In het kort
- Bij het polycysteus-ovarium-syndroom (PCOS) heb je geen eisprong of minder vaak.
- Je wordt niet elke maand ongesteld, soms maanden niet.
- Je eierstokken maken te veel mannelijke hormonen.
- Je kunt meer puistjes hebben en veel haar op je lichaam.
- Gebruik bij seks een voorbehoedmiddel als je niet zwanger wilt worden.
- Maak een afspraak met je huisarts als je zwanger wilt worden.
Wat is het polycysteus-ovarium-syndroom?
Bij het polycysteus-ovarium-syndroom (PCOS) zitten er meer blaasjes in je eierstokken.
Poly betekent: meer.
Cyste betekent: blaasje met vocht.
Ovarium betekent: eierstok.
Normaal groeit er meestal 1 blaasje met een eicel erin. Het blaasje knapt en de eicel komt eruit. Dit is de eisprong.
Bij PCOS zijn er meer blaasjes, maar groeien ze niet goed. Ook knapt er vaak geen. Er is dan geen eisprong. Daardoor word je ook niet ongesteld.
Je eierstokken werken dus minder goed. Ze maken te veel mannelijke hormonen, zoals testosteron.
Ze zijn vaak ook iets groter dan normaal.
testosteron
Testosteron is een mannelijk geslachtshormoon. Het is nodig voor de aanmaak van sperma en zorgt voor mannelijke kenmerken, zoals lichaamsbeharing, baardgroei, een lage stem, ontwikkeling van de penis en zaadballen en voor meer spiermassa. Het is ook nodig om seksueel opgewonden te raken.
Artsen schrijven testosteron voor bij een tekort aan dit hormoon. Het wordt ook gebruikt bij een te sterke lengtegroei bij jongens en/of een vertraagde puberteit bij jongens. Verder wordt het gebruikt als hormoonbehandeling bij genderdysforie.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wat merk je bij het polycysteus-ovarium-syndroom?
Bij PCOS kun je 1 of meer van deze dingen merken:
- Je wordt niet ongesteld. Soms maandenlang niet.
- Je weet niet wanneer je eisprong is. En dus wanneer je zwanger kunt worden. Het is niet te voorspellen of je een eisprong hebt en wanneer.
- Je kunt veel puistjes krijgen.
- Je kunt meer haar krijgen op je bovenlip, kin, borsten of onderbuik. En minder haar bij je slapen en kruin.
- Je kunt overgewicht hebben.
Waardoor krijg je het polycysteus-ovarium-syndroom?
Hoe PCOS ontstaat, weten we niet.
In sommige families komt het vaker voor.
Hoe weet je of je het polycysteus-ovarium-syndroom hebt?
Als 2 of meer van deze punten voor je kloppen heb je PCOS:
- Je wordt maanden niet ongesteld. Of je bent onregelmatig ongesteld: er zitten meer dan 35 dagen tussen de bloedingen.
- Je krijgt acne. Of je krijgt meer haar op je kin, borsten of onderbuik. Of je hebt haaruitval bij je slapen of kruin.
- In je eierstokken zitten veel blaasjes. Dat is te zien bij een echo-onderzoek via je vagina.
Wat kan je zelf doen bij het polycysteus-ovarium-syndroom?
- Als je seks hebt en niet zwanger wilt worden, gebruik dan een voorbehoedmiddel, zoals de pil, een hormoonspiraal of condoom. Ook als je niet ongesteld wordt is dat belangrijk. Je weet namelijk niet wanneer er toch weer een eisprong komt. Als je niks gebruikt, is er een kans dat je toch zwanger wordt.
- Heb je overgewicht? Gezond leven helpt om een gezonder gewicht te krijgen.
- Heb je te veel haargroei? Lees wat je hieraan kunt doen.
- Heb je last van puistjes? Lees de adviezen bij acne.
- Het kan langer duren voordat je zwanger wordt. Wil je graag kinderen, stel een eerste zwangerschap dan niet te lang uit.
Medicijnen bij het polycysteus-ovarium-syndroom
Als je de pil gebruikt, worden puistjes en haargroei ook vaak minder.
Wil je zwanger worden, dan is een eisprong nodig. Daarvoor kun je hormoonpillen krijgen of prikken.
Die hormonen zorgen ervoor dat er toch een eisprong is. Dan is de kans dat je zwanger wordt groter. Je huisarts stuurt je hiervoor naar een gynaecoloog. Dit is een arts in het ziekenhuis die veel weet over ziektes bij vrouwen en zwanger worden.
Wanneer een afspraak maken bij het polycysteus-ovarium-syndroom?
Maak een afspraak bij je huisarts in 1 of meer van deze situaties:
- Je wilt hulp bij het kiezen van een voorbehoedmiddel.
- Je wilt zwanger worden.
- Je wilt hulp om af te vallen.
- Je wordt langer dan 1 jaar niet ongesteld en gebruikt geen voorbehoedmiddel met hormonen.
Meer informatie over het polycysteus-ovarium-syndroom
Kijk voor meer informatie en contact met andere vrouwen met PCOS op de website van Stichting PCOS.
We hebben de informatie over PCOS gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over niet ongesteld worden.