In het kort
- Uw naaste heeft behandeling en hulp nodig om beter en sterker te worden na corona. Dit heet revalidatie.
- Revalidatie kan in een revalidatie-centrum of op een speciale afdeling in het verpleeghuis.
- U kunt met de arts van uw naaste bespreken of u betrokken kunt worden bij de revalidatie.
- Voor uzelf kan dit een heftige periode zijn.
- Maak een afspraak met uw huisarts als u hulp nodig heeft.
Waarom gaat mijn naaste naar een verpleeghuis of revalidatie-centrum?
Uw partner, 1 van uw ouders of een goede vriend of vriendin heeft in het ziekenhuis of op de IC gelegen met corona.
In deze teksten bedoelen we met naaste iemand die u goed kent, zoals uw partner, een ouder of een goede vriend of vriendin.
Soms kan uw naaste nog niet direct naar huis. Uw naaste heeft veel behandeling en hulp nodig om beter en sterker te worden. Dit heet revalidatie.
De artsen in het ziekenhuis kijken samen met uw naaste wat de beste plek is om heen te gaan. Als het nodig is, bespreken de artsen dit ook met de familie.
- Revalidatie kan in een revalidatie-centrum of op een speciale afdeling in het verpleeghuis.
- Uw naaste kan hier blijven slapen als dat nodig is. Sommige patiënten komen alleen overdag in het revalidatie-centrum voor behandeling en slapen ‘s nachts thuis.
- Als uw naaste veel last heeft van de longen, kan revalidatie in een speciaal longcentrum gebeuren.
Wanneer heeft mijn naaste revalidatie nodig?
Revalidatie is nodig als iemand na het ziekenhuis nog veel klachten door corona heeft en veel behandeling en hulp nodig heeft.
Er kunnen problemen zijn op meer gebieden:
- lichamelijke problemen
Zoals zwakkere spieren, snel en moeilijk ademen, hoesten, moeilijk slikken en moe zijn. - problemen met denken en onthouden
Uw naaste heeft misschien moeite om de aandacht erbij te houden. - psychische problemen
Uw naaste is misschien bang of somber.
Welke zorg krijgt mijn naaste in een verpleeghuis of revalidatie-centrum?
De revalidatie-arts of arts in het verpleeghuis vraagt naar de klachten van uw naaste. Samen maken ze een plan met de behandelingen die uw naaste nodig heeft. Uw naaste wil bijvoorbeeld fitter worden of meer kracht krijgen in de spieren, omdat traplopen niet meer lukt. Of makkelijker kunnen ademen of slikken.
De zorg gebeurt door verschillende zorgverleners, zoals een revalidatie-arts of arts in het verpleeghuis, verpleegkundige, fysiotherapeut, diëtist, ergotherapeut, logopedist of psycholoog.
Deze behandelingen zijn mogelijk in het verpleeghuis of revalidatie-centrum:
- adem-oefeningen
Uw naaste gaat oefenen om op een goede manier adem te halen. Zo gaat het ademen makkelijker. - ademspier-training
Als de spieren die gebruikt worden bij ademen zwakker zijn, kan uw naaste niet genoeg lucht inademen. Uw naaste gaat dan de ademspieren trainen met een apparaat. Doordat ademen door het apparaat moeite kost, worden de ademspieren getraind. - slik-oefeningen
Soms gaat slikken moeilijk. Dit kan problemen geven met bijvoorbeeld eten of drinken. Met de oefeningen leert uw naaste weer beter slikken. Een logopedist helpt daarbij. Soms krijgt uw naaste ander eten, om minder last te hebben van problemen bij slikken. - advies voor eten en drinken
Goed en gezond eten kan helpen om sneller beter te worden. Om te zorgen dat de spieren van uw naaste sterker worden is het belangrijk om voedsel met genoeg eiwitten te eten. Uw naaste kan het advies krijgen om eten en drinken met extra energie (calorieën) en eiwitten te nemen. Uw naaste krijgt deze adviezen meestal van een diëtist. - bewegen (met of zonder hulp)
Meestal krijgt uw naaste eerst een test om te zien hoe fit uw naaste nu is. Dan krijgt uw naaste een schema met trainingen. Bijvoorbeeld met deze trainingen:- oefenen van het evenwicht
- oefenen van dingen die uw naaste elke dag doet, zoals tanden poetsen, haren kammen, aankleden
- trainen van de spierkracht met gewichten of apparaten
- bewegen om fitter te worden, bijvoorbeeld wandelen, zwemmen of fietsen
- sporten en spellen, zoals badminton of tafeltennis
- gesprekken
Als uw naaste erg bang of somber is, kan uw naaste praten met een psycholoog, maatschappelijk werker of geestelijk verzorger.
De behandelingen krijgt uw naaste samen met anderen of alleen. Als de trainingen in een groep zijn, kunnen de mensen in de groep elkaar steunen en aanmoedigen.
Vaak zijn de trainingen in het begin zwaar. Uw naaste is misschien nog erg snel moe en ademt moeilijk. Soms is nog extra zuurstof nodig bij de trainingen, om te zorgen dat uw naaste minder benauwd is. Bij de meeste mensen gaan de trainingen na een aantal weken beter.
Hoe word ik betrokken bij de behandeling?
U kunt met de arts van uw naaste bespreken of de behandelaars u kunnen betrekken bij de revalidatie en de behandelingen. En hoe u dan betrokken kunt zijn. Bijvoorbeeld:
- U kunt aanwezig zijn als uw naaste gesprekken heeft met de arts.
- U kunt bij sommige behandelingen van uw naaste zijn.
- U kunt via de telefoon meedoen of er zelf bij zijn.
Meestal wordt familie uitgenodigd als de arts het behandelplan bespreekt. Ook is er vaak een persoonlijk begeleider van uw naaste, die contactpersoon is voor de familie. Dit kan bijvoorbeeld een verpleegkundige of fysiotherapeut zijn. Als u vragen heeft, kunt u die aan deze persoon stellen.
Hoe is het voor mij als mijn naaste naar een verpleeghuis of revalidatie-centrum gaat?
Voor u kan dit een heftige periode zijn.
- U bent waarschijnlijk blij dat uw partner, ouder of vriend(in) niet meer in het ziekenhuis hoeft te blijven. Maar misschien bent u teleurgesteld dat uw naaste nog niet naar huis komt. Misschien vraagt u zich af uw naaste wel weer helemaal de oude wordt.
- Het kan zijn dat u zich aan de bezoektijden van het revalidatie-centrum of verpleeghuis moet houden. U kunt niet meer zelf bepalen wanneer u uw naaste ziet. Dit kan u boos of verdrietig maken.
- U voelt zich misschien schuldig dat u andere mensen minder aandacht kunt geven. Zoals uw kinderen of uw gezin.
- Soms is aan de buitenkant niet te zien welke klachten uw naaste heeft. Omdat u uw naaste goed kent, kunt u wel merken dat het nog niet helemaal goed gaat. U kunt zich zorgen maken of het wel goedkomt. Er zijn veel dingen onzeker.
Het is normaal om in deze tijd veel verschillende emoties te hebben. U heeft er misschien de ene dag veel last van en een andere dag minder.
Wat kan ik zelf doen als mijn naaste naar een verpleeghuis of revalidatie-centrum gaat?
Het is belangrijk dat u goed voor uzelf blijft zorgen. Eet gezond en beweeg genoeg. Zorg voor genoeg ontspanning. Doe ook dingen die u fijn vindt. Ga bijvoorbeeld een stukje wandelen of op bezoek bij vrienden.
Heeft u een gezin? Probeer om samen iets leuks te plannen, als dat lukt.
Kijk hier voor meer tips om u beter te voelen als u lichte psychische klachten heeft.
Vaak helpt het om er met anderen over te praten. Zoek steun bij uw familie en vrienden en leg uit wat u meemaakt. Vertel hoe u zich voelt. De meeste mensen hebben hier begrip voor. Of praat met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. U kunt er ook over praten met uw huisarts of de praktijkondersteuner.
Wanneer mag mijn naaste weer naar huis?
Samen met de arts in het revalidatie-centrum kijkt uw naaste regelmatig hoe de behandeling gaat.
Het is niet te voorspellen hoe lang de revalidatie duurt. Dit kan weken of maanden zijn. Hoe lang de revalidatie duurt hangt af van:
- hoe lang uw naaste in het ziekenhuis heeft gelegen
- hoeveel klachten uw naaste heeft
- hoe fit uw naaste was voor corona
- of uw naaste al een andere ziekte had voor corona
Soms worden mensen niet meer helemaal beter. Ze houden een slechtere gezondheid en kunnen minder dan voordat ze corona kregen. Sommige mensen blijven elke dag hulp nodig hebben.
Hoe gaat het verder als mijn naaste weer thuis is?
Als uw partner, ouder of goed vriend of vriendin weer thuis is, is het soms niet direct hetzelfde als voor de ziekenhuisopname.
Uw naaste heeft misschien nog steeds hulp nodig. U moet misschien dingen in huis doen die uw partner vroeger deed. Of uw partner is niet dezelfde persoon als vroeger.
U en uw gezin kunnen hulp krijgen om te leren omgaan met de nieuwe situatie. Ga naar uw huisarts als u hier begeleiding bij wilt.
Soms krijgt u zelf klachten als uw naaste weer thuis is. Dit kan ook komen als uw naaste al een paar weken of maanden thuis is:
- U bent bijvoorbeeld somber omdat uw naaste niet meer de oude is.
- Of u voelt zich overbelast omdat u thuis nu veel meer moet doen.
- Of u slaapt slecht omdat u zich zorgen maakt.
U kunt een afspraak met uw huisarts maken om te kijken welke hulp u kunt krijgen.
Wanneer bel ik mijn huisarts als mijn naaste in een verpleeghuis of revalidatie-centrum ligt of heeft gelegen?
U kunt een afspraak maken met uw huisarts bij 1 of meer van deze dingen:
- U voelt zich overbelast.
- U bent erg gespannen of somber.
- U slaapt lange tijd slecht.
- U vindt het lastig dat uw partner veranderd is.
- U merkt problemen met uw relatie of bij seks.
- U vindt het zwaar om mantelzorger te zijn.
Ook als de klachten pas komen als uw naaste al weer maanden thuis is, kunt u een afspraak maken.
Samen met uw huisarts kunt u kijken welke hulp u kunt krijgen.
Meer informatie over klachten na corona
- Meer informatie voor mensen die op de IC hebben gelegen en mensen om hen heen: IC connect.
U kunt daar ook mensen leren kennen die hetzelfde hebben meegemaakt. - Meer informatie en contact met andere mensen die klachten hebben na corona: PostCovidNL.
- Steun voor mensen met lang klachten na corona: C-support.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis, revalidatie-centrum of arts: ZorgkaartNederland.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over revalidatie na corona.