In het kort
- Als u kanker heeft (gehad), is er veel onzeker, ook of u weer kunt gaan werken.
- U kunt zich moe, bang of somber voelen, waardoor werken moeilijker gaat.
- Werk kan ook afleiding, plezier, structuur en een nuttig gevoel geven.
- Samen met uw werkgever en de bedrijfsarts bekijkt u of u weer kunt werken, en hoe.
- De bedrijfsarts geeft advies over aanpassingen in uw werk.
- Vertel over uw situatie. Zo kunnen uw werkgever, collega’s en de bedrijfsarts u goed steunen.
- U kunt ook begeleiding krijgen van een bedrijfsarts die gespecialiseerd is in kanker of een re-integratiebureau.
Ik ben gestopt met werken door kanker, hoe nu verder?
Als u door kanker gestopt bent met werken, kunt u veel vragen hebben. Bijvoorbeeld:
- Krijg ik wel weer genoeg energie om aan het werk te gaan?
- Kan ik terug naar mijn oude werk of kan ik beter ander werk gaan doen?
- Wie kan mij helpen als ik weer aan het werk ga?
- Kan mijn werkgever me ontslaan als ik niet kan werken door mijn ziekte?
Of u weer kunt gaan werken, hangt af van de soort kanker die u heeft. Kunt u genezen? Voelt u zich erg ziek? Heeft u veel last van bijwerkingen van de behandeling?
Het kan moeilijk zijn om te kiezen of u weer gaat werken, en wanneer. U kunt tijdens de behandeling al weer gaan werken, of erna. De meeste mensen gaan weer werken als de behandeling klaar is.
Misschien wilt u wel weer aan het werk, maar bent u nog heel moe. Of kunt u uw aandacht er niet bij houden. Neem uw gevoelens en twijfels serieus. Praat erover met uw partner, familie of goede vriend(in). En praat er ook regelmatig over met uw huisarts en/of specialist.
Wat zijn de voordelen van weer gaan werken als ik kanker heb (gehad)?
Er zijn verschillende redenen waarom het prettig kan zijn om weer aan het werk te gaan:
- U heeft een inkomen.
- Het geeft structuur.
- U ziet collega’s en andere mensen.
- U doet iets nuttigs.
- Het geeft u zelfvertrouwen.
Als u ziek bent (geweest), kan uw werk zelfs nog belangrijker voor u worden. Op uw werk denkt u aan andere dingen. U denkt even niet aan ‘ziek zijn’. Het kan een fijn gevoel geven dat u iets nuttigs doet. Als u werkt, kunt u zelfs minder klachten hebben, zoals moeheid.
Welke klachten maken het moeilijk om weer te gaan werken?
Klachten die veel mensen met kanker hebben, zijn: moeheid, psychische problemen en problemen met denken. Daardoor kan het moeilijk zijn om weer te gaan werken.
U bent moe
Moeheid kan komen door de ziekte zelf, maar bijvoorbeeld ook doordat u minder fit bent of door slaapproblemen. U kunt nog lang moe blijven, ook als u genezen bent. U merkt bijvoorbeeld dat u langzamer bent of vaak moet rusten.
U heeft psychische klachten
U kunt zich gespannen voelen en stress hebben. U kunt last hebben van angst, paniekaanvallen, veel piekeren of andere psychische klachten. U kunt slaapproblemen hebben. Als u kanker heeft, kunt u zich ook somber voelen, en zelfs depressief worden.
U kunt minder zin in werken krijgen. Of bang worden dat u uw werk niet goed meer kunt doen.
U heeft problemen met denken
Door kanker of door de behandeling van kanker kunt u problemen krijgen met denken. U kunt bijvoorbeeld moeilijk uw aandacht ergens bijhouden, u kunt slecht dingen onthouden of u heeft moeite met plannen maken.
Welke problemen kan ik krijgen als ik weer ga werken?
Als u kanker heeft (gehad), kunt u problemen krijgen als u weer aan het werk gaat. Die problemen komen door verschillende dingen:
Uw klachten
- Door uw klachten kunt u uw werk niet goed doen.
- Uw klachten zijn elke dag zo anders dat u uw werk niet goed kunt plannen.
- U krijgt extra klachten door het werk. U kunt bijvoorbeeld niet goed tegen de drukte.
Problemen met collega's
- U kunt met uw werkgever of collega’s niet goed praten over uw ziekte.
- Uw collega’s houden niet (genoeg) rekening met uw klachten en beperkingen.
- Uw collega’s weten niet goed hoe ze met u om moeten gaan en vragen bijvoorbeeld niet hoe het met u gaat.
Te weinig hulp
- U krijgt te weinig hulp van uw werkgever en/of de bedrijfsarts.
- Uw behandelaar (specialist in het ziekenhuis) werkt niet (goed) samen met de bedrijfsarts.
- Op uw werk zijn geen aanpassingen mogelijk.
Wie kunnen mij begeleiden als ik kanker heb (gehad) en weer wil gaan werken?
De volgende mensen kunnen u begeleiden als u weer wilt gaan werken:
Huisarts
Uw huisarts krijgt de informatie van de specialist in het ziekenhuis. Uw huisarts weet dus hoe het met u gaat. U kunt met hem/haar over uw klachten en zorgen praten.
Werkgever
Met uw werkgever bespreekt u wat u nodig heeft om weer aan het werk te gaan, en wat uw wensen zijn. Samen maakt u een plan met duidelijke afspraken.
Bedrijfsarts
Met de bedrijfsarts bespreekt u regelmatig hoe u zich voelt. En of u weer kunt gaan werken. De bedrijfsarts begeleidt u daar ook bij.
Gespecialiseerde bedrijfsarts (BACO)
Een Bedrijfsarts Consulent Oncologie (BACO) is gespecialiseerd in de begeleiding van mensen met kanker. Hij/zij kan bijvoorbeeld advies geven als u veel klachten heeft, waardoor u moeilijk kunt werken. De bedrijfsarts of uw behandelaar kan u doorsturen naar een BACO. Zo gaat het meestal. Maar u kunt ook zelf contact opnemen met een BACO.
Re-integratiebureau
Uw werkgever kan hulp vragen aan een re-integratiebureau als u langer dan 1 jaar ziek bent en er twijfel is of u uw oude werk weer kunt gaan doen. Er zijn re-integratiebureaus die gespecialiseerd zijn in werk en kanker.
Wat kan de bedrijfsarts voor mij doen als ik kanker heb (gehad) en weer ga werken?
De bedrijfsarts helpt u om weer zo goed mogelijk aan het werk te gaan:
- De bedrijfsarts houdt bij hoe het met uw gezondheid gaat en welke klachten u heeft.
- De bedrijfsarts houdt bij hoe het verder met u gaat. Bijvoorbeeld door u regelmatig vragenlijsten te laten invullen, zoals de Lastmeter. U vult in wat er goed gaat en wat minder goed. Daarna bespreekt u dat. Zo wordt duidelijk welke problemen of zorgen u heeft. En of u extra hulp nodig heeft.
- Voelt u zich moe of bent u niet fit? Dan kan het helpen om een speciaal trainingsprogramma te doen. U doet dan oefeningen, alleen of onder begeleiding van bijvoorbeeld een fysiotherapeut. De bedrijfsarts kan dit regelen.
- De bedrijfsarts heeft ook contact met uw werkgever en kijkt naar de situatie op uw werk. Krijgt u daar bijvoorbeeld genoeg steun?
- De bedrijfsarts geeft advies over hoe u weer aan het werk kunt. Met dit advies kunt u samen met uw werkgever een plan maken.
- De bedrijfsarts geeft advies over aanpassingen op het werk, bijvoorbeeld:
- extra pauzes omdat u snel moe bent
- andere taken omdat u uw aandacht minder goed bij het werk kunt houden
- dichter bij huis werken zodat u minder ver hoeft te reizen
- De bedrijfsarts heeft ook contact met uw behandelaar tijdens uw behandeling. Zo krijgt u steeds zo goed mogelijke begeleiding.
Adviezen voor als u weer gaat werken
Algemene tips voor als u weer gaat werken:
- Let goed op hoe u zich voelt. Uw klachten kunnen erg wisselen, en het kan bijvoorbeeld opeens veel slechter met u gaan.
- Begin met makkelijke taken.
- Kijk niet te veel naar wat u niet meer kan door uw ziekte. Kijk juist naar wat wél weer lukt.
- Neem de tijd om uw werk langzaam uit te breiden. Zorg voor concrete doelen.
- Praat regelmatig met de mensen om u heen: uw naaste(n), behandelaars, werkgever en bedrijfsarts.
- Bel met uw werkgever of de bedrijfsarts, als u bijvoorbeeld te moe bent om naar een afspraak te gaan.
- Blijf bewegen. Dan voelt u zich fitter. Daardoor kunt u misschien eerder weer aan het werk.
- Tijdens de eerste 2 jaar van uw ziekte kan uw werkgever u niet zomaar ontslaan. Lees hier meer over op de website van het UWV.
Tips voor het contact met uw behandelaars:
- Vertel uw behandelaar (specialist in het ziekenhuis) over uw werk. Zo kan hij of zij hier rekening mee houden tijdens en na de behandeling.
- Vertel het uw specialist of huisarts ook als u door uw ziekte problemen krijgt op uw werk.
Tips voor contact met uw werkgever en collega’s:
- Vertel uw werkgever en collega’s over uw ziekte. Zo kunnen ze u beter steunen.
- Maak goede afspraken met uw werkgever en schrijf de afspraken op.
- Bespreek regelmatig met uw werkgever hoe het met u gaat.
Tips voor het contact met de bedrijfsarts:
- Maak duidelijk wat u van uw werk en van de bedrijfsarts verwacht.
- Spreek bij aanpassingen op uw werk af hoe lang u dit uitprobeert en leg de afspraken goed vast.
- Maak na elke afspraak met de bedrijfsarts meteen een nieuwe afspraak.
- Spreek af wanneer u eerder contact opneemt, bijvoorbeeld bij nieuwe klachten.
- Bespreek snel met de bedrijfsarts uw mogelijkheden, rechten en plichten. Zo weet u wat er gebeurt als u toch lange tijd ziek blijft. Kijk ook op de website van UWV.
Hoe gaat het verder als ik door kanker mijn oude werk niet meer kan doen?
Het kan zijn dat u door kanker toch niet meer uw oude werk kunt doen. Dan zijn er verschillende mogelijkheden:
- U kunt nog wel werken, maar niet meer hetzelfde als voor uw ziekte. Overleg met uw werkgever en de bedrijfsarts of u misschien ander werk kunt doen, binnen het bedrijf of ergens anders.
- U kunt minder uren werken. Voor de uren die u niet meer werkt, kunt u een uitkering aanvragen bij het UWV.
- U kunt helemaal niet meer werken. U kunt dan een uitkering aanvragen bij het UWV.
Het verlies van werk kan moeilijk voor u zijn. U verliest iets wat belangrijk voor u is: dagelijkse activiteiten, iets wat uw leven zin geeft, contact met collega’s. En u heeft minder geld te besteden.
Ook als u uw werk verliest, is het belangrijk om te kijken naar wat er nog wél kan. Misschien kunt u vrijwilligerswerk doen of meer tijd besteden aan een hobby.
Meer informatie over kanker en werk
Via kanker.nl vindt u contact met lotgenoten en veel informatie over kanker en werk.
Meer informatie over BACO’s en een lijst met BACO’s vindt u op de website van de Nederlandse Vereniging voor Klinisch Arbeidsgeneeskunde (NVKA).
Re-integratiebureaus gespecialiseerd in werk en kanker vindt u bij IKNL en via Kenniscentrum Werk & Kanker.
Kijk op de website van UWV voor meer informatie over uw rechten en plichten als werknemer, loondoorbetalingen en uitkeringen bij ziekte.
We hebben deze informatie gemaakt met:
- de Richtlijn Kanker en Werk voor bedrijfsartsen
- de Nascholing voor huisartsen (PIN) Nazorg na kanker