In het kort
- Bij ADHD heeft uw kind moeite met opletten. Ook is uw kind drukker en doet het vaker dingen zonder na te denken dan andere kinderen die even oud zijn.
- Dit geeft thuis of bijvoorbeeld op school problemen.
- U kunt training krijgen om uw kind goed te kunnen helpen.
- Bij uw kind kan gedragstherapie helpen.
- Ook de leraar kan training krijgen.
Film
Download deze film
- Filmbestand mp4, 3:27 minuten, 37mb
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3, 3:27 minuten, 5mb
- Ondertitelingsbestand srt, 5kb
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is ADHD?
Bij ADHD heeft uw kind moeite met opletten. Ook is uw kind drukker en doet het vaker dingen zonder na te denken dan andere kinderen die even oud zijn.
Door het gedrag zijn er problemen op meer plaatsen, zoals thuis, op school, op clubjes of met andere kinderen.
De problemen duren langer dan een half jaar.
Het gedrag en de problemen zijn er al voordat uw kind 12 jaar is.
Sommige kinderen met ADHD zijn niet druk, maar hebben alleen moeite met opletten. Zij zijn vaak stil en dromerig. Dit wordt soms ADD genoemd (dus zonder de H van hyperactief), maar dit is geen officiële naam.
ADHD is de afkorting van Attention-Deficit Hyperactivity Disorder.
Wat merkt u van ADHD bij uw kind?
U merkt dat er dingen niet goed gaan met uw kind: er zijn problemen op school, met vriendjes en thuis.
Zo merkt u dat uw kind moeite heeft met de aandacht ergens bijhouden:
- niet genoeg aandacht geven aan dingen (alles half doen)
- slordige fouten maken, bijvoorbeeld in het werk op school
- moeite om de aandacht bij een spel of taak te houden
- het lijkt alsof uw kind niet luistert
- moeite om een ingewikkelde of saaie opdracht te doen (bijvoorbeeld de eigen kamer opruimen)
- vaak iets kwijt zijn
- snel afgeleid zijn
- vaak iets vergeten
Zo merkt u dat uw kind druk is en vaak eerst iets doet en dan nadenkt:
- onrustig bewegen met handen en voeten, en bijvoorbeeld veel draaien op de stoel
- niet kunnen blijven zitten
- rondrennen en overal opklimmen als dit niet de bedoeling is
- steeds bezig blijven, geen rust nemen
- bij oudere kinderen: een gevoel van onrust, moeilijk kunnen ontspannen
- moeilijk rustig kunnen spelen
- erg veel praten
- al antwoord geven voordat iemand klaar is met de vraag
- moeite om op de beurt te wachten
- vaak door andere mensen heen praten
- aan iets denken en meteen 5 andere dingen bedenken die ermee te maken hebben
Hoe ontstaat ADHD?
We weten niet waar ADHD door komt. Wel is duidelijk dat het in sommige families vaker voorkomt dan in andere.
Sommige mensen denken dat ADHD komt door wat iemand eet. Bijvoorbeeld door veel suiker of kleurstoffen. Hier is veel onderzoek naar gedaan. Waarschijnlijk komt ADHD niet door wat iemand eet.
Hoe gaat de behandeling van ADHD bij kinderen?
U bespreekt eerst met de behandelaar en met uw kind wat u wilt bereiken met de behandeling. Wat verwacht u ervan? Wanneer is de behandeling geslaagd? Bijvoorbeeld: als uw kind rustiger is, beter kan opletten, het beter doet op school of beter met vriendjes omgaat?
Onderdelen behandeling
De behandeling van ADHD bestaat uit verschillende onderdelen:
- alles zo duidelijk mogelijk maken voor uw kind (kijk bij de adviezen)
- hulp en advies voor u als ouder: oudertraining
- zo nodig training van de leraar
- gedragstherapie voor uw kind
- soms ook medicijnen
Lees meer over deze behandelingen verder op deze pagina.
Wie behandelt uw kind?
Wie uw kind behandelt, hangt af van het soort behandeling. Voor training en gedragstherapie kan dat bijvoorbeeld een orthopedagoog of psycholoog zijn. Een arts kan een behandeling met medicijnen geven. Bijvoorbeeld de huisarts, een kinderarts of een psychiater.
Adviezen voor ouders bij ADHD
Elk kind is anders, ook elk kind met ADHD. Hieronder staan adviezen die bij alle kinderen goed kunnen werken, met of zonder ADHD.
Het is belangrijk deze tips tijdens de hele behandeling te blijven gebruiken.
Altijd dezelfde regels
- Zorg dat u altijd dezelfde regels heeft voor uw kind.
- Zorg ook dat u en uw partner of ex-partner dezelfde regels hebben.
Vaste tijden en plaatsen
- Laat uw kind op vaste tijden opstaan en naar bed gaan. En op een vaste tijd eten.
- Eet op een vaste plaats: niet de ene keer aan tafel en de andere keer op de bank.
- Zorg dat alle spullen een vaste plaats hebben.
Duidelijk zijn
- Vertel elke ochtend aan uw kind wat de planning is. Wat gaat u doen vandaag? En wat gaat uw kind doen? Gebruik hierbij plaatjes, een schrift of schrijfbord.
- Zeg dingen op een duidelijke manier: gebruik korte, duidelijke zinnen en woorden.
Belonen bij goed gedrag
Beloon goed gedrag direct. Belonen werkt beter dan straffen.
- Belonen doet u met een compliment of een knuffel.
- Doe dit meerdere keren op een dag.
- Soms helpt het om ook iets extra’s te doen. Iets wat uw kind leuk vindt. Bijvoorbeeld een sticker geven, een verhaal voorlezen, een spelletje doen of even televisie kijken.
Afspraken over wat wel en niet mag
- Bespreek met uw kind wat niet mag. En wat er gebeurt als uw kind het toch doet.
Doet uw kind iets wat niet mag? Zeg dan meteen wat het gevolg is. - Maak afspraken en zet ze op papier. Maar maak er niet te veel tegelijk. Begin met de belangrijkste.
Positief omgaan met uw kind
Ga op een positieve manier met uw kind om.
Kinderen vinden het fijn om te horen wat ze goed doen en om aangemoedigd te worden. Dat geeft uw kind zelfvertrouwen.
Veel bewegen
Laat uw kind veel bewegen. Dat kan door uw kind klusjes te laten doen waarbij het kan bewegen. Of zoek een sport of activiteit met veel beweging.
Begrijpen wat door de ADHD komt
- Soms kan het lijken alsof uw kind expres iets doet wat niet mag. Of expres niet luistert.
Maar vaak is dat niet zo. Zeg dus niet: ‘Dat deed je zeker expres’. Als uw kind het niet expres heeft gedaan, zal het boos en verdrietig reageren. Want uw kind krijgt de schuld van iets terwijl het iets goeds wilde doen.
Boos gedrag van uw kind kan ervoor zorgen dat u ook boos wordt. En daar kan uw kind weer boos en verdrietig van worden. - Als uw kind iets moeilijk vindt, kan het lastiger zijn om de aandacht erbij te houden. Ook bij opdrachten die te makkelijk zijn, kan dat lastiger zijn voor uw kind.
- Niet alles gaat meteen goed. Kinderen met ADHD hebben vaker uitleg en meer herhaling nodig dan anderen.
Letten op wat goed gaat
Kijk naar de dingen die wél goed gaan, bij uw kind en bij u zelf.
Training voor ouders van een kind met ADHD
In een oudertraining leert u deze dingen:
- hoe u het gedrag van uw kind kunt veranderen
- hoe u duidelijk kunt zijn naar uw kind
- wat u moet doen zodat uw kind beter begrijpt wat u verwacht
- hoe u het beste op het gedrag van uw kind kunt reageren
- hoe u uw verwachtingen en eisen aanpast aan wat uw kind kan
Uw behandelaar geeft deze training of vertelt u waar u deze training kunt doen.
Training voor leraren van kinderen met ADHD
De leraar van uw kind kan ook training of begeleiding krijgen. Daarin leert de leraar hoe die het gedrag van uw kind kan veranderen.
De behandelaar van uw kind kan die begeleiding voor de leraar regelen.
Gedragstherapie bij een kind met ADHD
Als uw kind ongeveer 8 jaar is of ouder, kan gedragstherapie helpen. Uw kind leert omgaan met de klachten die ADHD geeft. Uw kind kan dit bijvoorbeeld leren:
- herkennen waar het last van heeft of wat moeilijk is
- oplossingen bedenken
- de eigen sterke kanten beter gebruiken
- beter omgaan met vrienden, leraren of ouders
- een planning maken voor de dag of voor het huiswerk
Kan uw kind medicijnen bij ADHD krijgen?
Bij sommige kinderen werken de adviezen en training niet genoeg. Ze houden erge problemen door ADHD.
U kunt dan nadenken over ADHD-medicijnen voor uw kind. Bij erge problemen kunnen de voordelen van een tijd deze medicijnen slikken groter zijn dan de nadelen. U kunt dit met de arts bespreken.
ADHD en eten
Gezond eten is voor elk kind belangrijk, dus ook voor een kind met ADHD.
Geef uw kind gezond eten:
- veel groenten en fruit
- aardappelen en (volkoren) brood, rijst en pasta
- weinig snoep, frisdrank, limonade, koekjes, chips en andere snacks (bijvoorbeeld alleen in het weekend of op feestjes)
Bekijk voor tips het filmpje over gezonde eetgewoontes met je kind.
U kunt uw kind beter geen dieet geven. Er is geen goed onderzoek gedaan wat laat zien dat een dieet helpt bij ADHD. En soms krijgen kinderen door een dieet te weinig van iets binnen. Dat is niet goed voor kinderen.
Gaat ADHD over?
Vaak worden ADHD-klachten minder als een kind ouder wordt. Zo worden veel kinderen met ADHD minder onrustig als ze volwassen zijn.
Bij ongeveer 3 van de 10 kinderen worden de klachten zoveel minder dat je het geen ADHD meer noemt.
Bij de andere kinderen worden de klachten vaak minder of anders:
- Iemand doet dan bijvoorbeeld niet meer druk, maar voelt zich nog wel onrustig.
- Of iemand heeft vooral moeite met aandacht en opletten. Hier kunnen mensen de rest van hun leven last van houden.
Hoe gaat het verder bij een kind met ADHD?
U komt regelmatig bij de behandelaar met uw kind. U bespreekt samen hoe het gaat.
Vanaf de puberteit gaan kinderen meer risico's nemen. Bijvoorbeeld door te roken en alcohol of drugs te gebruiken. Kinderen met ADHD doen dit vaker dan andere pubers. Het Centrum voor Jeugd en Gezin kan u helpen om hiermee om te gaan.
Kinderen met ADHD hebben ook vaker andere psychische problemen. Bijvoorbeeld vaak bang zijn, depressief of agressief. Als u dit merkt bij uw kind, ga dan ook naar uw behandelaar.
Wanneer een arts bellen als uw kind ADHD heeft?
Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost als uw kind ADHD-medicijnen slikt en 1 of meer van deze klachten heeft:
- heftige hoofdpijn, minder kracht, een verlamd gevoel of niet goed meer kunnen zien, bewegen of praten
- schokken met armen en benen (trekkingen)
- bang zijn, zich raar voelen, in de war zijn of stemmen horen of dingen zien die er niet zijn
- blijven overgeven, blijven trillen, een snelle hartslag hebben
Deze klachten kunnen komen door te veel ADHD-medicijnen.
Maak een afspraak met de huisarts of kinderpsychiater in deze situaties:
- U merkt dat uw kind ook andere psychische problemen heeft, zoals:
- vaak bang zijn
- somber zijn
- vaak erg boos worden
- agressief reageren
- opeens bewegingen maken (tics)
- U kunt het niet goed meer aan thuis.
- U maakt zich zorgen over uw kind of uw gezin.
- Uw kind gebruikt ADHD-medicijnen en heeft last van bijwerkingen zoals:
- vaak geen zin in eten
- slecht slapen
- hoofdpijn
- buikpijn
Meer informatie over ADHD bij kinderen
- Contact met andere ouders: Balans.
- Voor kinderen en jongeren: Brainwiki.
- Informatie en advies: NJi.nl.
Bijvoorbeeld voor tips over regels, afspraken en grenzen. - Informatie, hulp en advies: MIND.
We hebben deze tekst gemaakt met: