In het kort
- Bij slikproblemen kun je eten of drinken niet goed doorslikken.
- Je verslikt je vaak of het eten blijft ‘hangen’ in de keelholte of slokdarm.
- Dit komt door een uitstulping (een soort zakje) in je slokdarm.
- De uitstulping kan met een operatie weggehaald worden, maar dat hoeft niet altijd.
Slikproblemen door een Zenker divertikel
De slokdarm is een soort buis van de keelholte naar je maag. Soms ontstaat een uitstulping in de achterwand van de slokdarm, boven de bovenste sluitspier. Dat lijkt op een soort zakje. Zo’n uitstulping heet een Zenker divertikel.
De uitstulping zit boven in de slokdarm, dicht bij de keelholte. Je eten kan in het zakje terechtkomen. Dit kan klachten geven, bijvoorbeeld:
- Je kunt moeilijk slikken.
- Je eten komt weer naar boven.
- Je krijgt een slechte adem.
- Je voelt een brok in je keel, vooral na het eten.
- Je eten zakt niet goed.
- Je hoort borrelende geluiden als je drinkt.
- Je verslikt je vaak.
De klachten verschillen erg per persoon. Sommige mensen hebben nauwelijks last van de uitstulping, anderen hebben ernstige slikproblemen.
Operatie van een Zenker divertikel
Een uitstulping in de slokdarm achterwand (Zenker divertikel) kan weggehaald worden met een operatie. Dit is alleen nodig:
- als je veel slikklachten hebt
- als je te veel afvalt
- als je je vaak verslikt en hierdoor misschien zelfs een longontsteking hebt gehad
- als je eten vaak in de slokdarm blijft hangen
Deze operatie gebeurt bijna altijd met een endoscoop, soms via een snee in je hals. Je wordt met medicijnen in slaap gebracht. Dit heet narcose. Je merkt daardoor niets van de operatie
Er zijn verschillende operatietechnieken. Eerst wordt een slikvideo gemaakt. Dit is nodig om te zien hoe de bovenste sluitspier van de slokdarm en andere spieren in je mond en keel werken.
De arts haalt de wand tussen de uitstulping en de slokdarm weg. Dit gebeurt met nietjes, met een laser of met beide. Je wordt hiervoor ook met medicijnen in slaap gebracht.
Voorbereiding op de operatie van een Zenker divertikel
Afspraak met de arts die de operatie doet
De arts bespreekt bijvoorbeeld deze dingen met je:
- Hoe gaat de operatie?
- Welke techniek is bij jou geschikt?
- Als je medicijnen gebruikt: of en wanneer je daarmee moet stoppen voor de operatie. En wanneer je ze weer kunt gaan gebruiken.
- Wat je kunt verwachten na de operatie. Bijvoorbeeld wanneer je weer kunt eten en of je pijn krijgt.
- Wat is het risico op problemen?
Schrijf je vragen van tevoren op. Dan vergeet je niets te vragen tijdens het gesprek.
Je kunt ook iemand meenemen naar het gesprek.
Afspraak met de arts die de verdoving regelt (anesthesioloog)
Je bespreekt van tevoren hoe je verdoofd wordt. Er zijn 3 manieren:
- Je wordt met medicijnen in slaap gebracht. Dit heet narcose. Je merkt dan niets van de operatie.
- Je krijgt verdoving in je slokdarm. Je voelt niets van de operatie, maar je bent wel wakker.
- Je krijgt verdoving in je slokdarm. En je krijgt een medicijn via een slangetje in een bloedvat. Dit heet een roesje. Je wordt er ontspannen of slaperig van. Daardoor merk je minder of niets van de operatie.
Nuchter zijn
Voor de operatie moet je nuchter zijn:
- Vanaf 6 uur voor de operatie mag je niets meer eten. Je kunt dan nog wel water, thee, koffie (zonder melk), vruchtensap (zonder vruchtvlees) of frisdrank drinken.
- Vanaf 2 uur voor de operatie mag je ook niets meer drinken, behalve een slokje water als je medicijnen moet innemen.
Als je rookt
- Roken is slecht voor je herstel na de operatie.
Je wond geneest minder goed. De kans op een infectie is groter. En de kans op benauwdheid en misselijkheid na de operatie is groter. - Probeer 6 tot 4 weken voor de operatie te stoppen. Houd dat vol totdat de wond goed is genezen.
Helemaal stoppen is nog beter voor je gezondheid.
Risico’s bij de operatie van een Zenker divertikel
- Bij iedere operatie is er een kleine kans op een nabloeding en een wondinfectie.
- Slikken kan tijdelijk pijnlijk zijn.
- Soms kan je eten uit de maag weer terugkomen in de slokdarm. Dit heet reflux. Het geeft een branderig gevoel in de slokdarm en soms een zure smaak in de mond.
- Er bestaat een kleine kans op een gaatje in de slokdarm. Dit is ernstig en kan zelfs leiden tot overlijden.
Hoe gaat het verder na de operatie van een Zenker divertikel?
- Na de operatie kun je keelpijn hebben.
- Je krijgt eerst water te drinken. Als dat goed gaat, kun je ook andere dranken proberen.
- Na 12 tot 24 uur kun je vloeibaar eten proberen, zoals yoghurt en vla.
- Daarna krijg je gemalen eten en kun je stap voor stap weer normaal gaan eten.
- Je blijft waarschijnlijk 1 of 2 nachten in het ziekenhuis.
- Heb je pijn achter het borstbeen of voel je je koortsig? Zeg dat dan tegen een verpleegkundige of je arts.
Meer informatie over slikproblemen
Heb je slikproblemen door een ziekte, zoals de ziekte van Parkinson, een spierziekte of hersenletsel? Dan heeft jouw patiënten-organisatie meer informatie over slikproblemen bij jouw ziekte.
Algemene tips over voeding bij slikproblemen: Voedingstips bij problemen met kauwen en slikken op Voedingenkankerinfo.nl.
We hebben de informatie over slikproblemen gemaakt met de richtlijn voor artsen over slikproblemen.