In het kort
- Bij myasthenia gravis ontstaat er wisselende spierzwakte, die toeneemt bij inspanning en verbetert na korte rust.
- De verschijnselen en de ernst verschillen sterk per patiënt.
- Het ontstaat vooral tussen het twintigste en vijftigste jaar.
- Medicijnen kunnen de spierkracht verbeteren.
Wat is myasthenia gravis?
Myasthenia gravis is een aandoening waarbij spierzwakte optreedt. De spieren raken abnormaal vermoeid, waarbij ook verlammingen kunnen optreden.
De verschijnselen en de ernst van myasthenia gravis verschillen sterk per patiënt. Soms blijft de aandoening beperkt tot een bepaalde groep spieren, zoals die van het hoofd.
De ziekte komt vooral voor op volwassen leeftijd, meestal tussen het twintigste en vijftigste jaar en meer bij vrouwen dan bij mannen. Boven de leeftijd van 60 jaar komt myasthenia gravis juist vaker bij mannen voor.
Wat zijn de verschijnselen van myasthenia gravis?
Bij myasthenia gravis heeft u een sterk wisselende spierkracht. De ene keer heeft u veel last van spierzwakte, de andere keer nauwelijks. De spierzwakte neemt toe door langdurig gebruik van de spieren. Rust leidt meestal tot herstel.
Veel voorkomende klachten zijn: hangende oogleden, dubbelzien, moeite met slikken en spreken. De spieren van de nek kunnen zwakker worden. Soms heeft u ook minder spierkracht in de armen en benen.
Hoe ontstaat myasthenia gravis?
Myasthenia gravis is een auto-immuunziekte. Hierbij richt uw afweersysteem zich tegen uw eigen lichaam, in dit geval tegen de stoffen die zorgen voor de prikkeloverdracht van de zenuw naar de spier. Hierdoor wordt de prikkel minder goed overgebracht en reageert de spier zwakker.
Waarom dit ontstaat is niet bekend.
Adviezen bij myasthenia gravis
Aan de ziekte zelf kunt u weinig doen. Wel kunt u er rekening mee houden dat de klachten soms verergeren door stress, emoties of hevige inspanning.
Sommige medicijnen kunnen de verschijnselen van myasthenia gravis verergeren. Het is belangrijk als u nieuwe medicijnen krijgt dit aan uw arts of apotheker te melden. Voorbeelden van deze medicijnen zijn:
- antibiotica
- rustgevende medicatie zoals oxazepam
- bètablokkers
- lidocaine (bijvoorbeeld voor een verdoving bij de tandarts)
oxazepam
Oxazepam behoort tot de benzodiazepinen. Het werkt rustgevend, spierontspannend, vermindert angstgevoelens en beïnvloedt de overdracht van elektrische prikkels in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij angstgevoelens en gespannenheid, slapeloosheid en alcoholontwenning.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wat is de behandeling van myasthenia gravis?
Medicijnen kunnen de spierkracht verbeteren. Deze werken snel en kort en worden daarom voor een grote inspanning ingenomen, bijvoorbeeld een half uur voor de maaltijd, zodat de kauw- en slikklachten tijdens het eten verminderen. Indien deze medicijnen niet goed helpen worden er immuun-onderdrukkers voorgeschreven (bv prednison).
Soms kan het verwijderen van de thymus (zwezerik) uitkomst bieden als iemand op jonge leeftijd myasthenia gravis heeft. De thymus is een orgaan dat een rol speelt bij de afweer.
Heel zelden komen door spierzwakte ademhalingsproblemen voor. Deze situatie is zo ernstig dat patiënten worden opgenomen in een ziekenhuis om te worden beademd. Daar kunnen de antistoffen die myasthenia gravis veroorzaken uit het bloed gehaald worden. Deze behandeling moet vaak herhaald worden, omdat er steeds opnieuw antistoffen worden aangemaakt.
prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Meer informatie over myasthenia gravis
Meer informatie over Myasthenia Gravis vindt u op de site van het Erfocentrum, het Nationaal informatiecentrum erfelijkheid.
Ook is er een brochure over Myasthenia gravis, die bedoeld is voor huisartsen. Deze is gemaakt door een samenwerkingsverband tussen de Vereniging Spierziekten Nederland (VSN), de Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiënenorganisaties (VSOP) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).