In het kort
-
Je komt vaak in de zon.
Je bent vaak verbrand door de zon, vooral als kind.
Je hebt een lichte huid, lichte ogen, sproeten of blond of rood haar. - Let op of er plekjes zijn die dit hebben:
Ze veranderen van kleur of vorm.
Ze hebben schilfers of voelen ruw.
Er zitten steeds korstjes op of ze bloeden makkelijk. - Heb je al eens huidkanker gehad? Of onrustige cellen die huidkanker kunnen worden? Controleer je huid dan ook.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 2:59 minuten, 33,1 mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 5,7mb
- Ondertitelingsbestand srt, 3kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Is het nodig om je huid zelf te controleren op vlekjes en plekjes?
Iedereen heeft het wel eens. Je komt een vlekje of plekje op je huid tegen waarvan je denkt:
- Zat die er al?
- Is die vlek groter geworden?
- Is dat plekje donkerder geworden of denk ik dat maar?
Het is goed om je lichaam en ook je huid af en toe te bekijken. Maar doe het niet te vaak. Want dan kun je er juist bang of onrustig door worden.
Wanneer raden artsen aan om je huid zelf te controleren?
Artsen raden het aan om je huid zelf te controleren op vlekjes en plekjes in deze situaties:
Huid controleren als je veel zon op je huid hebt gehad
- Je hebt jarenlang veel zonlicht direct op je huid gehad.
Bijvoorbeeld omdat je als kind vaak buiten speelde zonder zonnebrandcrème of kleding die je huid beschermde.
Of omdat je buiten werkt en je je huid niet hebt beschermd. - Je hebt veel straling van een zonnebank of andere UV-lamp op je huid gehad.
- Je huid is vaak door de zon verbrand in je leven.
Huid controleren als je een lichte huid, ogen en haar hebt
Je hebt een lichte huid, lichte ogen, sproeten, lichtblond of rood haar en je verbrandt snel in de zon.
Huid controleren als je een bepaalde behandeling of medicijnen hebt gehad
- Je hebt bestraling of licht-behandeling (PUVA) in het ziekenhuis gehad.
- Je gebruikt medicijnen die je afweer minder maken, of je hebt deze jarenlang gebruikt.
Bijvoorbeeld prednison of chemotherapie.
Huid controleren als je rookt
Je rookt.
Huid controleren als je huidkanker hebt gehad of bij huidkanker in de familie
- Je hebt al eens huidkanker gehad. Of onrustige cellen die huidkanker kunnen worden.
- Je hebt een erfelijke aanleg voor basaalcelkanker of voor melanoom. Dit hebben heel weinig mensen.
prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe kun je je huid controleren op vlekjes en plekjes?
Controleer je huid elke 3 tot 6 maanden. Deze adviezen kunnen helpen om je huid te controleren:
Vraag hulp voor huid die je zelf niet goed kunt zien
Je kunt zelf niet alle delen van je huid goed zien. Vraag daarom iemand anders om naar die delen te kijken. Bijvoorbeeld:
- achter je oren
- achter op je hoofd
- de achterkant van je nek
- je rug
- je billen
- de achterkant van je bovenbenen
Waar let je op bij plekjes op je huid?
Let op plekjes waar de huid opeens ruwer wordt of een beetje verkleurt. Vooral op plekken waar de zon vaak komt, zoals je hoofd, handen en onderarmen.
Let op plekjes die gaan jeuken of bloeden. Of plekjes die open gaan en daarna slecht of niet genezen.
Als je 1 of meer van deze dingen merkt, maak dan een afspraak bij je huisarts.
Waar let je op bij moedervlekken?
Kijk of er een moedervlek is die 1 of meer van deze kenmerken heeft:
- niet rond
- niet aan alle kanten hetzelfde
- vage randen
- meerdere kleuren, zoals verschillende tinten bruin, of blauw, rood, zwart of wit
- 6 millimeter of groter
- is groter geworden
- is van vorm veranderd
- jeukt
- bloedt
- heeft een wondje of korstje
- ziet er heel anders uit dan je andere moedervlekken
Als je 1 of meer van deze dingen merkt, maak dan een afspraak bij je huisarts.
Meer informatie over vlekjes en plekjes op je huid
Voor meer informatie over moedervlekken of andere plekjes: vereniging van huid-artsen.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over verdachte vlekjes en plekjes op de huid.