In het kort
- Hees zijn komt vaak door een keelontsteking.
- Het kan ook komen doordat je kind de stem verkeerd gebruikt. Bijvoorbeeld door vaak gillen of schreeuwen.
- Het gaat meestal vanzelf over.
- Medicijnen helpen niet.
- Geef je kind deze adviezen: schreeuw niet, fluister niet en probeer niet te hoesten of te kuchen.
Wat is hees zijn?
Je stembanden trillen als er lucht langskomt. Dit geeft geluid: de stem. Als je stembanden niet goed trillen, klink je hees.
Je hebt dan klachten bij het praten. Bijvoorbeeld:
- Je stem klinkt schor of minder helder.
- Je stem klinkt minder hard.
- Praten maakt je moe.
- Er komt helemaal geen geluid meer als je praat: je bent je stem kwijt.
Hees zijn gaat meestal vanzelf weer over.
Wat zijn oorzaken van hees zijn bij kinderen?
Hees zijn komt bij kinderen vaak door:
- keelontsteking, bijvoorbeeld door een verkoudheid.
- verkeerd of te veel gebruik van de stem
Dat kan bijvoorbeeld gebeuren door gillen, schreeuwen en hard zingen. Maar het kan ook komen doordat je kind veel fluistert. Of doordat het vaak kucht of hoest. - de groei
Rond de 7 jaar kan je kind hierdoor een tijdje hees zijn. - bij jongens: beginnende puberteit
Rond de 11 jaar kunnen jongens hierdoor een tijdje hees zijn. We noemen dat ook wel 'de baard in de keel'.
Andere oorzaken
Soms komt heesheid door iets anders. Bijvoorbeeld:
- astma of allergie
- emoties, stress en spanning
De spieren in en rond de keel zijn dan ook gespannen. - sigarettenrook
Bijvoorbeeld als in huis wordt gerookt. De rook beschadigt de stembanden. - knobbeltjes op de stemband
Dit is niet gevaarlijk. Het kan komen doordat je kind de stem verkeerd gebruikt. Meestal verdwijnen de knobbeltjes vanzelf in de puberteit. - medicijnen
Je kind kan bijvoorbeeld hees worden door ontstekingsremmers die het moet inademen bij astma.
Adviezen als je kind hees is
Deze adviezen kunnen helpen als je kind hees is:
Adviezen bij heesheid door keelontsteking
Heeft je kind een keelontsteking? Deze dingen kunnen soms helpen:
- regelmatig wat drinken, bijvoorbeeld koud water
- op iets zuigen
- een paar dagen zo weinig mogelijk praten
Adviezen bij heesheid door verkeerd gebruik van de stem
Gebruikt je kind de stem verkeerd? Dan moet het leren de stem goed te gebruiken. Dit kan best moeilijk zijn. Je kunt je kind hierbij helpen. Geef bijvoorbeeld deze adviezen:
- Schreeuw niet. Loop naar iemand toe om wat te zeggen in plaats van te roepen. Of klap in je handen om de aandacht van iemand te trekken.
- Zing niet te hard of te hoog.
- Fluister niet.
- Maak geen gekke geluiden met je stem. Doe bijvoorbeeld geen auto's, vliegtuigen of gekke stemmen na bij het spelen.
- Probeer niet te hoesten of te kuchen. Neem een slok water als je een kriebel in je keel hebt.
- Adem liever door je neus dan je mond. Je keel droogt dan minder uit.
Deze dingen kun je zelf doen:
- Zorg voor rust in huis. Zet radio en televisie niet te hard. Dan hoeft je kind daar niet bovenuit te schreeuwen.
- Geef je kind een compliment als het rustig praat.
- Geef je kind het goede voorbeeld door zelf niet te schreeuwen.
- Zorg dat je kind geen sigarettenrook inademt.
- Heeft je kind spanning of stress? Probeer te ontdekken waardoor dit komt. Zoek samen naar manieren om te ontspannen.
Gebruikt je kind een ontstekingsremmer om in te ademen?
- Laat je kind na het inademen de mond spoelen met water.
- Laat dit uitspugen.
- Laat je kind nog een slok water nemen en dit doorslikken.
Helpen medicijnen bij hees zijn?
Er zijn geen medicijnen die helpen bij hees zijn.
Hoe gaat het verder als je kind hees is?
Hoe lang het duurt voordat heesheid weg is, hangt af van de oorzaak:
Keelontsteking
Is je kind hees door een keelontsteking? Dan is de heesheid vaak vanzelf binnen 3 weken over.
Verkeerd gebruik van de stem
Gebruikt je kind de stem verkeerd of heel veel? Dan kan het langer duren voordat de heesheid minder wordt. Volg de adviezen.
Soms kunnen adviezen en oefeningen van een logopedist helpen. Je kunt zelf naar een logopedist gaan. De huisarts kan je ook doorsturen.
Bij bijna alle kinderen is de heesheid verdwenen als ze 13 jaar zijn. Ook zonder behandeling.
Wanneer de huisarts bellen als je kind hees is?
Bel direct je huisarts als je kind ineens hees is en 1 of meer van deze dingen kloppen:
- Je kind is benauwd.
- Je kind kind is suf.
- Je kind heeft misschien een voorwerp ingeslikt.
Bel je huisarts ook in deze situaties:
- Je kind is al vanaf de geboorte hees.
- Je kind volgt de adviezen, maar de heesheid is na 2 maanden nog helemaal niet minder.
- Je kind heeft langer dan 3 weken keelpijn of problemen met slikken.
Meer informatie over heesheid
We hebben deze tekst gemaakt met het boek Kleine kwalen bij kinderen.