In het kort
- Als de wand van een bloedvat zwak is, kan hij op die plek wijder worden. Dat heet een aneurysma.
- Meestal scheurt zo’n zwakke, wijde plek niet.
- Een zwakke plek in een bloedvat is niet erfelijk. Er zijn wel families waarin bloedingen uit zwakke plekken vaker voorkomen.
- Gezond leven maakt de kleine kans dat een zwakke plek scheurt nog kleiner. Stop met roken als u rookt. Controleer uw bloeddruk regelmatig, thuis of bij de huisarts.
- Soms kunt u kiezen voor controles in het ziekenhuis. U krijgt dan 1 keer in de 5 tot 7 jaar een onderzoek in het ziekenhuis.
- Controles hebben voor- en nadelen. Uw arts bespreekt die met u.
Wat is een zwakke plek in een bloedvat in het hoofd?
Als de wand van een bloedvat zwak is, kan hij op die plek wijder worden. Dat heet een aneurysma.
Zo’n zwakke, wijde plek zit meestal op een bloedvat aan de onderkant van de hersenen. Het wordt daarom ook wel hersen-aneurysma genoemd.
Het bloedvat kan steeds wijder worden. Het lijkt op een ballonnetje aan het bloedvat. De wand van het ballonnetje wordt steeds dunner en kan scheuren. Dan ontstaat er een bloeding tussen de schedel en de hersenen, een soort hersenbloeding.
Scheuren gebeurt heel weinig: bij ongeveer 6 van de 100.000 mensen per jaar. In Nederland krijgen iets meer dan 1.000 mensen per jaar het. Deze mensen zijn vaak tussen 40 en 60 jaar.
Heb ik meer kans op een bloeding in het hoofd als het in mijn familie voorkomt?
Er zijn families waarin bloedingen uit zwakke plekken vaker voorkomen. Het is niet helemaal duidelijk hoe dat komt.
- De kans dat u een bloeding uit een zwakke plek krijgt is iets groter als uw vader, moeder, broer, zus of kind het heeft gehad.
- Hebben 2 van deze familieleden een bloeding uit een zwakke plek gehad? Dan is de kans 1 op 4 dat u er ook ooit een krijgt.
- Heeft een opa, oma, oom, tante, neef of nicht een bloeding gehad? Dan is de kans waarschijnlijk niet groter.
Kan ik laten onderzoeken of ik een zwakke plek in een bloedvat in mijn hoofd heb?
- U kunt kiezen voor controles: als 2 of meer ouders, broers, zussen of kinderen een bloeding hebben gehad.
U krijgt dan 1 keer in de 5 jaar een onderzoek in het ziekenhuis. Bespreek dit met uw huisarts. Hij of zij kan u doorsturen naar een arts in het ziekenhuis. - U kunt soms kiezen voor controles: als er maar 1 ouder, broer, zus of kind een bloeding heeft gehad.
Bespreek dit met uw huisarts. - U kunt meestal niet kiezen voor controles:
- als familieleden een zwakke plek hebben die niet gescheurd is.
Het is niet duidelijk of u dan een grotere kans heeft op een zwakke plek, of een bloeding uit een zwakke plek. - als uw gezondheid niet goed genoeg is voor een operatie.
Controles hebben dan geen zin, omdat een operatie toch niet mogelijk is.
- als familieleden een zwakke plek hebben die niet gescheurd is.
Hoe wordt onderzocht of ik een zwakke plek in een bloedvat in mijn hoofd heb?
Tijdens een controle krijgt u meestal een MRA-onderzoek. Dit is een MRI van de bloedvaten. U ligt in een smalle buis. Het MRA-apparaat maakt beelden van de slagaders in uw hersenen. U hoort daarbij een kloppend geluid.
Het onderzoek duurt ongeveer een half uur. Het is niet pijnlijk. Sommige mensen vinden het wel vervelend om in de buis te liggen. U kunt ook last hebben van het geluid.
MRA werkt met een sterke magneet. Die trekt metaal aan. Draag daarom tijdens dit onderzoek geen metalen dingen, zoals sieraden, haarspelden of een piercing.
Heeft u metaal in uw lichaam, bijvoorbeeld een pacemaker of een kunstgewricht? Of mag u om een andere reden geen MRA-onderzoek? Dan krijgt u een meestal een CTA-onderzoek. Dat is een CT-scan van de bloedvaten. Het werkt met röntgenstraling.
Kiezen of ik wel of geen onderzoek wil
U kiest zelf of u controles wilt. Uw arts bespreekt met u wat de voor- en nadelen zijn.
U kunt bijvoorbeeld nadenken over:
- Als er een zwakke, wijde plek wordt gevonden, kunt u bang of onzeker worden. Bijvoorbeeld omdat u bang bent dat hij scheurt. Misschien vindt u het fijner om het niet te weten.
- Als u niet kiest voor controles, kunt u ook bang of onzeker worden. Bijvoorbeeld omdat u zich de hele tijd afvraagt of u misschien een zwakke plek heeft.
- Als er een zwakke plek wordt gevonden, dan kunt u soms een operatie via uw lies of een operatie via uw hoofd krijgen om te voorkomen dat hij scheurt. Een nadeel is wel dat beide operaties ook risico’s geven, zoals hersenschade.
- Als er een kleine zwakke plek wordt gevonden, dan krijgt u meestal geen operatie. U krijgt mogelijk wel langere tijd controles in het ziekenhuis om te zien of de zwakke plek groeit.
- Er kunnen tijdens de controles ook andere dingen worden gevonden.
- Dat kan een voordeel zijn, bijvoorbeeld als er een behandeling mogelijk is.
- Het kan ook een nadeel zijn, bijvoorbeeld als u het niet had willen weten en/of als er geen behandeling mogelijk is.
- Als u weet dat u een zwakke plek heeft, mag u meestal geen vrachtwagen of bus (groep 2 rijbewijs) meer rijden.
- Als u weet dat u een zwakke plek heeft, kan het soms moeilijker zijn om sommige verzekeringen of leningen te krijgen. Bijvoorbeeld voor een huis.
Neem de tijd om erover na te denken of u kiest voor controles. U hoeft het niet meteen te beslissen. U kunt er ook thuis over nadenken en erover praten met anderen. U maakt dan een nieuwe afspraak met uw arts.
Adviezen als er in uw familie mensen zijn met een zwakke plek in een bloedvat in het hoofd
Gezond leven maakt de kans kleiner dat u een zwakke, wijde plek in een bloedvat in het hoofd krijgt. Als u al een zwakke plek heeft, maakt het ook de kans kleiner dat hij scheurt.
- Stop met roken als u rookt. Als u het moeilijk vindt om te stoppen, kunt u vragen of iemand u erbij helpt. Bijvoorbeeld uw huisarts, praktijkondersteuner of een stoppen-met-roken coach.
- Controleer uw bloeddruk regelmatig, thuis of bij de huisarts. Als u een hoge bloeddruk heeft, kan de huisarts u helpen om die te verlagen.
Meer informatie over een zwakke plek in een bloedvat in het hoofd
- Contact met mensen die ook een zwakke plek in een bloedvat in het hoofd hebben: Hersenaneurysma Patiënten Platform.
Zij kunnen u ook vertellen in welke groepen op Facebook u terecht kunt.
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over een zwakke plek in een bloedvat in het hoofd.