In het kort
- Kinkhoest is een besmettelijke ziekte. De oorzaak is een bacterie.
- Kinkhoest begint met verkoudheid. Daarna kun je erge hoestbuien krijgen.
- Het hoesten kan lang duren: tot 4 maanden.
- Bel je huisarts als je kinkhoest hebt en 1 van deze dingen voor jou klopt:
- Je bent meer dan 34 weken zwanger en hebt geen prik tegen kinkhoest gekregen tijdens je zwangerschap.
- Je hebt een baby die jonger is dan 1 jaar.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 3:10 minuten, 45mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 3:10 minuten, 4mb
- Ondertitelingsbestand srt, 4kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is kinkhoest?
Kinkhoest is een besmettelijke ziekte. De oorzaak is een bacterie.
Kinkhoest begint met een verkoudheid. Daarna kun je heftige hoestbuien krijgen.
In Nederland komt kinkhoest regelmatig voor bij kinderen en volwassenen. De meeste mensen worden niet erg ziek, omdat ze als kind prikken tegen kinkhoest hebben gekregen.
Wat merk je bij kinkhoest?
Kinkhoest begint met een verkoudheid.
Na 2 weken ga je erg hoesten. Jongeren en volwassenen hebben meestal niet de heftige hoestbuien zoals bij kinderen, maar het kan wel. Je kunt dan ook dit merken:
- na een hoestbui lang inademen met een gierend geluid
- overgeven door het hoesten
- veel slijm ophoesten
- erg moe zijn door het hoesten
Na een paar weken wordt het hoesten minder erg. Maar het kan wel 2 tot 4 maanden duren totdat het hoesten bij kinkhoest over is.
Hoe krijg je kinkhoest?
Als iemand met kinkhoest niest of hoest, komen er kleine druppeltjes met de kinkhoest-bacterie in de lucht. Als je die druppeltjes inademt, kun je kinkhoest krijgen.
Nadat je besmet bent, word je na 1 tot 3 weken verkouden. Als je verkouden bent, ga je na 1 of 2 weken hoesten.
Vanaf het moment dat je verkouden bent, kun je anderen al besmetten. Dit kan tot ongeveer 5 weken daarna. Kinkhoest is dus al besmettelijk voordat het hoesten begint.
Kun je kinkhoest krijgen als je een prik tegen kinkhoest hebt gehad?
Als je ooit prikken tegen kinkhoest hebt gekregen, kun je toch weer kinkhoest krijgen.
De bescherming na een prik blijft namelijk niet voor altijd. Na een paar jaar kun je weer kinkhoest krijgen. Je wordt dan wel minder ziek.
Voor wie is kinkhoest gevaarlijk?
Jongeren en volwassenen worden meestal niet erg ziek door kinkhoest. Zij kunnen wel anderen besmetten voor wie kinkhoest wel een risico is:
- kinderen jonger dan 1 jaar
Baby's kunnen erg ziek worden door kinkhoest. Vooral als ze niet alle prikken tegen kinkhoest hebben gehad. Of als hun moeder geen prik tegen kinkhoest heeft gehad tijdens de zwangerschap. - vrouwen die meer dan 34 weken zwanger zijn en tijdens de zwangerschap geen prik tegen kinkhoest hebben gehad
Zij kunnen de ziekte aan de baby geven bij de geboorte.
Adviezen bij kinkhoest
Adviezen voor jezelf
- Door het hoesten kun je erg moe zijn. Zorg dat je genoeg rust. In bed blijven is niet nodig.
- Lees de adviezen bij hoesten.
Adviezen om anderen te beschermen
Je hoeft niet thuis te blijven. Als je gaat hoesten, is de meest besmettelijke periode al voorbij. De mensen om je heen zijn dan vaak al besmet. Vertel de mensen om je heen wel dat je kinkhoest hebt. Dan kunnen zij kinkhoest sneller herkennen als ze het ook krijgen.
Kinkhoest kan voor jonge baby's wel gevaarlijk zijn. Bel de huisarts als 1 van deze dingen bij jou thuis klopt:
- Er is een baby jonger dan 1 jaar.
- Er is iemand die meer dan 34 weken zwanger is en die geen prik tegen kinkhoest heeft gekregen tijdens de zwangerschap.
Medicijnen bij kinkhoest
Medicijnen helpen meestal niet bij kinkhoest. De hoestbuien worden er niet minder door. Ook ben je niet korter ziek. En de bacterie is meestal al weg als duidelijk is dat je kinkhoest hebt. Medicijnen hebben dan geen nut meer.
Soms krijgen jij en iedereen in huis wel medicijnen tegen de kinkhoest-bacterie (antibiotica). Dat gebeurt in deze situaties:
- Iemand in huis is meer dan 34 weken zwanger en heeft tijdens de zwangerschap geen prik tegen kinkhoest gekregen.
De medicijnen maken de kans kleiner dat de zwangere kinkhoest krijgt. De zwangere kan het dan ook niet aan de baby geven bij de geboorte. De zwangere kan het beste ook een prik tegen kinkhoest halen bij de GGD. - Er is een baby jonger dan 1 jaar in huis.
De medicijnen maken de kans kleiner dat de baby kinkhoest krijgt.
Hoe gaat het verder bij kinkhoest?
Na een paar weken wordt het hoesten minder erg. Het kan wel 2 tot 4 maanden duren totdat het hoesten helemaal over is. Daarna ben je een paar jaar beschermd tegen de ziekte.
Opnieuw besmet
Na een paar jaar kun je wel weer kinkhoest krijgen, maar je krijgt dan weinig klachten.
Ook als je prikken tegen kinkhoest hebt gehad, kun je na een paar jaar weer kinkhoest krijgen. Ook dan krijg je meestal weinig klachten.
Wanneer moet je de huisarts bellen bij kinkhoest?
Spoed: Bel direct je huisarts of de huisartsen-spoedpost bij hoestbuien met 1 of meer van deze klachten:
- snel of moeilijk ademen
- piepen bij het ademen
- soms stoppen met ademen
- suf zijn of in de war zijn
Heb jij of heeft iemand in je gezin zeker kinkhoest of misschien kinkhoest? Bel dan je huisarts als 1 van deze dingen klopt:
- Je bent meer dan 34 weken zwanger en je denkt dat je kinkhoest hebt.
- Iemand in je gezin is meer dan 34 weken zwanger en heeft geen prik tegen kinkhoest gehad.
- Je hebt een baby in huis die jonger is dan 1 jaar.
Kijk bij hoesten wanneer je nog meer moet bellen bij hoesten.
Meer informatie over kinkhoest
Meer informatie over prikken voor kinderen: rijksvaccinatieprogramma.nl.
Informatie over de prik tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap (22 wekenprik): website van het RIVM.
Over deze tekst
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over hoesten en de richtlijn over kinkhoest van het RIVM.