In het kort
- Bij netelroos heb je plotseling jeukende rode bulten op je huid.
- Het kan komen door virussen, voeding, medicijnen of insectenbeten.
- De bulten verdwijnen vanzelf binnen uren tot dagen.
- Stress, hitte, pijnstillers en alcohol kunnen de jeuk erger maken.
- Medicijnen (antihistaminica) kunnen de jeuk minder maken.
- Bel direct de huisarts als je in korte tijd veel bulten krijgt met benauwdheid of dikke tong of keel.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 67,7 mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 4,7 mb
- Ondertitelingsbestand vtt, 5 kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is netelroos?
Bij netelroos heb je plotseling jeukende bulten op je huid. We noemen dit ook wel galbulten.
Netelroos komt veel voor, zowel bij kinderen als volwassenen. 1 op de 10 mensen heeft in het leven een keer netelroos. Veel mensen kennen het van de bulten na het aanraken van brandnetels.
Het is niet besmettelijk.
Wat merk je bij netelroos?
- Je krijgt plotseling rode bulten op je huid. De bulten zijn bijna plat.
- De bulten zijn allemaal anders van vorm en grootte:
Sommige bulten zijn een paar millimeter groot, andere een paar centimeter groot. Samen kunnen ze grotere bulten vormen, zo groot als je hand of nog groter. - De rand van de bult is meestal wat roder.
- Een bult verdwijnt snel: meestal binnen een paar uur tot 1 dag.
- Je kunt steeds nieuwe bulten erbij krijgen.
- Meestal is er heftige jeuk. Soms ook een branderig gevoel of pijn.
- Ongeveer 1 op de 3 mensen heeft bij netelroos ook dikke ogen of lippen. Ook de rest van je gezicht, je handen, voeten, of je geslachtsorganen kunnen dik zijn.
Wat is de oorzaak van netelroos?
Netelroos ontstaat doordat in je huid stoffen vrijkomen. Bijvoorbeeld histamine. Door deze stoffen hoopt vocht op onder de huid. Hierdoor ontstaan bulten en jeuk.
De stoffen komen vrij in je huid door oorzaken van binnen of buiten je lichaam.
Vaak blijft de precieze oorzaak van netelroos onduidelijk. Dit is bij 1 op de 2 mensen met netelroos het geval.
Oorzaken van netelroos kunnen zijn:
- Infectie met een virus, bijvoorbeeld een verkoudheid of buikgriep.
Vooral bij kinderen is dit vaak de oorzaak. Bij de helft van de kinderen met netelroos komt dit door een virus. - Overgevoelig of allergisch zijn voor voedsel, bijvoorbeeld voor melk, ei, vis, noten, pinda of soja. Maar ook voor fruit, alcohol en andere dingen die in voeding zitten, bijvoorbeeld kleurstoffen. De netelroos ontstaat dan altijd binnen 1 uur na het eten van dat ene voedingsmiddel. Elke keer weer.
Bij 1 op de 10 kinderen met netelroos is voeding de oorzaak. Bij volwassenen minder vaak. - Een beet of steek van een insect, bijvoorbeeld een wesp of bij.
- Aanraken van planten of dieren, bijvoorbeeld brandnetels of kwallen.
- Medicijnen. Vooral antibiotica, ACE-remmers en pijnstillers zoals NSAID's en pijnstillers tegen ernstige pijn .
- UV-licht (zonlicht)
- Opwarming van je huid, bijvoorbeeld na een warme douche, bad of sauna. Of door sporten of andere zware inspanning.
- Afkoeling van je huid, bijvoorbeeld door zwemmen of koude wind.
- Druk op je huid, bijvoorbeeld na lang zitten of liggen. Of door strak zittende kleren.
Bloedonderzoek om de oorzaak te vinden heeft meestal geen zin: de oorzaak is bijna nooit in het bloed te vinden. Als je vaak netelroos krijgt, kun je het best elke keer dat je het krijgt, opschrijven wat je die dag hebt gegeten of gedaan. Zo ontdek je misschien wat bij jou de netelroos veroorzaakt.
Adviezen bij netelroos
- Als je weet waar de netelroos door komt, probeer dit dan te voorkomen.
- Krijg je vaker netelroos en weet je niet waardoor? Dan kun je het best zelf proberen de oorzaak te ontdekken. Elke keer dat je bulten krijgt, schrijf je op wat je die dag hebt gegeten of gedaan. Zo ontdek je misschien welke dingen bij jou netelroos veroorzaken.
- Draag luchtige, los zittende kleding.
- Hoe moeilijk het ook is: probeer niet te krabben. Krabben maakt de jeuk erger.
- Je klachten kunnen erger worden door alcohol, pijnstillers (NSAID's, sterke pijnstillers), stress en hitte. Probeer dit te vermijden.
- Als je denkt dat je klachten door 1 van je medicijnen komen, bespreek het dan altijd met je huisarts. Stop niet zomaar met je medicijnen. Soms moet je huisarts dan een ander medicijn voorschrijven.
- Als je arts heeft gezegd dat je netelroos komt door een medicijn: zorg dan dat je dit medicijn niet nog een keer slikt! Dit is het advies:
- Schrijf de naam van het medicijn op.
- Geef de naam van het medicijn door aan je huisarts en apotheek.
- Zorg dat je de naam van dit medicijn altijd bij je hebt. Ook in het buitenland. Schrijf het bijvoorbeeld op een papiertje dat je in je portemonnee bewaart. Of schrijf het op in je telefoon.
- Zeg voortaan tegen al je artsen dat je van dit medicijn netelroos krijgt. Ook als ze er niet naar vragen.
- Twijfel je of je netelroos hebt, maak dan een foto van de bulten op je huid om aan je arts te laten zien.
Medicijnen bij netelroos
Bij de drogist of apotheek zijn crèmes en zalven te koop tegen jeuk. Smeer ze op de jeukende plekken. Je kunt de hieronder genoemde crèmes en zalven zo vaak smeren als prettig is. Het gaat om:
- levomenthol gel of crème.
(Let op: gebruik levomenthol niet bij kinderen jonger dan 2 jaar) - zinkoxide schudsel of lotion.
- koelzalf
Bij heftige jeuk kun je daarbij ook tabletten slikken die jeuk verminderen:
- Deze medicijnen heten antihistaminica. Ze stoppen de werking van histamine.
- Voorbeelden van antihistaminica zijn levocetirizine, desloratadine, cetirizine en loratadine.
- Cetirizine en loratadine kun je zonder recept kopen bij de apotheek:
- Slik 1 tablet per dag. Stop met slikken van het medicijn als je klachten over zijn. Als de klachten weer terugkomen, kun je de medicijnen opnieuw nemen.
- Bijwerkingen zijn suf, slaperig en vermoeid zijn. Dit gaat vaak over als je de medicijnen een paar dagen slikt. De medicijnen kunnen invloed hebben op het rijden.
- Cetirizine en loratadine zijn ook geschikt voor kinderen van 2 jaar en ouder.
- Cetirizine en loratadine kun je ook slikken als je zwanger bent. Kies bij borstvoeding voor loratadine.
- Als je weet waardoor de netelroos bij jou komt, kun je de tabletten ook slikken om netelroos te voorkomen. Neem de tablet 2 uur voordat je iets gaat doen waardoor je netelroos krijgt. Bijvoorbeeld 2 uur voor het zwemmen.
- Levocetirizine en desloratadine kan de huisarts voorschrijven.
- Overleg met je huisarts als de medicijnen niet werken. De huisarts kan dan advies geven over andere medicijnen.
cetirizine
Cetirizine is een anti-allergiemedicijn.
Het wordt gebruikt bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurig ontstoken neusslijmvlies, ontstoken ogen door allergie, netelroos en jeuk.
desloratadine
Desloratadine is een anti-allergiemedicijn.
Artsen schrijven het voor bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurige ontsteking van het laagje huid met slijm van de neus (neusslijmvlies), ontstoken ogen door allergie, jeuk en huiduitslag met roze bulten en erge jeuk (netelroos).
levocetirizine
Levocetirizine is een anti-allergiemedicijn.
Artsen schrijven het voor bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurig onstoken neusslijmvlies, ontstoken ogen door allergie, netelroos en jeuk.
levomenthol
Levomenthol (menthol) heeft een verkoelend effect.
Het wordt gebruikt bij jeuk en neusverkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.loratadine
Loratadine is een anti-allergiemedicijn.
Het wordt gebruikt bij verschillende vormen van allergie, zoals hooikoorts, langdurig ontstoken neusslijmvlies, ontstoken ogen door allergie, netelroos en jeuk.
Hoe gaat het verder bij netelroos?
Netelroos gaat bijna altijd vanzelf over. Het beschadigt de huid niet.
Meestal is een bult binnen 1 dag verdwenen. Omdat er steeds nieuwe bulten bij kunnen komen, kan het langer duren voordat alle bulten verdwenen zijn. Na 4 weken hebben de meeste mensen helemaal geen bulten meer.
Bij 5 tot 20 van de 100 mensen verdwijnt de netelroos niet binnen 6 weken. Of de netelroos komt steeds weer terug. Dit noemen we chronische netelroos. Het komt vooral voor bij mensen van 20 tot 40 jaar. Bij de helft van de mensen met chronische netelroos is het over binnen 1 jaar. Bij de meeste mensen is het na 3 tot 5 jaar over.
Bij chronische netelroos met ernstige klachten kun je met je huisarts bekijken of het zin heeft om naar de dermatoloog of allergoloog te gaan. De dermatoloog of allergoloog kan verder kijken naar oorzaken. Hij/zij kan ook advies geven over behandeling, bijvoorbeeld met andere medicijnen dan de huisarts kan geven. Het is belangrijk om te weten dat de dermatoloog of allergoloog de oorzaak vaak ook niet vindt.
Bespreek verwijzing naar de dermatoloog of allergoloog ook:
- als je klachten misschien komen door een medicijn waar je niet zonder kunt.
- als een allergie voor voeding misschien de oorzaak is, en het belangrijk voor je is om dit zeker te weten. Bijvoorbeeld als het komt door voeding die niet gemakkelijk weg te laten is.
Wanneer contact opnemen bij netelroos?
Heb je netelroos? Bel dan met spoed je huisarts, de huisartsen-spoedpost of 112 bij 1 of meer van deze klachten:
- Je tong of keel worden dik.
- Je ademt moeilijk of je hoort een piepend geluid als je ademt.
- Je stem klinkt plotseling hees.
- Je bent duizelig of valt flauw.
- Je hebt erge krampen in je buik of je geeft vaker over.
Deze klachten kunnen komen door een erge allergische reactie. Je moet dan zo snel mogelijk een prik met medicijnen krijgen.
Bij 1 of meer van deze dingen maak je op werkdagen een afspraak met je huisarts:
- Je krijgt steeds meer bulten of jeuk. Zonder andere klachten.
- Je slikt medicijnen tegen netelroos, maar de bulten en jeuk worden niet minder.
- De netelroos komt vaker terug.
- Je denkt dat je netelroos krijgt door je eigen medicijnen.
Meer informatie over netelroos
Meer informatie vind je op de site van de beroepsvereniging van Nederlandse dermatologen.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over netelroos.