: Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost als je 1 of meer van deze klachten hebt:
- Je ademt snel of moeilijk als je rustig zit of ligt.
- Je maakt een piepend geluid bij het ademhalen.
- Je raakt in de war of suf (slaperig).
- Je voelt dat je snel zieker wordt.
- Je hoest bloed op.
Bel dezelfde dag je huisarts of huisartsen-spoedpost als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:
- Je krijgt opnieuw koorts nadat je een paar dagen geen koorts meer had (boven de 38 graden).
- Je bent ouder dan 75 jaar, je hebt koorts en voelt je ziek.
- Je hebt een ernstige ziekte van je hart of longen, bijvoorbeeld ernstig hartfalen of ernstig COPD.
- Je hebt minder weerstand door een ziekte of medicijnen, bijvoorbeeld leukemie of chemotherapie.
Bel je huisarts op werkdagen als 1 of meer van deze punten voor jou kloppen:
- Je hebt pijn in de borstkas.
- Je hebt langer dan 3 dagen koorts.
- Je hoest langer dan 4 weken, maar je bent verder niet ziek.
- Je rookt en je hebt vaker periodes waarin je veel hoest.
- Je maakt je zorgen over het hoesten.
Heb je ook koorts? Lees meer bij Ik heb koorts.
Over deze tekst
We hebben de tekst over hoesten gemaakt met de richtlijn over hoesten voor huisartsen.