In het kort
- Sommige mensen met diabetes type 1 kunnen een donornier en donor-alvleesklier krijgen als deze niet goed werken.
- Na de operatie moet u medicijnen slikken tegen afstoting.
- Afstoting betekent dat uw lichaam de donornier en de donor-alvleesklier aanvalt.
- Risico’s zijn afstoting en bijwerkingen van de medicijnen.
- Hoe lang u met een donornier en een donor-alvleesklier kunt leven, verschilt per persoon.
- Een donornier van een overleden donor blijft gemiddeld 10 tot 15 jaar goed werken.
- De meeste donor-alvleesklieren werken na 5 jaar nog goed.
Wanneer kan ik een donornier en donor-alvleesklier krijgen?
Heeft u diabetes en werken uw nieren niet meer goed genoeg? Dan kunt u een donornier en donor-alvleesklier krijgen als al deze dingen voor u kloppen:
- U heeft diabetes type 1.
- U heeft ernstige nierschade.
- U bent jonger dan 60 jaar.
- U bent niet te zwaar. Uw BMI moet lager zijn dan 30. U kunt uw BMI berekenen met de BMI-meter.
Wat gebeurt er als ik een donornier en donor-alvleesklier krijg?
U krijgt eerst onderzoeken of uw gezondheid goed genoeg is om een donornier en donor-alvleesklier te krijgen. U kunt deze organen alleen krijgen van een overleden donor.
Voor een donornier en een donor-alvleesklier komt u op een wachtlijst. Het kan een aantal jaar duren voordat u een donornier en donor-alvleesklier krijgt. Werken uw nieren tijdens het wachten steeds slechter, dan is dialyse of buikspoeling nodig.
De operatie voor een donornier en donor-alvleesklier gebeurt in Groningen of Leiden.
Na de operatie blijft u medicijnen slikken om te zorgen dat uw lichaam de donornier en donor-alvleesklier niet aanvalt. Normaal ruimt uw afweersysteem vreemde stoffen op, zoals bacteriën. Als u een donornier en donor-alvleesklier krijgt, ziet uw afweersysteem deze ook als iets vreemds. Het wil de donornier en donor-alvleesklier dan aanvallen. Dit heet afstoten.
Om te zorgen dat uw afweersysteem de donornier en donor-alvleesklier niet aanvalt, krijgt u medicijnen zoals ciclosporine om in te nemen, mycofenolzuur of everolimus. Meestal krijgt u 2 of 3 van deze middelen.
Ook komt u regelmatig op controle bij de specialist in nierziektes (internist-nefroloog).
Het kan gebeuren dat u een ander merk medicijn krijgt van de apotheek. Gebruikt u azathioprine, ciclosporine, everolimus of tacrolimus? Dan kan wisselen van merk grote problemen geven. Artsen, apothekers en zorgverzekeraars hebben afgesproken dat je bij deze medicijnen niet zomaar van merk mag wisselen.
Gebeurt dit toch? Bespreek dit met de apotheker.
Lees hier meer over de afspraak over wisselen van merk.
azathioprine
Azathioprine onderdrukt afweerreacties van het lichaam.
Artsen schrijven het voor bij verschillende aandoeningen, zoals na een transplantatie om afweerreacties te onderdrukken, bij chronische darmziekten zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa, reumatoïde artritis, multiple sclerose (MS), de spierziekte myasthenia gravis en lupus erythematodes (LE).
Artsen schrijven het ook voor bij bepaalde ernstige huidaandoeningen, zoals pemphigus vulgaris, dermatomyositis, polymyositis en zeer ernstig eczeem.
Verder schrijven ze het voor bij bepaalde bloedstollingsziekten, bij bloedarmoede door afbraak van de rode bloedcellen en bij een bepaalde vorm van chronische leverontsteking.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.ciclosporine om in te nemen
Ciclosporine is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.
Artsen schrijven het voor om afweerreacties te onderdrukken na een transplantatie van een orgaan, beenmerg of stamcellen.
Het wordt ook voorgeschreven bij auto-immuunziekten. De afweer zorgt voor bescherming tegen ziektes. Bij een auto-immuunziekte werkt uw afweer tegen uw eigen lichaam. Voorbeelden hiervan zijn de nierziekte nefrotisch syndroom, ernstige ontstekingen in het oog, ernstige psoriasis, zeer ernstige vormen van eczeem, en reumatoïde artritis.
Verder soms bij de darmziekte colitis ulcerosa, het syndroom van Sjögren en bij ernstige bloedarmoede doordat het beenmerg te weinig bloedcellen maakt.
everolimus
Everolimus is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties. Everolimus is ook een doelgericht kankerremmend middel ('targeted therapy'). Het is een zogenaamde kinaseremmer, deze medicijnen remmen de groei van kankercellen.
Artsen schrijven het voor na een orgaantransplantatie om afweerreacties te onderdrukken.
Artsen schrijven het ook voor bij bepaalde vormen van kanker in de nieren, lever, alvleesklier, maag en darmen, longen, hersenen en borst.
mycofenolzuur
Mycofenolzuur is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.
Artsen schrijven het voor om afweerreacties te onderdrukken na orgaantransplantaties, zoals van hart, lever of nier, en na beenmergtransplantatie (stamceltherapie).
Artsen schrijven het soms voor bij zeer ernstige vormen van chronisch eczeem, bij nierziekten door lupus erytematodes (LE) en bij vaatwandontsteking, zoals de ziekte van Wegener.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.tacrolimus
Tacrolimus is een afweeronderdrukker (immuno-suppressivum). Het remt ontstekingen en afweerreacties.
Artsen schrijven het voor na een orgaantransplantatie om afweerreacties te onderdrukken.
Artsen schrijven het soms voor bij nierziekten, zoals glomerulosclerose en nefrotisch syndroom.
Risico’s van een donornier en donor-alvleesklier
Met een donornier en donor-alvleesklier kunt u deze klachten krijgen:
- Uw afweer valt de donornier en donor-alvleesklier aan (afstoting).
- U krijgt bijwerkingen van de medicijnen tegen afstoting, zoals:
- ontstekingen, bijvoorbeeld in uw keel, longen of blaas
- kanker, bijvoorbeeld van de huid
- trillen
Hoe gaat het verder met een donornier en donor-alvleesklier?
Na de operatie voelen de meeste mensen zich beter. En kunnen ze weer meer dingen doen dan voor de operatie.
Hoe lang u met een donornier en donor-alvleesklier kunt leven, verschilt per persoon.
- Een donornier van een overleden donor blijft gemiddeld 10 tot 15 jaar goed werken.
- De meeste donor-alvleesklieren werken na 5 jaar nog goed.
- Soms kunt u nog een keer een donornier en donor-alvleesklier krijgen.
Meer informatie over nierschade
- Wilt u meer weten over nierschade, ga naar de website van:
- Hulp bij kiezen welke behandeling u wilt en welke het beste bij u past: Nierwijzer met filmpjes van nierpatiënten.
- Informatie over een donornier krijgen: Transplantatiestichting.nl.
- Informatie over ziekenhuizen die nierschade behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben de informatie over nierschade gemaakt met:
- de richtlijn voor artsen en andere mensen die in de zorg werken over chronische nierschade
- de richtlijn voor artsen over nierfunctievervangende behandeling
- de Landelijke Samenwerkingsafspraak Laboratoriumdiagnostiek bij nieraandoeningen
- de richtlijn voor artsen over diabetische nefropathie
- de richtlijn voor artsen over zorg bij eindstadium nierfalen