In het kort
- Wratten krijg je door een virus dat op je huid komt.
- Een wrat is niet gevaarlijk en gaat meestal vanzelf weg.
- Na 1 jaar zijn wratten bij ongeveer de helft van de mensen verdwenen.
- Je hoeft een wrat alleen te behandelen als je er veel last van hebt.
- Je kunt de wrat dan laten bevriezen bij de huisarts. Of zalf smeren met medicijn erin.
- De behandeling geeft vaak meer klachten dan de wrat zelf.
Wat zijn wratten?
Wratten zijn harde knobbeltjes op je huid. De knobbeltjes voelen ruw en bobbelig aan. Soms lijken ze een beetje op hele kleine bloemkool.
Wratten zitten vooral op handen en voeten. Maar je kunt wratten ook op andere plekken op je lichaam krijgen.
Een wrat doet meestal geen pijn.
Wratten aan de onderkant van je voet doen soms wel pijn. Bijvoorbeeld als je loopt of lang staat. De wrat drukt dan in het eelt onder je voet.
Waardoor krijg je wratten?
Wratten krijg je door een virus. De medische naam voor dit virus is het humaan papillomavirus.
Als dit virus op je huid komt, kun je een wrat krijgen. Dat gebeurt niet bij iedereen. We weten niet waarom de ene persoon wel een wrat krijgt en iemand anders niet. Mensen die ouder zijn dan 50 jaar hebben meer kans om wratten te krijgen. Deze ouderdomswratten zitten vaak in het gezicht. Wratten op je penis, vagina of anus kunnen ook komen door een ziekte die je kunt krijgen door seks (een soa).
Het virus waar je wratten van kunt krijgen komt overal voor. Er is geen bewijs dat je meer kans hebt om wratten te krijgen in zwembaden, in gedeelde douches, of van sporten op blote voeten. We weten niet goed hoe je kunt zorgen dat je geen wratten krijgt.
Niet peuteren of bijten
Als je 1 keer een wrat hebt, kun je nog meer wratten krijgen. Bijvoorbeeld als je aan de wrat peutert of bijt. Probeer van je wratten af te blijven, zodat er niet meer wratten bij komen.
Zijn wratten gevaarlijk?
Wratten zijn niet gevaarlijk.
Wratten verdwijnen meestal vanzelf zonder littekens. Je kunt dus gewoon afwachten als je een wrat hebt. Een behandeling is niet nodig.
Als een wrat pijn doet, kun je ervoor kiezen om de wrat te behandelen. Bijvoorbeeld een wrat onder je voet die pijn doet bij het staan of lopen.
Wat kun je zelf doen bij wratten?
Je kunt afwachten of de wrat weggaat. Of een middel tegen wratten proberen.
Afwachten
Als je weinig last hebt van de wrat, kun je het beste wachten tot de wrat vanzelf weer weggaat.
De helft van de wratten verdwijnt vanzelf binnen 1 jaar.
Na 2 jaar zijn bij 2 van de 3 mensen alle wratten verdwenen.
Heel soms blijven wratten veel langer zitten.
We weten niet waarom bij sommige mensen wratten lang blijven. En waarom bij andere mensen de wratten snel weer weg zijn.
Zelf smeren of aanstippen
Je kunt zelf een middel tegen wratten proberen. Bijvoorbeeld crèmes die je elke dag op de wrat smeert. Of een wrattenpen waarmee je de wrat zelf kunt aanstippen. Deze middelen kun je kopen zonder recept van je huisarts. Er is onderzoek gedaan of deze middelen helpen tegen wratten. Waarschijnlijk helpen ze niet. Maar ze hebben ook geen nadelen.
Let op: Gebruik geen middelen tegen wratten met monochloorazijnzuur (MCA) en trichloorazijnzuur (TCA) erin. Deze zuren kunnen blaren of brandwonden geven als je ze niet goed gebruikt. Of als je het flesje omstoot.
Behandeling van wratten bij erge klachten
Als je weinig last hebt van de wratten is een behandeling niet nodig. Maar soms heb je erg veel last van een wrat. Bijvoorbeeld als een wrat onder je voet veel pijn doet bij het staan of lopen. Dan kun je naar de huisarts gaan.
Behandeling tegen wratten helpt niet altijd
Wratten zijn moeilijk te behandelen. Ook een behandeling van de huisarts laat de wratten lang niet altijd verdwijnen. De behandeling geeft vaak meer klachten dan de wrat zelf.
De huisarts bespreekt met je welke behandeling zou kunnen helpen:
- smeren met een zalf met medicijn erin: salicylzuurzalf 40%
- de wrat laten bevriezen: aanstippen met vloeibare stikstof
Als deze behandelingen los van elkaar niet helpen, kunnen ze soms ook tegelijk. De kans dat de wratten dan weggaan is groter. Maar je hebt ook een grotere kans op bijwerkingen.
Smeren met een zalf met medicijn erin
De huisarts kan je een recept geven voor een zalf met medicijn erin. De medische naam van deze zalf is salicylzuurzalf 40%. Deze zalf smeer je op de wrat. Doe dit steeds in de avond, voor je gaat slapen. De huid rondom de wrat bescherm je met een pleister of met vaseline.
Zalf smeren met een pleister op de gezonde huid:
- Knip een gat in een pleister.
- Plak de pleister zo dat de wrat er precies doorheen steekt.
- Smeer de zalf op de wrat.
- Plak een andere pleister over de wrat en de eerste pleister. Zo blijft de zalf goed zitten.
- Haal de pleisters de volgende dag er weer af. De wrat is dan heel zacht geworden.
- Haal het zachte laagje van de wrat voorzichtig weg met een vijltje of eeltsteen.
- Doe dit iedere dag tot de wrat is verdwenen.
- Doe dit niet langer dan 12 weken.
Zalf smeren met vaseline op de gezonde huid:
- Smeer een beetje vaseline op de gezonde huid rondom de wrat.
- Smeer daarna de zalf op de wrat.
- Plak er een pleister overheen.
- Haal de pleister de volgende dag er weer af. De wrat is dan heel zacht geworden.
- Haal het zachte laagje van de wrat voorzichtig weg met een vijltje of een eeltsteen.
- Doe dit iedere dag tot de wrat is verdwenen.
- Doe dit niet langer dan 12 weken.
Als de huid om de wrat kapot gaat door de zalf
Smeer de zalf steeds 1 dag wel en 1 dag niet. Of ga smeren met een zalf waar minder medicijn in zit. Je huisarts geeft je hiervoor een recept. Als de huid rond de wrat niet beter wordt, moet je stoppen met de zalf.
Een wrat laten bevriezen met stikstof
Je huisarts kan de wrat ook bevriezen. Dat gebeurt met vloeibare stikstof. Sommige huisartsen doen dit tijdens een speciaal wrattenspreekuur.
Voor de behandeling
- Probeer de dagen voor de behandeling al zoveel mogelijk huid van de wrat te verwijderen. Dat kan met een eeltvijl of met een eeltsteen.
- Soms haalt de huisarts voor het bevriezen eerst een deel van de wrat weg. De huisarts doet dat met een mesje of met een vijl.
Tijdens de behandeling
- Stikstof bevriest de wrat. Door het bevriezen sterft de wrat af.
- Het bevriezen gebeurt met een soort wattenstaaf. Die wattenstaaf gaat eerst in een vat met stikstof en daarna op de wrat.
- Het bevriezen kan ook met een spuitbus waar stikstof uit komt. De huid rondom de wrat wordt dan afgedekt, zodat de huid niet kapot gaat.
- De vloeibare stikstof geeft een brandend gevoel en pijn op je huid. De ergste pijn verdwijnt na een paar seconden.
Na de behandeling
- Je krijgt vaak een blaar op de plek van de wrat. Deze blaar verdwijnt binnen 1 week.
- Meestal geneest de huid goed en krijg je geen litteken.
- Is de wrat niet weg na 1 behandeling? Dan kun je de behandeling na een paar weken herhalen.
- Is de wrat na 3 maanden nog niet weg? Dan stopt deze behandeling. Bevriezen maakt de kans dat de wrat weggaat dan niet groter.
Wanneer bellen bij wratten?
Bel je huisarts op werkdagen als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:
- Je twijfelt of het knobbeltje op je huid een gewone wrat is of iets anders.
- Je hebt veel wratten en er komen er steeds meer bij.
- De huisarts heeft je wratten behandeld, maar ze zijn niet weg en je hebt er nog steeds veel last van.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over wratten.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.