In het kort
- Plaveiselcelkanker is kanker van de bovenste laag van de huid.
- Het ziet er vaak uit als een bultje met velletjes.
- Er kan een wondje in komen. Dat bloedt soms en geneest niet goed.
- Als de huisarts denkt dat u deze huidkanker heeft, gaat u naar de huid-arts.
- Meestal snijdt deze de plek weg.
- Plaveiselcelkanker gaat bijna nooit naar andere plekken in het lichaam.
Wat is plaveiselcelkanker?
Plaveiselcelkanker is kanker in de bovenste laag van uw huid.
Zonder behandeling kan de kanker dieper in de huid groeien. En in spier en bot.
Deze huidkanker gaat bijna nooit naar andere plekken in het lichaam (uitzaaien). Bij de meeste mensen wordt de huidkanker namelijk op tijd weggehaald. Dan kan deze niet meer uitzaaien.
Deze huidkanker komt het meest voor bij mensen ouder dan 60 jaar. En veel vaker bij mensen met een lichte huid dan bij mensen met een donkere huid. Mannen hebben het bijna 2 keer zo vaak als vrouwen.
Wat merk ik van plaveiselcelkanker?
- In het begin ziet plaveiselcelkanker eruit als een roze bultje.
- De top wordt harder en er komen velletjes op.
- In het midden kan een wondje ontstaan.
- Dat geneest niet goed en kan snel gaan bloeden.
- Op het bultje of aan de rand kunnen korstjes komen. Die korstjes kunnen loslaten. Dan kan het weer gaan bloeden.
- Als de plek niet weggehaald wordt, wordt deze langzaam groter. De plek kan allerlei vormen hebben. Er komen steeds meer korsten en velletjes.
Plaveiselcelkanker zit vooral op de huid waar jarenlang veel zonlicht op is gekomen, zoals:
- neus
- wenkbrauw
- ooglid
- jukbeen
- oor
- lip
- voorhoofd
- handen en onderarmen
Waardoor ontstaat plaveiselcelkanker?
De kans op plaveiselcelkanker is groter:
- als u jarenlang zonlicht op uw huid heeft gehad
- als u veel straling van zonnebank heeft gehad
- als uw huid in het verleden vaak door de zon is verbrand
- als u als kind veel in de zon was
- als u een lichte huid, lichte ogen, sproeten, lichtblond of rood haar heeft, en makkelijk verbrandt in de zon
- als u bestraling of behandeling met licht (PUVA) in het ziekenhuis heeft gehad
- als u jarenlang medicijnen gebruikt of gebruikte, die uw afweer slechter maken
- als u rookt
- als u lange tijd een wond heeft, zoals een open been
- bij brandwonden
Plaveiselcelkanker kan soms ontstaan uit een ruw plekje (actinische keratose) of de huidziekte van Bowen.
Hoe weet ik dat ik plaveiselcelkanker heb?
Uw huisarts onderzoekt of een plekje op de huid huidkanker is. De huisarts bekijkt het plekje goed.
Soms gebruikt deze daarbij een speciaal vergrootglas.
De huisarts kan ook een klein stukje uit de plek weghalen (een biopt). Onderzoek van dat stukje kan laten zien dat het plaveiselcelkanker is.
De huisarts stuurt u dan door naar de huid-arts.
Behandeling van plaveiselcelkanker
De huid-arts onderzoekt u verder.
Meestal snijdt deze de plek weg.
Hoe gaat het verder met plaveiselcelkanker?
U blijft meestal 5 jaar onder controle bij een huid-arts.
Controleer uw huid zelf 4 keer per jaar:
- Kijk op de plaats waar het plekje zat extra goed of er een plekje terugkomt. Zoals een harder plekje, knobbeltje, andere kleur of korstje.
Kunt u de plek zelf niet zien? Zoals op uw rug of boven op uw hoofd? Laat dan iemand anders kijken. - Kijk ook of u op de rest van uw huid nieuwe plekjes krijgt.
Bescherm uw huid goed tegen de zon. Smeer uw huid in met een zonnebrand-crème met factor 30 of 50.