In het kort
- Bij een ontstoken voorhuid kunt u last hebben van jeuk, een rode voorhuid en kleine wondjes.
- Het kan komen door wassen met zeep, medicijnen of een te strakke voorhuid.
- Het komt ook vaker voor bij mannen met suikerziekte of een andere ziekte waarbij de afweer minder is.
- Spoel uw voorhuid 3 of 4 keer per dag af met lauw water.
- Gaan uw klachten niet weg? Maak dan een afspraak bij uw huisarts.
- Uw huisarts onderzoekt uw voorhuid.
- Als uw voorhuid ontstoken is, krijgt u een zalf.
Wat merk ik van een ontstoken voorhuid?
Bij een ontstoken voorhuid kunt u 1 of meer van deze klachten hebben:
- jeuk
- een rode voorhuid
- kleine wondjes
- scheurtjes, blaasjes of bultjes
- kleine velletjes (schilfers)
- dik worden van de huid
- pijn
- wit vocht of pus (afscheiding) van onder de voorhuid
- de voorhuid niet kunnen terugtrekken
- gevoelige voorhuid bij het vrijen
Waardoor komt een ontstoken voorhuid?
Schimmels en bacteriën leven samen op uw eikel en voorhuid. Dat is normaal.
Soms kan een bepaalde schimmel of bacterie extra gaan groeien en een ontsteking geven.
Bijvoorbeeld door:
- Wassen met zeep (ook neutrale zeep): zeep kan de voorhuid irriteren waardoor schimmels extra kunnen groeien.
- Medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica): die kunnen sommige bacteriën doden. Schimmels krijgen dan de kans om extra te groeien.
- Andere medicijnen, zoals prednison (corticosteroïden).
- Een te strakke voorhuid: het lukt dan niet om de voorhuid goed schoon te maken.
- Suikerziekte (diabetes): als uw bloedsuiker te hoog is, heeft u meer kans op een ontsteking.
Een ontsteking door schimmels is niet besmettelijk. U kunt het niet krijgen van iemand anders via seks. En ook niet aan iemand anders doorgeven via seks.
Seksueel overdraagbare aandoeningen: Soms kan een soa een ontstoken voorhuid geven, zoals:
Allergie of irritatie kan de oorzaak zijn, zoals bij gebruik van:
- condooms
- glijmiddel
- zaaddodend middel
- deodorant of parfum
Huidziektes kunnen de oorzaak zijn, zoals:
Soms blijft de oorzaak onduidelijk.
prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Adviezen bij een ontstoken voorhuid
Deze adviezen zijn altijd belangrijk:
- Spoel uw eikel en de binnenkant van uw voorhuid af met veel lauw water.
- Spoel de eerste 3 dagen van de ontsteking 3 tot 4 keer per dag. Normaal is 1 keer per dag spoelen genoeg.
- Schuif de voorhuid zachtjes naar achter, zodat u hem goed kunt afspoelen. Bij een strakke voorhuid kan het helpen om een spuit (zonder naald) te gebruiken. U spuit daarmee lauw water tussen uw voorhuid en eikel.
- Gebruik alleen water, niks anders. Dus geen douchegel of zeep. Deze middelen kunnen uw voorhuid en eikel extra irriteren.
- Dep de voorhuid na het spoelen voorzichtig droog.
- Vrij niet als de vagina van uw partner droog is. Dit kan bij u allebei de huid en het slijmvlies irriteren. Geef uw partner de tijd om opgewonden te raken. Gebruik zo nodig een glijmiddel.
Hoe onderzoekt de arts mijn ontstoken voorhuid?
Als spoelen niet helpt, maak dan een afspraak bij uw huisarts.
De huisarts onderzoekt uw voorhuid. De huisarts kijkt bijvoorbeeld:
- hoe ver uw voorhuid naar achter kan schuiven
- hoe strak uw voorhuid om uw eikel zit (strakke voorhuid)
- of u klachten heeft die lijken op de huidziekte lichen sclerosus, zoals witte bultjes, harde huid of scheurtjes in de huid
- of er misschien een plekje op uw voorhuid zit
De huisarts kan een ontstoken voorhuid meestal meteen herkennen. Of misschien heeft u eerder een ontsteking van de voorhuid gehad en herkent u zelf de klachten. Verder onderzoek is dan meestal niet nodig.
Als het niet duidelijk is wat u heeft, dan kan uw huisarts de ontsteking verder onderzoeken. Dan neemt hij of zij met een wattenstaafje wat slijm van de ontstoken plekjes. Dit wordt naar het laboratorium gestuurd.
Heeft u seks gehad zonder condoom? Vertel dat altijd aan uw huisarts. Hij of zij zal dan in uw plas onderzoeken of u een soa heeft, chlamydia of gonorroe.
Behandeling van een ontstoken voorhuid
Uw huisarts vertelt waar uw klachten door kunnen komen. Daar krijgt u een behandeling voor:
Als u een ontstoken voorhuid heeft door een te strakke voorhuid
Bij een ontsteking door een strakke voorhuid, krijgt u meestal een hormoonzalf (corticosteroïden). Die helpt tegen de ontsteking en maakt de voorhuid soepeler en wijder. Bijvoorbeeld een zalf met clobetason, mometason of clobetasol.
Als u een ontstoken voorhuid heeft door schimmel
- Gebruik een antischimmelzalf, zoals een zalf met miconazol of clotrimazol. U koopt dit bij de apotheek of drogist.
- Spoel uw voorhuid en eikel en dep ze droog. Daarna smeert u de zalf erop.
- Smeer 1 keer ’s ochtends en 1 keer ’s avonds een dun laagje zalf.
- Is de ontsteking weg? Smeer dan nog 1 week door (bij clotrimazol nog 10 dagen).
- Let op: als u een zalf gebruikt, is een condoom of vaginale ring (pessarium) minder betrouwbaar.
- Gebruikt u bloedverdunners? Vertel dit uw arts. Bij sommige bloedverdunners (acenocoumarol en fenprocoumon) mag u geen miconazolzalf gebruiken.
- Gaat de ontsteking maar niet weg en heeft u er veel last van? Dan kan de huisarts een antischimmelpil voorschrijven. Bijvoorbeeld fluconazol. De antischimmelpil kan wel bijwerkingen geven, zoals hoofdpijn, buikpijn, smaakverandering, duizeligheid, jeuk en geelzucht.
- Uw partner hoeft niet behandeld te worden, behalve als hij of zij ook duidelijke klachten heeft. Zoals een vaginale schimmelinfectie met roodheid, branderigheid, jeuk en veel afscheiding.
Als u een ontstoken voorhuid heeft door bacteriën
- U krijgt een zalf met ontstekingsremmers (antibiotica), zoals fusidinezuur of metronidazol.
- Gaat de ontsteking maar niet weg en heeft u er veel last van? En weet de huisarts zeker dat de ontsteking door een bacterie komt? Dan kan uw huisarts:
- antibioticapillen voorschrijven. Bijvoorbeeld claritromycine, metronidazol, of amoxicilline/clavulaanzuur. Die gebruikt u 1 week.
Bij metronidazol mag u geen alcohol drinken tot 48 uur na uw laatste pil.
-
- het advies geven om clindamycine-zalf te gebruiken. U smeert de eikel 1 week lang, 1 keer per dag in.
- Bespreek met uw huisarts wat voor u de beste behandeling is.
Als u een ontstoken voorhuid heeft door eczeem of allergie
Heeft u een ontstoken voorhuid door eczeem of allergie? Dan kan uw huisarts een hormoonzalf voorschrijven.
Als u een ontstoken voorhuid heeft door een soa
Een ontstoken voorhuid kan heel soms komen door een soa (chlamydia of gonorroe). De soa geeft een ontsteking van de plasbuis, die kan uitbreiden naar uw voorhuid.
Heeft u een soa? Dan krijgt u antibiotica om de soa te behandelen.
U krijgt dan het advies om u ook op andere soa’s te laten onderzoeken. Ook is het verstandig uw seksuele partner(s) te waarschuwen. Lees dan verder bij soa.
acenocoumarol
Acenocoumarol is een antistollingsmiddel.
Artsen schrijven het voor bij trombose, na een hartinfarct, beroerte (herseninfarct) of TIA en bij hartritmestoornissen.
amoxicilline
Amoxicilline behoort tot de penicilline-antibiotica. Het werkt tegen infecties met bacteriën.
Artsen schrijven het voor bij veel soorten infecties met bacteriën, zoals:
- luchtweginfecties (longontsteking, acute bronchitis, middenoorontsteking, bijholteontsteking, keelpijn door keelontsteking);
- blaasontsteking, ook nierbekkenontsteking en prostaatontsteking;
- geslachtsziekten (SOA), namelijk chlamydia en gonorroe;
- Lymeziekte;
- maag- of darmzweer;
- huidontsteking;
- hersenvliesontsteking.
Artsen schrijven amoxicilline ook voor als er waarschijnlijk sprake is van een longontsteking door het Corona-virus (COVID-19).
claritromycine
Claritromycine is een macrolide-antibioticum. Macrolide-antibiotica werken tegen infecties met bacteriën.
Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals luchtweginfecties (longontsteking, acute bronchitis, infecties bij cystische fibrose, legionella, keelpijn, bijholteontsteking), huidinfecties, bij een slijmbeursontsteking en maag- en darmzweer.
fenprocoumon
Fenprocoumon is een antistollingsmiddel.
Artsen schrijven het voor bij trombose, na een hartinfarct, beroerte of TIA en bij hartritmestoornissen.
metronidazol
Metronidazol doodt bepaalde bacteriën en eencellige parasieten, zoals amoeben.
Artsen schrijven het meestal voor bij infecties van het maagdarmkanaal met diarree. Deze kunnen zijn veroorzaakt door:
- infecties met amoeben (amoeben-dysenterie en dientamoeba-infecties);
- infecties met andere parasieten, zoals giardiasis;
- infecties met bacteriën, zoals clostridium-difficile-infectie.
Artsen schrijven het ook voor bij:
- andere infecties met parasieten, zoals bij trichomonas-infectie (geslachtsziekte);
- andere infecties met bacteriën, zoals PID, bacteriële vaginose, eikelontsteking (balanopostitis), ontsteking van het borstbeen en de ruimte achter het borstbeen, huidinfecties met stinkende wonden, ontsteking van de galblaas (cholecystitis) ook bij bacterie-infecties bij maag- en darmzweren.
Soms schrijven artsen het voor ernstige rosacea (een huidaandoening).
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder bij een ontstoken voorhuid?
U spreekt met uw huisarts af wanneer u voor controle komt. Na ongeveer 2 weken gaat u weer naar de huisarts voor controle.
Als uw klachten niet minder zijn, krijgt u van de huisarts een ander middel of stuurt de huisarts u door naar het ziekenhuis. De arts die u daar helpt is een huidarts (dermatoloog) of een specialist in problemen met de penis, prostaat en blaas (uroloog).
U bespreekt samen met uw arts of verpleegkundig specialist welke behandelingen er zijn en welke geschikt zijn voor u:
- een besnijdenis: uw voorhuid wordt voor een deel of helemaal weggehaald
- een operatie waarbij de voorhuid wijder gemaakt wordt (hierbij houdt u uw voorhuid)
- andere medicijnen: een zalf met een middel dat uw afweer remt (tacrolimus, en als dat niet helpt een crème met pimecrolimus). Soms krijgt u pillen met een middel dat lijkt op vitamine A (acitretine).
Als u een besnijdenis krijgt en u heeft een plekje op uw voorhuid, dan wordt een stukje voorhuid onderzocht in het ziekenhuis. Peniskanker komt bijna nooit voor.
Als er toch kankercellen zijn gevonden in uw voorhuid, stuurt uw arts u door naar een speciaal ziekenhuis.
tacrolimus
Tacrolimus is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.
Artsen schrijven het voor na een orgaantransplantatie om afweerreacties te onderdrukken.
Artsen schrijven het soms voor bij nierziekten, zoals glomerulosclerose en nefrotisch syndroom.
vitamine A
Vitamine A is nodig voor:
- Het functioneren van het netvlies en het hoornvlies van het oog.
- De huid en slijmvliezen.
- De groei en de botontwikkeling bij kinderen.
- Het afweersysteem tegen ziekteverwekkers.
- De voortplanting en de ontwikkeling van een ongeboren baby.
Ons lichaam kan vitamine A niet zelf maken. Daarom moeten we het via ons voedsel binnenkrijgen. Vitamine A komt voor in lever, vis, melkproducten, boter, margarine, eierdooier, donkergroene bladgroenten, koolsoorten en geeloranje gekleurde groenten en fruit. Vitamine A verlaat het lichaam in kleine hoeveelheden. Om gezond te blijven, is daarom telkens nieuw vitamine A via het voedsel nodig.
Vitamine A is te gebruiken bij vitaminegebrek en bij infecties met virussen, zoals mazelen.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wanneer bellen bij een ontstoken voorhuid?
Bel uw huisarts in deze situaties:
- U heeft klachten die lijken op een ontstoken voorhuid. En deze klachten worden niet beter na 3 of 4 dagen spoelen met lauw water.
- U heeft klachten die lijken op een ontstoken voorhuid. En u heeft hier heel veel last van.
- U heeft zalf gekregen van uw huisarts en uw klachten worden erger of worden niet beter.
Meer informatie over ontstoken voorhuid
Op Zorgkaartnederland.nl staat wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts.
We hebben de volgende richtlijnen voor artsen gebruikt om de informatie te maken:
- de richtlijn voor huisartsen: Infectieuze balanitis vanaf 12 jaar
- de richtlijn voor urologen: Voorhuidpathologie