In het kort
- Soms helpen adviezen en training niet genoeg bij ADHD.
- ADHD-medicijnen kunnen u misschien helpen om rustiger te worden.
- Ze hebben vaak bijwerkingen, zoals geen zin in eten en slecht slapen.
- Uw psychiater controleert 1 keer per half jaar uw hartslag, uw bloeddruk en uw gewicht. En vraagt naar bijwerkingen.
- Bespreek dan ook met uw psychiater of u wilt doorgaan of stoppen met de medicijnen.
Wat zijn ADHD-medicijnen?
ADHD-medicijnen kunnen u misschien rustiger maken. Het lukt dan beter om uw aandacht ergens bij te houden.
Ze werken niet bij iedereen. Of ze bij u helpen, is van tevoren niet te zeggen.
Voorbeelden van medicijnen zijn:
- methylfenidaat
- dexamfetamine
dexamfetamine
Dexamfetamine is een stimulerend medicijn.
Artsen schrijven het voor bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (slaapziekte).
methylfenidaat
Methylfenidaat is een stimulerend medicijn dat de aandacht en stemming kan verbeteren.
Artsen schrijven het voor bij ADHD, bij narcolepsie (slaapziekte) en in de palliatieve zorg.
Wanneer kunt u AHDH-medicijnen krijgen? En wanneer niet?
U beslist samen met uw psychiater of u een tijd medicijnen gaat gebruiken. Bijvoorbeeld als coaching en gedragstherapie niet genoeg helpen.
Samen kijkt u of de mogelijke voordelen van medicijnen voor u groter zijn dan de nadelen.
Het is niet bekend hoe lang ADHD-medicijnen blijven werken.
Ook is het niet bekend of het veilig is om ze jarenlang te gebruiken.
U kunt geen ADHD-medicijnen gebruiken:
- als u een ziekte heeft van uw hart of bloedvaten
Bijvoorbeeld een erg hoge bloeddruk of hartfalen. Of als u bent geboren met een probleem van uw hart. - als u een jong iemand in de familie heeft die opeens een hart-stilstand heeft gehad
- als u een hoge oogdruk (glaucoom) heeft
- als u veel last heeft van erge angst, depressie of verslaving
- als u bepaalde medicijnen gebruikt, zoals moclobemide
Bijwerkingen van ADHD-medicijnen
ADHD-medicijnen kunnen bijwerkingen geven.
Ook kunt u klachten krijgen als de medicijnen zijn uitgewerkt. De klachten van ADHD kunnen dan tijdelijk erger terugkomen.
Als u medicijnen tegen ADHD gebruikt, kunt u hier last van hebben:
- minder zin in eten
of meer honger hebben, bijvoorbeeld als de medicijnen uitwerken - dunner worden
- buikpijn
- misselijk zijn
- slecht slapen
- hoofdpijn
- duizelig zijn
- snel boos zijn
- zenuwachtig zijn
- angstig voelen
- somber zijn
- minder zin in seks
- knarsen met de tanden
- snelle hartslag
- hoge bloeddruk
- meer ADHD-klachten
- bewegingen zonder dat u het wil (tics), zoals kuchen, knipperen met uw ogen of schudden met uw hoofd
De meeste bijwerkingen worden na 1 tot 2 weken minder.
Verder heeft u een iets grotere kans op deze ziektes als u de medicijnen slikt:
- een psychose: dingen zien en horen die er niet zijn
- een hartaanval
- een beroerte
- ontsteking van bloedvaten in de hersenen
Dit geeft heftige hoofdpijn, een verlamd gevoel, niet goed zien, bewegen of praten. Dit gebeurt heel soms door methylfenidaat.
Op apotheek.nl staan de bijwerkingen per medicijn.
methylfenidaat
Methylfenidaat is een stimulerend medicijn dat de aandacht en stemming kan verbeteren.
Artsen schrijven het voor bij ADHD, bij narcolepsie (slaapziekte) en in de palliatieve zorg.
Hoe begint u met ADHD-medicijnen?
De psychiater controleert uw hartslag, uw bloeddruk en uw gewicht.
Meestal krijgt u methylfenidaat of dexamfetamine. U krijgt eerst weinig van het medicijn. U krijgt steeds iets meer. Totdat het medicijn u helpt en u weinig last heeft van bijwerkingen.
De psychiater controleert u de eerste tijd dat u de medicijnen slikt. In ieder geval totdat het een tijd goed met u gaat. Dit is vaak zo als u de medicijnen 6 tot 12 maanden gebruikt.
Gaat het goed met u, dan kan soms uw huisarts de controles gaan doen.
De psychiater spreekt dit af met uw huisarts.
dexamfetamine
Dexamfetamine is een stimulerend medicijn.
Artsen schrijven het voor bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (slaapziekte).
methylfenidaat
Methylfenidaat is een stimulerend medicijn dat de aandacht en stemming kan verbeteren.
Artsen schrijven het voor bij ADHD, bij narcolepsie (slaapziekte) en in de palliatieve zorg.
Adviezen bij ADHD-medicijnen
- Als u dunner wordt door de medicijnen:
- Slik de medicijnen tijdens of na het eten.
- Eet veel kleine maaltijden, bijvoorbeeld 6 of 8 per dag. Eet gezonde tussendoortjes. Kijk bij gezond eten.
- Eet gezonde vetten. Deze zitten in bijvoorbeeld vette vis, noten en avocado.
- Misschien kan een diëtist advies geven. Bespreek dit met uw arts.
- Drink liever geen alcohol.
Alcohol kan de bijwerkingen van ADHD-medicijnen erger maken.
Wilt u toch alcohol drinken? Drink dan alleen in het weekend. En niet meer dan 2 glazen per dag. Dit is waarschijnlijk veilig. - Drink weinig of geen koffie. Drink ook geen energiedrank. Hier zitten namelijk stofjes in die u actiever maken.
- Blow niet en gebruik ook geen andere drugs. Dit kan gevaarlijk zijn bij ADHD-medicijnen.
- Geef de medicijnen niet aan anderen.
- U kunt in het weekend en in vakanties proberen hoe het zonder medicijnen gaat. Bespreek dit wel eerst met uw arts.
- Schrijf op welke bijwerkingen u heeft. Bijvoorbeeld in een dagboek.
- Ga ook door met de adviezen en training die u krijgt.
Controles als u ADHD-medicijnen gebruikt
U gaat 1 keer per half jaar naar uw psychiater. U bespreekt dan hoe het gaat. En of u wil doorgaan of stoppen met de medicijnen.
Uw psychiater controleert uw hartslag, uw bloeddruk en uw gewicht.
Heeft u last van bijwerkingen?
U kunt last hebben van bijwerkingen. Bespreek dan met uw psychiater de voordelen en nadelen van doorgaan met de medicijnen. En de voordelen en nadelen van stoppen. Misschien heeft u er zoveel last van, dat u er liever mee stopt. Dan verdwijnen de bijwerkingen.
Misschien kunt u minder medicijnen per dag gaan slikken.
Heeft u klachten als de medicijnen zijn uitgewerkt?
Bij klachten als de medicijnen zijn uitgewerkt: bespreek of u misschien een ADHD-medicijn kunt nemen dat langer werkt.
Wordt u te rustig door de medicijnen?
Misschien maken de medicijnen u te rustig. U heeft er last van dat u minder actief bent. Of minder creatief.
- Bespreek met uw psychiater wat hieraan te doen is. Bijvoorbeeld minder medicijnen slikken. Of ermee stoppen.
- Bespreek na een paar weken of het beter gaat.
Werken de medicijnen niet goed genoeg?
Misschien werken de medicijnen niet goed genoeg. Dan kan de psychiater:
- iets meer medicijnen geven
- aanraden om de pillen anders te verdelen over de dag
- een pil geven die lang werkt (8 tot 12 uur)
- een ander medicijn geven
Heeft u meer klachten door stress?
Soms kunt u een tijd meer ADHD-klachten hebben. Bijvoorbeeld door stress. Er zijn dan niet meteen meer medicijnen nodig.
- Probeer te zorgen voor minder stress. Dat kan de klachten weer minder maken.
- Misschien helpt dit niet genoeg. Dan kunt u met uw psychiater bespreken of u tijdelijk meer medicijnen neemt.
- Als het weer rustiger is in uw leven, kunt u weer minder medicijnen nemen.
Op reis met ADHD-medicijnen
U mag methylfenidaat en dexamfetamine niet zomaar meenemen naar het buitenland.
In sommige landen is het strafbaar om deze medicijnen bij u te hebben. Ook als u een recept heeft van uw arts. Dat is omdat mensen deze medicijnen ook als drugs gebruiken.
U heeft een speciaal bewijs nodig. Daar moet een handtekening van een arts opstaan. Kijk voor advies over wat u precies moet doen op de website van het CAK.
dexamfetamine
Dexamfetamine is een stimulerend medicijn.
Artsen schrijven het voor bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (slaapziekte).
methylfenidaat
Methylfenidaat is een stimulerend medicijn dat de aandacht en stemming kan verbeteren.
Artsen schrijven het voor bij ADHD, bij narcolepsie (slaapziekte) en in de palliatieve zorg.
Autorijden met ADHD-medicijnen
U mag autorijden als u geen bijwerkingen (meer) heeft van uw medicijnen.
Kijk voor adviezen bij medicijnen en veilig rijden.
U kunt opzoeken wat de regels voor uw medicijn zijn op rijveiligmetmedicijnen.nl.
Voor informatie over medicijnen en uw rijbewijs kunt u kijken bij het CBR.
Slikt u dexamfetamine?
Hieronder staat hoe u daarmee om moet gaan:
Autorijden bij dexamfetamine is strafbaar, ook als u het al heel lang gebruikt.
Toch kunt u soms nog wel autorijden. Dat doet u zo:
- Als u begint met dexamfetamine, mag u 3 dagen niet autorijden. U mag ook geen andere dingen doen waarbij u goed moet opletten en snel moet reageren. Zoals zware machines bedienen.
Als u meer van dit medicijn gaat gebruiken, mag u weer 3 dagen niet autorijden. - Na 3 dagen mag autorijden wel, als deze 3 dingen kloppen:
- U heeft het medicijn elke dag gebruikt.
- U bent eraan gewend.
- En u heeft er geen last meer van.
Als u bij een verkeerscontrole komt of bij een ongeluk bent, krijgt u soms een speekseltest. Daarin is te zien dat dit medicijn in uw lichaam zit.
U moet dan een medische verklaring laten zien. Daar staat op dat u deze medicijnen gebruikt. Er kan ook staan dat u het medicijn gebruikt voor ADHD.
Gebruikt u meer dan op het recept van de arts staat? Of gebruikt u de medicijnen samen met alcohol of drugs? Dan kunt u een straf krijgen. Ook al heeft u een medische verklaring.
dexamfetamine
Dexamfetamine is een stimulerend medicijn.
Artsen schrijven het voor bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (slaapziekte).
Wanneer kunt u stoppen met ADHD-medicijnen?
U kunt stoppen met de medicijnen als u dit wilt. Bijvoorbeeld als uw ADHD-klachten na een tijd minder worden. Of als u de bijwerkingen erger vindt dan de voordelen voor u.
- Bespreek het eerst met uw arts als u wilt stoppen.
- Stoppen kan meestal in 1 keer.
Gebruikt u al lang veel ADHD-medicijnen? Dan kunt u beter een paar dagen steeds iets minder van het medicijn gebruiken (afbouwen). Na een paar dagen stopt u helemaal.
Het is niet bekend hoe lang ADHD-medicijnen blijven werken.
Ook is het niet bekend of het veilig is om ze jarenlang te gebruiken.
Wanneer bellen als u ADHD-medicijnen gebruikt?
Bel direct uw psychiater, huisarts of de huisartsenpost bij 1 van deze punten:
- als u heftige hoofdpijn krijgt, minder kracht heeft, een verlamd gevoel heeft of niet meer goed kunt zien, bewegen of praten
- als u angstig wordt, zich raar voelt, in de war bent of stemmen hoort in uw hoofd (of als anderen dit bij u merken)
- als u steeds blijft overgeven, blijft trillen, in de war bent en een snelle hartslag heeft
Maak een afspraak met uw psychiater of huisarts:
- als u steeds dunner wordt
- als u heel slecht slaapt
- als u tics krijgt
- als u andere bijwerkingen heeft
- als u wilt stoppen met de medicijnen
Meer informatie over ADHD bij volwassenen
- Contact met andere mensen met ADHD: Impuls & Woortblind.
- Informatie over psychische gezondheid: MIND.
- Een behandelaar kiezen: Kiezen in de ggz.
- Lees meer over autorijden als u dexamfetamine gebruikt.
We hebben deze tekst gemaakt met:
- de zorgstandaard ADHD
- richtlijn over bijwerkingen bij medicijnen voor ADHD
- de richtlijn ADHD bij volwassenen
- informatie voor huisartsen over ADHD-medicijnen voor mensen vanaf 18 jaar
- de richtlijn voor huisartsen over ADHD bij kinderen
dexamfetamine
Dexamfetamine is een stimulerend medicijn.
Artsen schrijven het voor bij ADHD (u bent snel afgeleid, doet drukker en doet dingen zonder er bij na te denken). Ook bij narcolepsie (slaapziekte).