In het kort
- Mazelen geeft hoge koorts en vlekken.
- Mazelen komt door een heel besmettelijk virus.
- Het virus zit in snot en speeksel.
- Via de lucht gaat het in kleine druppeltjes van de een naar de ander.
- Bel uw huisarts als u denkt dat uw kind misschien mazelen heeft.
- Soms verloopt mazelen ernstig.
- Als uw kind 2 prikken tegen mazelen (BMR-prikken) heeft gehad, is de kans heel klein dat uw kind mazelen heeft/krijgt.
Film
Download deze film
- Filmbestand .mp4
- Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent .mp3
- Ondertitelingsbestand .srt
- © 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden
Wat is mazelen?
Mazelen geeft verkoudheid, hoge koorts en vlekjes. Het komt door een heel besmettelijk virus.
Soms verloopt mazelen ernstig.
Mazelen komt weinig voor. Dat komt omdat bijna alle kinderen 2 prikken hebben gehad tegen mazelen (BMR-prikken).
- Heeft uw kind die 2 BMR-prikken gehad, dan is het beschermd. De kans is dan heel klein dat uw kind mazelen heeft of krijgt.
- Heeft uw kind geen of 1 BMR-prik gehad, dan kan uw kind wél mazelen hebben/krijgen.
(Uw kind kan de prik alsnog krijgen, tot de 18e verjaardag. U moet daarvoor een afspraak maken bij het consultatiebureau of bij de GGD.)
Wat zijn klachten bij mazelen?
- Mazelen begint met verkoudheid, hoesten, rode ogen en koorts. Vaak is de koorts hoog.
- Aan de binnenkant van de wangen komen witte vlekjes.
- Na een paar dagen komen er rode vlekken op het gezicht, daarna over het hele lichaam.
- De vlekken worden geleidelijk bruin. Ze kunnen samen grotere vlekken vormen. Dan blijven er vlekjes met normale huidskleur over.
- De huid kan ook jeuken.
- De koorts kan verdwijnen en weer heftig terugkomen.
Bij sommige kinderen verloopt mazelen ernstig. Ze krijgen:
- een oorontsteking met soms blijvende doofheid
- ernstige longontsteking
- een ontsteking van de hersenen of hersenvliezen, vaak met blijvende schade aan de hersenen.
Deze ernstige vormen van mazelen komen vooral voor:
- bij kinderen onder de 5 jaar
- bij volwassenen die geen prikken tegen mazelen hebben gehad of nooit mazelen hebben gehad
Hoe krijgt een kind mazelen?
Mazelen komt door een heel besmettelijk virus.
Dit virus kan uw kind krijgen via iemand anders met mazelen.
Die heeft het virus in de neus, mond en keel, en dus ook in het snot en speeksel.
Als degene met mazelen hoest of niest, komen er druppeltjes speeksel in de lucht. Die komen in de neus of mond van andere mensen. Afstand houden helpt niet. Als een besmet persoon ergens is geweest, kunnen daar nog 2 uur druppeltjes in de lucht blijven.
Het virus kan ook makkelijk via de handen, bestek, bekers of speelgoed van de een naar de ander.
- Heeft uw kind 2 BMR-prikken gehad? Dan kan het virus uw kind niet meer ziek maken.
- Heeft uw kind geen of maar 1 BMR-prik gehad? Dan kan uw kind wél ziek worden als het het virus krijgt.
Na besmetting duurt het ongeveer 10 dagen voordat de klachten beginnen.
Als uw kind mazelen heeft, kan het anderen besmetten:- Dit kan al vanaf 2 dagen voordat uw kind de eerste klachten krijgt (koorts, verkoudheid, rode ogen).
- Zijn de vlekjes gekomen, dan is uw kind daarna nog 4 dagen besmettelijk.
Wat kunt u zelf doen als uw kind mazelen heeft?
- Geef uw kind als het koorts heeft extra drinken, eventueel een waterijsje. Eten is minder belangrijk.
- Bij koorts moet het lichaam de warmte kwijt kunnen. Kies daarom dunne kleding die losjes om het lichaam zit. In bed is een lakentje vaak voldoende. Als uw kind het koud heeft of rilt, kunt u het tijdelijk extra toedekken.
- Zorg dat uw kind genoeg rust krijgt. Het hoeft niet in bed te blijven en mag ook naar buiten.
- Geef uw kind wat extra aandacht (bijvoorbeeld voorlezen of samen een spelletje doen).
- Geef zo nodig paracetamol zodat uw kind zich wat minder ziek voelt.
- Meld op school of op het kinderdagverblijf dat uw kind mazelen heeft. Dan weten andere ouders dat hun kind ook besmet kan zijn. Dat is meestal al gebeurd voordat uw kind de eerste klachten kreeg.
Adviezen als u zwanger bent en uw kind mazelen heeft
U kunt alleen mazelen krijgen:
- als u nooit eerder mazelen heeft gehad
- of als u geen prikken tegen mazelen heeft gehad.
Als u zwanger bent en dan mazelen krijgt, kan dat ernstiger verlopen. De kans is groter dat u bijvoorbeeld longontsteking krijgt.
Mazelen geeft géén risico op beschadiging bij uw ongeboren kind. Mazelen kan wel zorgen voor abortus of te vroege geboorte. Dit is zeldzaam.
Medicijnen bij mazelen
Tegen mazelen bestaan geen medicijnen.
Soms krijgt een kind met mazelen een ontsteking met bacteriën. Bijvoorbeeld oorontsteking of longontsteking. Dan kunnen artsen antibiotica voorschrijven.
Hoe gaat het verder met een kind met mazelen?
Een kind met mazelen geneest meestal na 7 tot 10 dagen.
Soms kan het daarna nog een week blijven hoesten.
Wanneer contact opnemen als uw kind/mensen in uw omgeving mazelen hebben?
Bel uw huisarts in deze gevallen:
- Uw kind heeft geen BMR-prikken gehad en is in de buurt geweest van iemand met mazelen.
- U denkt dat uw kind misschien mazelen heeft: uw kind krijgt vlekjes in het gezicht met koorts.
Ga dan niet met uw kind naar de huisartsenpraktijk.
In een (drukke) huisartsenpraktijk kan het virus zich gemakkelijk verspreiden. Als u belt vertelt uw huisarts of de praktijkassistente wat u kunt doen.
Bel direct uw huisarts als uw kind mazelen heeft en:
- erg ziek is;
- benauwd wordt, snel of anders gaat ademen;
- suf wordt;
- overgeeft;
- kreunt of blijft huilen;
- klaagt over hoofdpijn.
Bel ook als uw kind met mazelen:
- veel minder drinkt dan normaal (minder dan de helft van wat het normaal drinkt);
- oorpijn krijgt;
- veel gaat hoesten;
- weer koorts krijgt, terwijl de koorts eerder gedaald was.
Bent u zwanger en heeft u nooit mazelen of prikken ertegen gehad? Bel dan uw huisarts:
- als u contact heeft gehad met iemand met mazelen
- als u zelf verschijnselen van mazelen heeft
Meer informatie over mazelen
De informatie over kinderziekten is gebaseerd op de wetenschappelijke richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Kinderen met koorts.
Wilt u meer weten over mazelen, lees dan de richtlijn mazelen van het LCI.
Meer informatie over het Rijksvaccinatieprogramma vindt u op rijksvaccinatieprogramma.nl.
Is uw kind niet of niet volledig ingeënt, dan kan dat tot de 18e verjaardag alsnog. U moet daarvoor een afspraak maken bij het consultatiebureau of bij de GGD.