In het kort
- Probeer problemen thuis of op je studie of werk op te lossen.
- Slaap je slecht of weinig? Probeer je slaapgewoontes te veranderen.
- Zoek hulp om piekeren, spanning of somberheid minder te maken.
- Zorg goed voor jezelf: Beweeg genoeg, eet gezond en stop met roken.
- Bij moeheid door medicijnen, pijn of een ziekte: bespreek het met je huisarts.
- Bel je huisarts als klachten lang duren. Of als je ook andere klachten hebt.
Adviezen voor wat je doet elke dag die kunnen helpen tegen moeheid
Deze adviezen kunnen helpen tegen moeheid die komt door wat je doet elke dag:
Zorg voor goede gewoontes bij werken of studeren
- Neem regelmatig korte pauzes.
- Ga tussen de middag even wandelen.
- Zorg als het kan voor vrije dagen in je week. Werk of studeer bijvoorbeeld niet in het weekend.
- Doe na het werk of studeren dingen die je leuk vindt. En die niets met je werk te maken hebben.
Kijk minder naar de tv en je telefoon als je vaak op een scherm kijkt
Probeer de tv, computer of tablet wat vaker uit te zetten. Leg ook je telefoon wat vaker weg.
Probeer problemen thuis of op je werk op te lossen
- Probeer problemen thuis of op je studie of werk op te lossen. Praat erover, bijvoorbeeld met je partner, een vriend of een collega.
- Kun je je werk minder goed doen door moeheid of stress? Bespreek het met je werkgever en de bedrijfsarts.
- Gaat het met je studie of opleiding niet goed door de klachten? Bespreek dat met bijvoorbeeld je mentor of studie-adviseur.
Neem de tijd om te leren omgaan met een heftige gebeurtenis
Leren omgaan met heftige of verdrietige gebeurtenissen kost tijd. Neem die tijd. Je mag verdrietig of boos zijn.
Praat over je klachten met de huisarts
Heb je klachten door problemen thuis? Of door een heftige gebeurtenis? Het kan helpen om erover te praten met je huisarts. Die kan je ook doorsturen naar de praktijkondersteuner of een maatschappelijk werker.
Adviezen bij moeheid door gedachten en gevoelens
Moeheid door gedachten of gevoelens kan minder worden als je deze adviezen volgt:
Probeer beter om te gaan met stress
- Heb je veel last van stress? Lees hoe je beter kunt omgaan met stress. Of kijk de film met adviezen.
- Probeer meer te ontspannen. Je kunt ontspannen door oefeningen te doen. En door elke dag iets te doen wat je leuk vindt. Bijvoorbeeld in de tuin werken of wandelen.
Probeer te doen wat je normaal doet
- Probeer zo veel mogelijk te blijven doen wat je normaal doet op een dag.
- Soms lukt het niet. Doe dan een periode rustiger aan. Probeer daarna langzaam weer steeds iets meer te doen.
Verander je slaapgewoontes
Slaap je slecht of weinig? Probeer je slaapgewoontes te veranderen.
Leer beter om te gaan met piekeren
Pieker je veel? Probeer dan deze adviezen:
- Schrijf iedere dag op waar je over piekert. Opschrijven helpt om je gevoelens te begrijpen en oplossingen te vinden. Na het opschrijven kan het fijn zijn om even te ontspannen. Maak een wandeling of ga fietsen.
- Spreek met jezelf af dat je maar een half uur of 1 uur per dag mag piekeren. Zeg tegen jezelf als je weer begint met denken over problemen: dat mag straks pas.
Schrijf angstige gedachten op
Als je last hebt van angstige gedachten, helpt het om ze op te schrijven. Op momenten dat je je beter voelt, kun je er geruststellende gedachten bij schrijven. Zo probeer je de angstige gedachten te onderzoeken en te veranderen.
Doe leuke dingen als je je somber voelt
Bij somberheid kunnen deze adviezen helpen:
- Doe dingen die je leuk of fijn vindt.
- Zoek steun bij iemand die je vertrouwt. Vertel waar je last van hebt, ook al vind je dat moeilijk. De meeste mensen hebben hier begrip voor.
Praat erover met je huisarts
Je huisarts kan je ook helpen om met je klachten om te gaan. Soms stuurt de huisarts je door naar de praktijkondersteuner of een psycholoog.
Lees meer adviezen bij psychisch fitter worden. Of kijk de film met adviezen.
Adviezen voor gezond leven bij moeheid
Als je goed voor jezelf zorgt, word je fitter en minder snel moe:
- Beweeg genoeg. Minstens 5 keer per week een halfuur. Bijvoorbeeld wandelen, fietsen of in de tuin werken. Je kunt ook bij een sportvereniging gaan.
- Eet gezond. Kies vooral volkoren producten, peulvruchten, groenten, fruit, noten en vis.
- Als je te zwaar bent, probeer dan af te vallen.
- Stop met roken als je rookt.
- Drink geen alcohol. Alcohol kan je moeheid erger maken.
- Probeer te stoppen met drugs als je drugs gebruikt.
Adviezen bij moeheid als bijwerking van een medicijn
Sommige medicijnen kunnen moeheid geven. Bijvoorbeeld medicijnen tegen allergie (antihistaminica).
Denk je dat je moe wordt door je medicijnen? Bespreek dit dan met je huisarts of arts in het ziekenhuis.
Wanneer de huisarts bellen bij moeheid?
Bel je huisarts als je moe bent en andere klachten hebt, bijvoorbeeld:
- ’s nachts meer zweten dan je gewend bent
- minder zin in eten dan normaal
- dunner worden zonder dat je het wilt
- poepen gaat anders, bijvoorbeeld hele dunne poep of bloed bij je poep
- benauwd of buiten adem zijn terwijl je weinig doet of rustig ligt
- veel dorst hebben en veel moeten plassen
- hartkloppingen: je voelt je hart snel of onregelmatig kloppen in je borstkas of keel
- heel somber voelen en nergens meer zin in hebben
- heel gespannen of onrustig voelen
Meestal gaat moeheid na een tijdje vanzelf weer over. Bel ook je huisarts als de moeheid lang duurt. Bijvoorbeeld langer dan een maand.
Naar de huisarts met moeheid
Als je bij de huisarts komt omdat je moe bent, stelt deze je veel vragen. Bijvoorbeeld over hoe je je voelt en wat er in je leven gebeurt. Zo probeert de huisarts te ontdekken welke oorzaken er kunnen zijn.
De huisarts zal vaak ook je lichaam onderzoeken.
Heb je naast moeheid ook andere klachten? Dan krijg je vaak ook onderzoek van je bloed. Je moet dan bloed laten prikken.
Heb je naast moeheid geen andere klachten? Dan komt er uit bloedonderzoek bijna nooit een oorzaak. Je hoeft dan dus geen bloed te laten prikken.
Soms is het nodig om vaker dan 1 keer naar de huisarts te gaan. Het kan dan helpen om elke dag je klachten op te schrijven. Samen onderzoeken jullie waardoor de moeheid komt en wat je er het beste aan kunt doen.
Meer informatie over moeheid
Online oefeningen en cursussen:
We hebben deze tekst gemaakt met richtlijnen voor huisartsen waarin het gaat over moeheid. Zoals:
- de richtlijn over slaapproblemen en slaapmiddelen
- de richtlijn over ziektes van je schildklier
- de richtlijn over overspanning en burn-out
- de richtlijn over depressie
Ook hebben we de afspraken voor huisartsen over bloedonderzoek doen gebruikt.