In het kort
- Veteranenziekte is een zeldzame longontsteking door de legionella-bacterie.
- Als water stilstaat en opwarmt tussen 25 en 45 graden (boiler, vijver, fontein) dan kan de legionella-bacterie groeien.
- Staat u dan bij een sproei-installatie of onder een douche dan kunt u kleine druppeltjes met de legionella-bacterie inademen.
- De meeste mensen worden niet ziek van de legionella-bacterie.
- Wordt u wel ziek dan begint dat meestal een week na de besmetting met koorts, hoest en spierpijn.
- Behandeling is met antibiotica.
- Van een normale douche met hete boiler en hygiënische sproeisystemen die goed schoon zijn en niet in de zon liggen krijgt u geen legionellabesmetting.
Film
Download deze film
- Filmbestand .mp4
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent .mp3
- Ondertitelingsbestand .srt
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is veteranenziekte?
Veteranenziekte is een longontsteking door de legionella-bacterie. Bij een longontsteking zijn de kleinere luchtwegen en de longblaasjes ontstoken. Een longontsteking kan ook door virussen of andere bacteriën veroorzaakt worden. Maar door de legionella-bacterie kan de longontsteking ernstiger verlopen.
De meeste mensen die worden besmet met de legionella-bacterie worden niet ziek.
Sommige mensen hebben meer kans op een longontsteking door legionella:
- mensen ouder dan 60 jaar
- mensen die roken
- mensen met een slechte gezondheid
- mensen met medicijnen die de afweer verminderen
Bij mensen die jonger zijn dan 40 jaar komt veteranenziekte bijna niet voor.
Wat zijn de verschijnselen van veteranenziekte?
De meeste mensen worden niet ziek van de legionella-bacterie. Wordt u wel ziek dan begint dat meestal een week na besmetting.
De ziekte begint meestal met verkoudheid, hoest, koorts en spierpijn.
Komen de bacteriën in uw longen dan kunt u de volgende klachten krijgen:
- koorts die lang aanhoudt
- benauwdheid / kortademigheid
- pijn bij de ademhaling
- koude rillingen (het voelt alsof u het heel koud heeft terwijl u koorts heeft)
- hoofdpijn
- braken en diarree
- moeheid
- gewrichtspijn
- verwardheid
- sufheid
U kunt ernstig ziek worden van een longontsteking door legionella. Vaak is dan opname in het ziekenhuis nodig.
Waardoor krijg ik veteranenziekte?
Veteranenziekte komt door legionella. Deze bacterie zit in grond (bijvoorbeeld potgrond) en kan ook in water zitten. Als water stilstaat en opwarmt tussen 25 en 45 graden (boiler, vijver, fontein) dan kan legionella daarin groeien.
Doucht u met lauw water waar veel legionella in zit? Dan kunt u hele kleine druppeltjes water inademen. Zo kunt u besmet raken. Gek genoeg wordt u niet ziek van het drinken van water waar legionella in zit. De kans dat iemand met veteranenziekte iemand anders besmet is zeer klein.
Naast het douchen kan iemand ook besmet worden door te werken met een hoge drukspuit of in een bubbelbad (whirlpool of jacuzzi). Ook met koelsystemen voor bedrijven met waternevel kunnen soms besmetting geven.
U kunt geen veteranenziekte krijgen van apparaten waar de temperatuur regelmatig boven de 60°C komt of waarvan het water niet wordt verneveld. Bijvoorbeeld koffiezetapparaten, waterbakjes (zoals op de verwarming) en stoomapparaten. Dus van een normale douche met hete boiler en sproeisystemen die goed schoon zijn en niet dagenlang in de zon liggen krijgt u geen legionellabesmetting.
Besmetting via (pot)grond is niet bekend.
Wat kan ik zelf doen om veterenanenziekte te voorkomen?
De kans dat iemand wordt besmet met de legionella-bacterie is al heel klein. Een paar tips om die kans nog kleiner te maken:
- Stel de boiler of combiketel goed af (tenminste 60 graden).
- Zorg dat het water (warm en koud) niet langer dan een week stilstaat in de leidingen: bent u 's zomers langer dan een week buitenshuis? Spoel dan als u terug komt de leidingen door de kranen 20 seconden open te zetten.
- Maak apparaten die water vernevelen of sproeien (hoge drukspuit, fontein, bubbelbad) steeds goed schoon. Zorg dat ze leeg en droog staan als u ze langer dan een week weg zet.
Er zijn geen inentingen tegen de legionella-bacterie.
Voor rokers geldt: als u stopt met roken maakt u de kans op een longontsteking kleiner.
Medicijnen tegen veteranenziekte
Iemand met een longontsteking door de legionella-bacterie moet snel antibiotica krijgen.
Omdat veteranenziekte ernstig kan verlopen worden mensen vaak opgenomen in het ziekenhuis en behandeld met antibiotica via een infuus.
Hoe gaat het verder bij de veteranenziekte?
Het kan na de longontsteking nog wel 4 tot 6 weken duren voor u weer de oude bent. Vooral de moeheid kan lang blijven en u heeft minder conditie. Soms duurt het herstel nog langer.
Toch is het goed om stap voor stap te zorgen dat u weer sterker wordt. Ga, als dat lukt, elke dag een stukje wandelen of fietsen en kijk of het steeds iets langer kan.
Meer informatie over veteranenziekte
Meer informatie over veteranenziekte vindt u op vragen en antwoorden Legionellose en in de Legionellose-richtlijn van het LCI/RIVM.