Ik heb een prostaatontsteking

In het kort

Bij een prostaatontsteking kunt u 1 of meer van deze klachten hebben:
- koorts, koude rillingen
- ziek gevoel of misselijkheid
- pijn tussen anus (poepgat) en balzak
- pijn bij het plassen, vaak plassen
Een plotselinge, hevige prostaatontsteking komt door bacteriën.
De behandeling is met antibiotica.
Drink veel (bijvoorbeeld water of thee).
Bel de huisarts of huisartsenpost als u antibiotica slikt en 1 van deze punten klopt voor u:
- uw klachten zijn na 2 dagen niet minder
- de koorts is na 2 dagen niet gezakt
- u wordt steeds zieker

Wat is een prostaatontsteking?

Bij een prostaatontsteking is de prostaat ontstoken. Dit komt door bacteriën.

De prostaat ligt onder de blaas en is zo groot als een kastanje. De plasbuis loopt vanuit de blaas door de prostaat heen en via de penis naar buiten. De prostaat maakt het vocht waar de zaadcellen in zwemmen.

Wat merk ik bij een prostaatontsteking?

Bij een prostaatontsteking wordt u plotseling ziek met 1 of meer van deze klachten:

koorts (in het begin en bij ouderen is er soms geen koorts),
koude rillingen
misselijkheid
pijn tussen uw anus (poepgat) en balzak
pijn in de onderbuik of liezen
verward zijn bij ouderen (delier)

U kunt bij een prostaatontsteking ook 1 of meer klachten van een blaasontsteking hebben:

Plassen doet pijn of geeft een branderig gevoel.
U voelt vaker dat u moet plassen. Maar u plast elke keer maar een klein beetje.
Het gevoel te moeten plassen kan al pijn doen.
De plas ziet er anders uit (troebel) of er kan bloed in zitten.
De plas kan sterk ruiken of vies ruiken.

Waardoor komt een prostaatontsteking?

Een prostaatontsteking komt door bacteriën:

Bacteriën komen via de plasbuis in de blaas.
Vanuit de blaas gaan ze naar de prostaat.
Hier gaan ze vastzitten en zorgen ze voor ontsteking.

Vaak is het de bacterie die bij iedereen in de darm leeft. Deze zit ook rond de anus en de plasbuis.

Soms is de oorzaak een seksueel overdraagbare bacterie (soa), bijvoorbeeld chlamydia.

De kans op een prostaatontsteking is iets groter:

als u minder weerstand heeft, bijvoorbeeld door diabetes of medicijnen die de weerstand verminderen
bij een slangetje in de blaas (blaaskatheter)
na een onderzoek waarbij in de prostaat is geprikt
bij nierstenen of blaasstenen
bij andere problemen van de blaas of nieren. Vooral problemen die ervoor zorgen dat na het plassen plas (urine) achterblijft in de blaas. Bijvoorbeeld door plasproblemen bij oudere mannen. Of na een beroerte of bij dementie.

Onderzoek bij klachten van een prostaatontsteking

Breng uw plas (urine) voor onderzoek naar de praktijk.
Vang het liefst ’s ochtends de eerste plas op. Andere maatregelen zijn niet (meer) nodig om uw plas op te vangen.
Plas in een schoon potje en sluit dit goed af.
Breng het potje binnen 2 uur naar de assistente van de huisarts.
Kunt u het pas later brengen? Zet het potje urine dan na het plassen meteen in de koelkast en breng het binnen 24 uur.
Vul deze vragenlijst in en geef het samen met het potje aan de assistente.
De uitslag is er meestal in 1 dag. Bel de assistente en vraag naar de uitslag.

Als de huisarts denkt aan een prostaatontsteking is nog een ander onderzoek (kweek) van uw urine nodig. De kweek laat zien welke bacterie de oorzaak is. En welke medicijnen (antibiotica) daartegen helpen. De uitslag van de kweek duurt 1 week. Bel de assistente en vraag naar de uitslag.

Vragenlijst bij het urine-onderzoek pdf 50.46 kB

Wat kan ik zelf doen bij een prostaatontsteking?

Drink veel (2 tot 3 liter, bijvoorbeeld water of thee).
Plas meteen als u voelt dat u moet plassen.
Plas de blaas helemaal leeg.
Zo zorgt u dat de plas goed doorstroomt en niet in de blaas achterblijft. Bacteriën kunnen dan ook niet in de blaas blijven zitten.
Als u misselijk bent en moet overgeven, drink dan kleine beetjes in plaats van een groot glas ineens. Dan houdt u het vocht beter binnen.

Komt uw prostaatontsteking door een seksueel overdraagbare aandoening (soa)?
Vrij dan 1 week niet na de behandeling. Waarschuw uw sekspartners. Dan kunnen zij zich ook laten testen en behandelen.

Medicijnen bij een prostaatontsteking

Bij een prostaatontsteking krijgt u antibiotica. Antibiotica doden de bacteriën die de ontsteking veroorzaken.

Meestal begint u met het antibioticum ciprofloxacine. Hier zijn de meeste bacteriën gevoelig voor.
Na 1 week weet de huisarts welke bacterie u heeft. Dit komt uit de urinekweek. Bel de assistente voor de uitslag!
Als uw bacterie ook gevoelig is voor het antibioticum co-trimoxazol, dan krijgt u nu dit medicijn. U stopt dan met slikken van ciprofloxacine.
Dit is omdat ciprofloxacine ernstige bijwerkingen kan hebben. Bijvoorbeeld nierproblemen of leverproblemen. Andere antibiotica hebben minder kans op deze bijwerkingen.
Door ciprofloxacine te stoppen willen artsen ook voorkomen dat bacteriën hiervoor ongevoelig worden.
De huisarts vertelt u hoe lang u de antibiotica moet slikken.

Blijf de pillen slikken tot ze op zijn. Ook als u geen klachten meer heeft. Anders kunnen bacteriën achterblijven en krijgt u weer een prostaatontsteking.

Pijn of misselijk?

Bij veel pijn kunt u een paar dagen een pijnstiller nemen. Bijvoorbeeld paracetamol: neem het 3 keer per dag. Slikt 2 tabletten van 500 mg tegelijk.

Tegen misselijkheid kunt u domperidon of metoclopramide nemen, het liefst als zetpil. Uw huisarts kan dit voorschrijven.

ciprofloxacine

Ciprofloxacine is een chinolon-antibioticum. Chinolon-antibiotica werken tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals:

blaasontsteking;
luchtweginfecties, zoals longontsteking, acute bronchitis, ontsteking van de bijholten (sinusitis), tuberculose, veteranenziekte en bij luchtweginfecties door cystische fibrose;
middenoorontsteking en gehoorgangontsteking;
hersenvliesontsteking;
beenmergontsteking;
huidinfecties;
geslachtsziekten (SOA), zoals gonorroe;
infecties van het maagdarmkanaal, zoals ernstige diarree en buiktyfus;
Q-koorts.