In het kort
- Bel direct de huisarts als je bent gebeten door een giftig dier of vleermuis. De huisarts vertelt wat je moet doen.
- Spoel andere bijtwonden met lauw water uit de kraan of douche.
- Maak dezelfde dag een afspraak bij de huisarts.
- Vaak krijg je medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica). En een prik tegen tetanus.
Wanneer bellen bij een bijtwond?
Wanneer je moet bellen hangt af van wie of wat jou gebeten heeft:
Bijtwond door giftig dier of vleermuis
Bel direct de huisarts als je gebeten bent door een giftig dier of een vleermuis.
De huisarts vertelt je wat je moet doen.
Bijtwond door ander dier of door mens
Bel dezelfde dag de huisarts als je gebeten bent door een ander dier of door een mens.
Je moet naar de huisarts. De huisarts bekijkt deze dingen:
- Of de wond geplakt of gehecht moet worden. Dat kan tot 8 uur na de beet.
- Of je een prik tegen tetanus of hondsdolheid nodig hebt. Of medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica).
- Of er een pees, gewricht, zenuw of bot beschadigd is. Als dat zo is, stuurt de huisarts je door naar een arts in het ziekenhuis.
Bijtwond door dier in het buitenland
Bel ook direct een arts als je in het buitenland door een dier bent gebeten.
- Je moet dan prikken tegen hondsdolheid krijgen. Dat maakt de kans kleiner dat je ziek wordt.
- Heb je voor je reis al prikken tegen hondsdolheid gehad?
Ga ook dan zo snel mogelijk naar een arts. Je hebt dan een nieuwe prik nodig.
Kijk ook bij beschermen tegen hondsdolheid.
Wat kun je zelf doen bij een bijtwond?
Dit kun je zelf doen als je een bijtwond hebt:
Adviezen bij een wond van een giftig dier
Doe zelf niets aan de wond en bel direct de huisarts.
Adviezen bij een wond van een vleermuis
Nadat je de huisarts hebt gebeld:
- Spoel de wond 15 minuten met lauw water uit de kraan of douche.
- Ontsmet de wond daarna met 70% alcohol.
Adviezen bij andere wonden
- Spoel de bijtwond goed uit met lauw water uit de kraan of douche. 1 of 2 minuten spoelen is genoeg. De kans is dan kleiner dat de wond gaat ontsteken.
- Bel daarna de huisarts.
Adviezen als de wond erg bloedt
- Druk een steriel verband, een schoon verband of schone doek tegen de wond.
- Hou de bloedende arm of het bloedende been omhoog.
Behandeling van een bijtwond
De huisarts bekijkt of de wond gehecht of geplakt moet worden.
- Als een bijtwond dichtgemaakt moet worden, dan kan dat het beste gebeuren binnen 8 uur nadat je de wond hebt gekregen. De arts maakt de wond schoon. En hecht of plakt de wond.
- Soms laat de arts de wond open. Dan zitten er meestal bacteriën in. Die kunnen een ontsteking veroorzaken. Door de wond open te laten, kunnen de bacteriën eruit.
Naar het ziekenhuis
Denkt de huisarts dat een pees, gewricht, zenuw of bot beschadigd is? Dan stuurt de huisarts je voor behandeling door naar het ziekenhuis.
Medicijnen bij een bijtwond
Bij een bijtwond krijg je vaak 1 of meer medicijnen:
Medicijnen tegen ontstekingen (antibiotica)
Vaak krijg je medicijnen tegen ontstekingen. Die heten antibiotica. Bijvoorbeeld bij deze dingen:
- Je hebt een bijtwond in je hand, pols, voet, been of gezicht.
- Je bent gebeten door een mens of kat.
De tanden hebben diepe gaatjes in je huid gemaakt die je moeilijk kunt uitspoelen en die weinig bloeden. - Je afweer is minder goed. Bijvoorbeeld door een ziekte, zoals kanker. Of door medicijnen, zoals prednison of chemotherapie.
Prik tegen tetanus
Ben je gebeten door een dier? Dan heb je kans dat de tetanus-bacterie in de wond komt. De meeste mensen in Nederland hebben als kind een prik tegen tetanus gehad.
- Heb je nooit een prik tegen tetanus gehad? Dan is het belangrijk dat je deze prik krijgt.
Je krijgt meteen ook een prik die ervoor zorgt dat je lichaam afweerstoffen maakt tegen tetanus. Dan blijf je voor een deel beschermd.
Het is het beste als je deze prikken zo snel mogelijk krijgt, maar in ieder geval binnen 3 weken na de bijtwond.
Na 1 maand en na 6 maanden krijg je weer een prik. - Kreeg je je laatste tetanus-prik langer dan 10 jaar geleden? Dan heb je maar 1 nieuwe prik nodig.
Het is het beste als je deze prik zo snel mogelijk krijgt, maar in ieder geval binnen 3 weken na de bijtwond.
Medicijnen tegen pijn
Doet de wond veel pijn, dan kun je een pijnstiller nemen. Begin altijd met paracetamol. Dat werkt meestal goed en heeft de minste bijwerkingen.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.prednison
Prednison is een bijnierschorshormoon, ook wel corticosteroïd genoemd.
Bijnierschorshormonen remmen ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Ze zijn ook nodig om energie, mineralen en zouten vrij te maken en op te slaan.
Artsen schrijven prednison voor bij:
- Ziektes met ernstige ontstekingen. Bijvoorbeeld luchtwegontstekingen (zoals COPD), reumatische aandoeningen (zoals reuma, polymyalgie en jichtaanvallen), darmziekten (namelijk colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn), het syndroom van Sjögren, bepaalde oogontstekingen, clusterhoofdpijn, lupus erythematodes (LE), ernstige huidontstekingen (zoals bij lepra), bepaalde bloedziekten (zoals de bloedstollingsziekte ITP), de ziekte van Duchenne (spierziekte), Bellverlamming (een vorm van gezichtsverlamming), bij nierziektes, zoals het nefrotisch syndroom en bij netelroos. Ook bij ontstekingen bij tuberculose (van het hartzakje en van de hersenen).
Bij ontstekingsziekten wordt het op verschillende manieren gebruikt: in een hoge dosering voor een paar dagen tot weken (stootkuur) en in een lagere dosering voor meerdere maanden (langdurige behandeling). Artsen schrijven het meestal voor als stootkuur. - Prednison wordt ook gebruikt om afstotingsreacties tegen te gaan. Na orgaantransplantaties en als onderdeel van een behandeling bij kanker.
- Ook wordt het gebruikt om een tekort aan lichaamseigen bijnierschorshormonen aan te vullen. Zoals bij de bijnierziekten de ziekte van Addison, de ziekte van Cushing en het adrenogenitaal syndroom. Als het op deze manier gebruikt wordt heet het substitutietherapie.
Ziektes waarbij prednison wordt gebruikt zijn:
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder met een bijtwond?
Heb je een grote wond aan je been? Leg je been dan hoog op een stoel of bank.
Heb je een grote wond aan je hand of arm? Draag die dan in een doek (mitella). Zo geef je je arm rust en komt er minder druk op de wond.
Je bespreekt met de huisarts wanneer je terug moet komen, meestal na 2 dagen.
Controleren of de wond gaat ontsteken
Controleer de wond elke dag. Soms kan de wond gaan ontsteken. Ook als je de wond goed gespoeld hebt. Maak dan een afspraak bij de huisarts. Zo herken je een ontsteking:
- De wond wordt dikker, warm en roder of donkerder.
- De wond gaat meer pijn doen.
- Er komt wit-geel vocht uit de wond (pus).
- Je voelt je ziek.
- Je krijgt koorts: 38 graden of hoger.
- De wond is na 2 dagen nog niet veel beter.
Hechtingen eruit laten halen
Heeft de huisarts de wond gehecht? Dan bespreek je wanneer je weer terugkomt om de hechtingen eruit te laten halen. Meestal na 5 tot 14 dagen.
Lees hier meer over hoe het gaat als je wond is gehecht.
Meer informatie over een bijtwond
De informatie over een bijtwond is gemaakt met de richtlijnen voor artsen over: