In het kort
- Bij longontsteking kun je hoesten, benauwd zijn, koorts hebben en je ziek voelen.
- Vaak krijg je pillen die bacteriën doden (antibiotica).
- Je voelt je dan meestal snel beter.
- Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost:
- als je snel of moeilijk ademt als je rustig zit
- als je suf wordt
- als je veel bloed ophoest
Wat is een longontsteking?
Bij een longontsteking zijn de kleine longbuisjes en de longblaasjes ontstoken.
Je kunt een ontsteking hebben in een klein of een groot deel van je long. De ontsteking kan ook in allebei je longen zitten.
De wand van de longbuisjes wordt dikker en er komt meer slijm in de longblaasjes. De longen kunnen minder goed zuurstof opnemen.
Longontsteking komt het vaakst voor bij jonge kinderen en bij oudere mensen.
Wat merk je bij een longontsteking?
Bij een longontsteking heb je vaak deze klachten:
- Je voelt je ziek.
- Je hoest.
- Je hebt koorts (boven 38 graden).
- Je voelt je benauwd en je ademt sneller of moeilijker.
Soms heb je ook 1 of meer van deze klachten:
- Je hart klopt sneller.
- Je voelt je slap en lusteloos.
- Je bent erg moe.
- Je hoest een beetje bloed op.
- Diep inademen doet pijn.
De klachten kunnen snel ontstaan. De klachten kunnen ook pas ontstaan als je al een paar dagen verkouden bent. In plaats van beter te worden na de verkoudheid, word je dan juist zieker door de longontsteking.
Waardoor komt een longontsteking?
Een longontsteking komt meestal door een virus of een bacterie. Of door allebei tegelijk.
Je kunt bijvoorbeeld longontsteking krijgen door het griepvirus, het coronavirus of de pneumokokken-bacterie.
Longontsteking kan beginnen met een virus. Hierdoor krijg je een ontsteking in je neus of keel. Je wordt verkouden of krijgt keelpijn. Soms gaat de ontsteking verder, tot in de kleinere longbuisjes en de longblaasjes. Als de longontsteking een paar dagen duurt, kunnen er bacteriën bij komen die de longontsteking erger maken.
De longontsteking kan ook meteen beginnen met een bacterie.
Hoe krijg je zo'n virus of bacterie?
Een virus of bacterie kun je krijgen van iemand anders, bijvoorbeeld als iemand dichtbij jou verkouden is of hoest.
Je kunt ook een bacterie in je neus of keel hebben zonder dat je er ziek van wordt. Bijvoorbeeld de pneumokokken-bacterie. Als je afweer slechter wordt of je gezondheid zwakker, dan kan de bacterie je wel ziek maken. Maar ook gezonde mensen kunnen soms zomaar ziek worden door de bacterie.
Wanneer heb je een grotere kans op een longontsteking?
Als je niet zo gezond bent of minder afweer hebt, is de kans groter dat je longontsteking krijgt. Bacteriën of virussen die iemand normaal niet erg ziek maken, kunnen je dan wel erg ziek maken.
De kans op longontsteking is groter bij:
- COPD
- diabetes (suikerziekte), vooral als je insuline spuit
- oudere leeftijd: 75 jaar of ouder
- roken
- minder afweer
Bijvoorbeeld door een ziekte, zoals leukemie. Of door medicijnen, zoals chemotherapie. - hartfalen
- lange tijd op bed liggen
Bijvoorbeeld door een ziekte of een gebroken heup.
Ook kinderen kunnen een longontsteking krijgen. Die kans is iets groter bij:
- kinderen jonger dan 3 maanden
- kinderen die te vroeg geboren zijn
- kinderen met minder afweer door een ziekte of medicijnen
insuline
Insuline is een injectiemiddel voor mensen met diabetes die zelf geen of onvoldoende insuline aanmaken.
Er zijn verschillende soorten insuline verkrijgbaar: kortwerkend, middellangwerkend, langwerkend en combinaties hiervan.
Artsen schrijven het voor bij diabetes mellitus.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Medicijnen bij een longontsteking
Meestal krijg je bij een longontsteking medicijnen die bacteriën doden (antibiotica). Deze medicijnen helpen meestal snel en goed tegen bacteriën. Ze helpen niet tegen een virus. Toch krijg je deze medicijnen vaak wel bij longontsteking. Je huisarts weet namelijk meestal niet of de ontsteking door een virus, door een bacterie of door allebei komt.
Slik de medicijnen zoals je met de huisarts hebt afgesproken.
Belangrijk: Blijf de pillen slikken tot ze op zijn. Ook als je geen klachten meer hebt. Anders kunnen er bacteriën in je longen blijven en krijg je weer longontsteking.
Wat kun je zelf doen bij een longontsteking?
Bij longontsteking kun je zelf een aantal dingen doen om je beter te voelen:
- Drink 1,5 tot 2 liter per dag, bijvoorbeeld water of thee.
Als je koorts hebt, is genoeg drinken extra belangrijk. - Neem genoeg rust. Zeker als je slap, zwak of moe bent.
- Rook niet en vraag de mensen in je omgeving om niet te roken.
Neem bij pijn paracetamol. Kijk bij pijnstillers hoeveel je mag nemen.
Hoestdrankjes en hoest-tabletten helpen niet tegen hoest of slijm. De longontsteking gaat er ook niet sneller van over. Bekijk ook de adviezen tegen hoesten.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder bij een longontsteking?
Bij longontsteking krijg je medicijnen tegen bacteriën (antibiotica). Dan is de ontsteking vaak snel weg. Als je koorts hebt, dan verdwijnt die meestal binnen 2 dagen na het starten met medicijnen. Je voelt je binnen een paar dagen al wat beter.
Voel je je steeds zieker? Verdwijnt je koorts niet binnen 2 dagen? Of worden je klachten niet minder binnen 2 dagen? Dan helpen de medicijnen misschien niet goed. Ga dan opnieuw naar je huisarts. Soms is meer onderzoek of behandeling in het ziekenhuis nodig.
Klachten na longontsteking
Je lichaam heeft tijd nodig om weer helemaal beter te worden na een longontsteking. Het duurt vaak weken voordat je klachten helemaal over zijn. Je kunt nog wel 4 weken blijven hoesten. Soms duurt dat nog langer. Je kunt je ook lang moe blijven voelen. Dat kan soms wel een paar maanden duren.
Wanneer bellen bij een longontsteking?
Als je longontsteking hebt en medicijnen slikt
Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost bij 1 of meer van deze klachten:
- Je ademt snel of moeilijk als je rustig zit of ligt.
- Je maakt een piepend geluid bij het ademen.
- Je raakt in de war of suf (slaperig).
- Je hoest veel bloed op, bijvoorbeeld een lepel vol.
- Je hoest klonten bloed op.
- Je wordt snel zieker.
Bel dezelfde dag je huisarts of de huisartsen-spoedpost in deze situaties:
- Je slikt al 2 dagen medicijnen en hebt nog steeds koorts (boven de 38 graden).
- Je klachten zijn na 3 dagen nog niet minder.
- Je krijgt opnieuw koorts nadat je een paar dagen geen koorts meer had (boven de 38 graden).
Maak een afspraak bij de huisarts op werkdagen:
- als je na een longontsteking nog langer dan 4 weken blijft hoesten
- als je na een longontsteking soms nog een beetje bloed ophoest
- als je gewicht verliest zonder dat je daar moeite voor doet
- als je na een longontsteking langer dan 4 weken moe blijft
Als je klachten hebt die misschien longontsteking zijn
Hoest je en wil je weten of je naar de huisarts moet? Kijk dan bij hoesten.
Ben je ziek en denk je dat je een longontsteking hebt? Bel dan dezelfde dag je huisarts.
Meer informatie over longontsteking
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over hoesten.