In het kort
- Je kunt een lage bloeddruk hebben zonder dat je het merkt. Dat is niet erg.
- Soms kun je wel klachten hebben. Zoals duizelig zijn of flauwvallen.
- Drink dan genoeg en sta rustig op.
- Soms komt een lage bloeddruk door medicijnen of doordat je veel vocht kwijtraakt.
- Ga dan naar de huisarts.
Wat is bloeddruk?
Bloeddruk is de druk in je bloedvaten.
- Als je hart klopt, trekt het samen. Zo gaat het bloed vanuit je hart door je bloedvaten de rest van je lichaam in. Dan is de druk in je bloedvaten op z'n hoogst. Dat heet de bovendruk.
- Als je hart daarna weer ontspant, wordt de druk in je bloedvaten weer lager. Dat noemen we de onderdruk.
Je bloeddruk verandert steeds. Als je hard rent is je bloeddruk bijvoorbeeld hoger dan als je rustig zit. Dat is normaal.
Voor de meeste mensen is de bovendruk tussen 100 en 140 en de onderdruk tussen 60 en 90.
Wat is een lage bloeddruk?
Je bloeddruk is te laag als je er last van krijgt. Voor de meeste mensen is dat als de bovendruk lager is dan 90. Of als de onderdruk lager is dan 60. Maar dit kan per persoon verschillen:
- Sommige mensen hebben van zichzelf een bloeddruk van 90/60. En hebben nergens last van.
- Andere mensen zijn al duizelig als de bovendruk lager is dan 110, bijvoorbeeld bij opstaan. Dat gebeurt vooral bij mensen die ouder zijn dan 75 jaar.
Wat merk je van een lage bloeddruk?
Meestal heb je met een lage bloeddruk geen klachten.
Als je een te lage bloeddruk hebt kun je dit merken:
- je duizelig voelen
- een licht gevoel in je hoofd hebben
- zwarte vlekken voor je ogen
- even niets meer zien
- wazig zien
- moe zijn
- misselijk zijn
- minder kleur in je gezicht
- zweten
- bij ouderen: wankel lopen en vaak vallen
Deze klachten heb je meestal niet als je ligt. Wel als je rechtop gaat zitten of opstaat. Je kunt dan wankel lopen en vallen. Sommige mensen vallen flauw.
Wat is de oorzaak van een lage bloeddruk?
Vaak is er geen duidelijke oorzaak voor een lage bloeddruk. Heb je helemaal geen klachten? Dan is die bloeddruk voor jou waarschijnlijk normaal.
Heb je er wel klachten door? Dan kan je bloeddruk voor jou te laag zijn. Je bloeddruk kan de hele tijd te laag zijn, dus ook als je rustig zit. Of pas lager worden als je gaat staan.
Oorzaken bloeddruk de hele tijd te laag
De hele tijd een lage bloeddruk kan komen door deze dingen:
- medicijnen, bijvoorbeeld plaspillen of andere medicijnen die de bloeddruk verlagen
- hartproblemen, bijvoorbeeld hartfalen of een ritmestoornis, zoals boezem-fibrilleren
- zwangerschap
- na het eten (vooral bij ouderen)
- veel bloed verliezen, bijvoorbeeld bij heftige menstruaties
- te weinig vocht in je lichaam (uitdroging), bijvoorbeeld door overgeven, diarree of te weinig drinken bij warm weer (vooral bij ouderen)
Oorzaken bloeddruk lager als je gaat staan
Last krijgen van lage bloeddruk als je gaat staan kan hierdoor komen:
- een ziekte, zoals diabetes of de ziekte van Parkinson
- je bent ouder dan 75 jaar
- medicijnen, zoals slaappillen of medicijnen tegen plasproblemen (bijvoorbeeld tamsulosine)
tamsulosine
Tamsulosine behoort tot de alfablokkers. Het ontspant de spieren van de blaashals en de prostaat. Het verbetert de doorstroming van urine door de plasbuis en vermindert klachten als vaak moeten plassen.
Artsen schrijven het voor bij een vergrote prostaat. In sommige gevallen kan de arts het ook voorschrijven bij nierstenen en plasklachten bij mannen.
Is een lage bloeddruk erg?
Meestal is een lage bloeddruk niet erg. Dat is zo als je er geen of weinig klachten van hebt.
Heel soms is een lage bloeddruk wel gevaarlijk. Dat is zo bij deze dingen:
- Je hebt opeens een te lage bloeddruk door een ernstige ziekte. Of doordat je veel bloed verliest. Of je verliest bloed uit je maag of darmen. Je hebt dan meteen een behandeling nodig.
- Je hebt veel klachten door de lage bloeddruk. Je loopt bijvoorbeeld heel wankel en je valt vaker. Als je valt, kun je bijvoorbeeld een heup breken. Of op je hoofd vallen.
Wat kun je zelf doen bij een lage bloeddruk?
Heb je geen klachten? Dan hoef je er meestal ook niets aan te doen. Deze bloeddruk is normaal voor je. Gebruik je medicijnen die je bloeddruk lager maken? Praat er dan over met de arts die je behandelt voor je hoge bloeddruk. Bijvoorbeeld een arts in het ziekenhuis of de huisarts.
Heb je wel klachten? En heeft de arts verteld dat je verder geen behandeling of medicijn krijgt? Dan kun je deze adviezen volgen om er minder last van te hebben:
Rustig opstaan
Sta rustig op. Als je ligt, ga dan eerst zitten. Wacht even voordat je gaat staan. Iets stevigs vasthouden kan ook helpen, bijvoorbeeld de armleuning van een stoel of een handvat aan de muur bij de wc.
Word je duizelig of ga je waziger zien? Ga dan weer even zitten. Ga pas lopen als je voelt dat het goed gaat.
Sta extra rustig op als je heel warm bent. Bijvoorbeeld na een warm bad of in de sauna. Je bloedvaten staan door de warmte meer open. Daardoor kan je bloeddruk lager zijn en kun je sneller klachten hebben.
Genoeg drinken
Zorg dat je genoeg drinkt. Met genoeg bedoelen we ongeveer 1,5 liter per dag. En nog meer in deze situaties:
- heel warm weer
- veel zweten, bijvoorbeeld als je sport
- ziek zijn met overgeven of diarree
Adviezen voor bewegen
- Beweeg genoeg. Ga bijvoorbeeld elke dag een half uur wandelen of fietsen. Probeer niet te lang op bed te liggen overdag. Als je lang op bed ligt, heb je meer last van duizeligheid als je gaat staan.
- Heb je vooral een licht gevoel in je hoofd als je opstaat? Dan kan het helpen om de spieren van je benen te gebruiken. Bijvoorbeeld een paar keer op je tenen staan of stapbewegingen maken.
Heb je het als je een tijdje stilstaat? Zet dan het ene been voor het andere en duw de benen tegen elkaar aan. Je bloeddruk wordt dan hoger.
Adviezen voor eten en drinken
- Drink geen alcohol. Door alcohol kan je bloeddruk lager worden, vooral als je gaat staan.
- Heb je vooral last na het eten? Eet dan niet te veel ineens. Maar verspreid het eten over de dag.
- Gaat lopen moeilijk? Gebruik dan bijvoorbeeld een rollator of een stok. Zo is de kans kleiner dat je valt. Lees hoe je ervoor kunt zorgen dat je minder snel valt.
- Neem geen extra zout als je een lage bloeddruk hebt. In alles wat je normaal eet zit genoeg zout. Als je extra zout gaat eten, krijg je snel te veel binnen. En dat is slecht voor je nieren.
- Eet ook niet elke dag drop. Als je een tijd lang iedere dag drop eet, kan je bloeddruk te hoog worden.
Adviezen bij te weinig vocht zoals door overgeven of diarree
Bij vaak overgeven en diarree kun je te veel vocht verliezen. Hierdoor kun je uitdrogen. Dat kan ook gebeuren als het bijvoorbeeld warm weer is en je drinkt te weinig. Kijk wat je moet doen om niet uit te drogen.
Wat is de behandeling van lage bloeddruk?
Als je geen last hebt van je lage bloeddruk, is er geen behandeling nodig.
Als je wel klachten hebt, kunnen de adviezen helpen om er minder last van te hebben.
Er zijn ook dingen die je samen met je huisarts kunt doen:
Minder medicijnen of ze anders nemen
Soms komt een lage bloeddruk door medicijnen. Deze medicijnen kunnen je bloeddruk lager maken:
- plaspillen
- medicijnen bij hoge bloeddruk
- medicijnen tegen de ziekte van Parkinson
- medicijnen bij plasproblemen, zoals tamsulosine, tolterodine of solifenacine
- medicijnen tegen depressie
- medicijnen tegen psychose
Soms kan het helpen om medicijnen op een ander moment op de dag te slikken. Als je ouder bent, kun je nadenken over stoppen stoppen met een bloeddruk-verlager of stoppen met een medicijn tegen plasklachten. Verander je medicijnen niet zelf. Praat erover met je huisarts.
Minder medicijnen nemen bij overgeven en diarree
Ben je ziek en heb je last van overgeven of diarree? En gebruik je plaspillen of medicijnen tegen hoge bloeddruk? Dan kan het goed zijn om even minder te nemen van deze medicijnen. Bespreek dit met je huisarts.
Steunkousen voor klachten als je gaat staan
Heb je vooral een lage bloeddruk als je gaat staan? En helpen de adviezen niet genoeg? Dan kunnen steunkousen soms helpen. Dit moeten kousen zijn die je om je hele been aantrekt, dus ook over je bovenbenen. Praat hierover met je huisarts.
solifenacine
Solifenacine ontspant de spieren van de blaas.
Artsen schrijven het voor bij aandrangincontinentie, een vorm van urine-incontentie. In sommige gevallen kan de arts het ook voorschrijven bij een vergrote prostaat.
tamsulosine
Tamsulosine behoort tot de alfablokkers. Het ontspant de spieren van de blaashals en de prostaat. Het verbetert de doorstroming van urine door de plasbuis en vermindert klachten als vaak moeten plassen.
Artsen schrijven het voor bij een vergrote prostaat. In sommige gevallen kan de arts het ook voorschrijven bij nierstenen en plasklachten bij mannen.
tolterodine
Tolterodine ontspant de spieren van de blaas.
Artsen schrijven het voor bij urine-incontinentie.
Hoe gaat het verder bij een lage bloeddruk?
Het kan zijn dat een lage bloeddruk voor jou normaal is. Er is dan geen behandeling nodig. Als je de adviezen volgt, heb je er zo weinig mogelijk last van.
De lage bloeddruk kan ook zijn gekomen doordat je opeens erg ziek werd. Als je weer beter bent, wordt je bloeddruk ook weer normaal.
Soms spreek je met je huisarts af om je medicijnen aan te passen. Bijvoorbeeld minder of andere medicijnen nemen. Dan kom je na ongeveer 2 weken terug op het spreekuur om te kijken hoe het gaat.
Naar ziekenhuis of therapeut als de problemen blijven
Misschien blijf je toch problemen houden door de lage bloeddruk. Dan kan de huisarts je doorsturen naar het ziekenhuis. Daar krijg je meer onderzoek. Bijvoorbeeld bij de arts die veel weet over het hart (cardioloog), de arts die je hoge bloeddruk behandelt (internist) of de ouderen-arts (geriater).
Ook kan de huisarts je naar een fysiotherapeut of een ergotherapeut sturen voor oefeningen of hulpmiddelen.
Wanneer naar de huisarts bij een lage bloeddruk?
Bel direct de huisarts of de huisartsen-spoedpost als je 1 of meer van deze dingen hebt:
- Je verliest veel bloed.
- Je hebt zwarte poep. Dat kan betekenen dat je darm van binnen bloedt.
- Je blijft langer dan 3 dagen overgeven of diarree houden.
Bel de huisarts voor een afspraak in deze situaties:
- Je bent steeds erg duizelig en de adviezen helpen niet genoeg.
- Je valt.
- Je loopt heel wankel.
- Je hebt een lage bloeddruk en gebruikt medicijnen die de bloeddruk lager maken. Bijvoorbeeld plaspillen, bloeddruk-verlagers of medicijnen bij depressie, psychose of plasproblemen.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over duizeligheid.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.