In het kort
- U krijgt een omleidingsoperatie als u ernstige vernauwingen heeft in bloedvaten van de hartspier.
- De chirurg maakt een of meer omleidingen (= bypasses) voorbij de vernauwingen.
- Dit gebeurt met een gezond bloedvat uit uw eigen lichaam.
- U begint in het ziekenhuis met revalideren.
- U kunt thuis geleidelijk aan weer activiteiten gaan doen, zoals wandelen en fietsen.
- Voor de operatie heeft u al medicijnen gekregen om een hartaanval te voorkomen. Deze moet u blijven slikken.
- Ook de adviezen voor een gezond leven blijven belangrijk.
Wat is een omleidingsoperatie?
Een omleidingsoperatie (= bypass-operatie) is een behandeling bij ernstige vernauwingen of afsluitingen in de bloedvaten van de hartspier.
De chirurg maakt een of meer omleidingen(= bypasses) voorbij de vernauwingen. Dit gebeurt met een of meer bloedvaten uit uw eigen lichaam.
De vernauwingen in de bloedvaten van het hart blijven, maar u heeft daar geen last meer van. Het bloed hoeft namelijk niet meer langs de vernauwingen te stromen. Het bloed stroomt voortaan via de omleiding naar uw hartspier.
Wanneer kan ik een omleidingsoperatie krijgen?
Een omleidingsoperatie is een geschikte behandeling als u in meer kransslagaders:
- een ernstige vernauwing heeft
- een afsluiting heeft
- meer vernauwingen heeft
De omleidingsoperatie kan alleen doorgaan als u fit genoeg bent. Uw chirurg en cardioloog beoordelen met onderzoek hoe fit u bent.
Bij verkoudheid, griep of koorts is het vaak beter om de operatie uit te stellen. Overleg dit met uw chirurg.
Hoe bereid ik mij voor op een omleidingsoperatie?
Waarschijnlijk gebruikt u medicijnen om een hartaanval te voorkomen. Uw specialist vertelt u:
- welke medicijnen u wel of niet mag blijven slikken in de periode voor de operatie
- wanneer u de medicijnen na de operatie weer mag innemen.
Hoe gaat de omleidingsoperatie?
Tijdens de omleidingsoperatie kan uw hart worden stilgelegd of blijven kloppen.
Wordt het hart stilgelegd? Dan neemt een hart-longmachine tijdelijk het werk van het hart en de longen over.
Meestal gebeurt de operatie via een geopende borstkas, soms via een kleine opening tussen de ribben of aan de linkerzijde van de borstkas.
Meestal gebruikt de chirurg een bloedvat uit uw borstwand voor de omleiding. De chirurg kan het bloedvat voor de omleiding ook uit uw arm of been halen.
Wat is het resultaat van een omleidingsoperatie?
Na een omleidingsoperatie hebben 4 van de 5 mensen geen last meer van pijn op de borst. De andere mensen hebben alleen nog milde klachten.
Het duurt minstens 6 weken voor uw borstbeen weer helemaal is vastgegroeid.
Daarna bouwt u geleidelijk aan uw conditie weer op. U kunt steeds meer doen, zoals wandelen, fietsen of in de tuin werken.
Wat zijn de risico’s van een omleidingsoperatie?
Een omleidingsoperatie is een zware operatie. Dit zijn de risico's:
- Er is een kleine kans om aan de operatie te overlijden of een beroerte te krijgen. Dit gebeurt bij 2 van de 100 mensen.
- Tijdens de operatie kan een hartaanval ontstaan. Dat komt dan doordat een vernauwde kransslagader afgesloten raakt.
- In de eerste uren na de operatie heeft u kans op nabloedingen. Dit komt door medicijnen die de bloedstolling remmen. Het probleem is te verhelpen door medicijnen. Soms maakt de chirurg de borstkas opnieuw open om de bloeding te stoppen.
- De nieren kunnen tijdelijk minder goed werken. Soms is dan tijdelijke dialyse nodig.
- De eerste dagen na de operatie kunt u last hebben van hartritmestoornissen. U krijgt dan medicijnen.
- De operatiewond kan ontstoken raken. De chirurg zal dan de wond voor een deel of helemaal openleggen. U krijgt meestal antibiotica.
- Door de operatie kunnen ook ergens anders in het lichaam infecties ontstaan, zoals een longontsteking of blaasontsteking. U krijgt dan antibiotica.
De kans op problemen is niet voor iedereen hetzelfde. De kans op problemen is groter:
- als u al wat ouder bent
- als u niet zo fit bent
- als uw hart niet goed werkt
- als u diabetes, een longziekte of een nierziekte heeft
In het ziekenhuis na een omleidingsoperatie
Na de omleidingsoperatie gaat u eerst naar de Intensive Care. U ligt aan een monitor die uw hartslag en bloeddruk controleert en u krijgt beademing. Als u van de beademing af bent en er geen problemen zijn, gaat u naar de verpleegafdeling.
Daar begint u met revalideren. U doet oefeningen op uw bed.
Meestal mag u na een week naar huis. De verpleegkundige vertelt u hoe u thuis de operatiewond kunt verzorgen
Bent u voor de operatie naar een ander ziekenhuis gegaan dan waar u onder controle bent? Dan gaat u soms eerst terug naar uw eigen ziekenhuis.
Naar huis na een omleidingsoperatie
- Er kan nog vocht uit de operatiewond komen.
De verpleegkundige heeft u verteld hoe u de wonden thuis kunt verzorgen. - De wond in uw borstbeen zal nog een aantal dagen pijn doen.
U mag paracetamol gebruiken. - U kunt spierpijn hebben in uw nek, rug, schouders en tussen de ribben.
- U kunt pijn voelen bij hoesten, niezen en lachen.
Houd bij het hoesten, niezen en lachen een kussen tegen uw borst. Zo heeft u minder pijn. - U kunt dikke benen krijgen als er een ader uit uw been is gehaald.
Daarom krijgt u tijdelijk een steunkous. Deze draagt u overdag. - Uw borstbeen is de eerste 6 weken nog niet goed vastgegroeid. Ook de spieren en pezen in uw borstkas zijn nog gevoelig.
Til daarom geen zware dingen. - U heeft een spannende tijd meegemaakt. U kunt emotioneel worden en bijvoorbeeld huilbuien krijgen. Geef u gerust over aan uw gevoelens en praat er met uw partner, familie of vrienden over.
paracetamol
Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij verschillende soorten pijn zoals, hoofdpijn, migraine, koorts, griep, verkoudheid, keelpijn, bijholteontsteking, middenoorontsteking, oorpijn door gehoorgangontsteking, artrose, spierpijn, gewrichtspijn en menstruatieklachten.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder na een omleidingsoperatie?
Na de omleidingsoperatie kun u onder begeleiding verder herstellen met hartrevalidatie.
U heeft geen last meer van de afsluiting of vernauwing in de kransslagader. Maar aan de oorzaak, namelijk de aderverkalking, is nog niets gedaan. U heeft daardoor een kans dat u weer een hartaanval krijgt. Daarom krijgt u:
Wanneer bel ik een arts als ik eerder een hartaanval heb gehad?
Krijgt u weer dezelfde klachten als bij uw hartaanval?
Bel 112 bij 1 of meer van deze klachten:
- U bent onrustig en misselijk. En u zweet.
- De druk in uw borst is niet weg na 3 keer een pil of spray onder de tong (tussendoor steeds 5 minuten wachten, niet 3 pillen of sprays tegelijk).
Bel direct uw huisarts of de huisartsenpost in deze situaties:
- als u vaker klachten krijgt dan u gewend was
- als u al klachten krijgt wanneer u weinig doet
- als de klachten langer duren nadat u rustig bent gaan zitten of liggen
- als u steeds vaker een pil of spray onder de tong nodig heeft
Uw huisarts kijkt dan of u meer medicijnen nodig heeft. Of de huisarts stuurt u naar de hartspecialist.
Meer informatie over een hartaanval
Meer informatie over een hartaanval kunt u vinden op de website van:
- Harteraad
- De Hartstichting
- Hartwijzer, website van de vereniging voor hartspecialisten (cardiologen)
- In deze brochure van Harteraad leest u over wat u kunt doen om uw kans kleiner te maken op ziekten van uw hart of bloedvaten.
- Andere mensen die een hartaanval hebben gehad kunt u leren kennen via Harteraad.
- Informatie over ziekenhuizen die een hartaanval behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben deze tekst gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over hartaanval.