In het kort
- Vrouwen met PCOS kunnen vaak moeilijk zwanger worden.
- Als je soms wel een eisprong hebt, is er een kans dat je zwanger wordt zonder behandeling.
- Lukt zwanger worden niet? Dan kun je nadenken over een behandeling.
- Als je te zwaar bent, is het belangrijk om eerst af te vallen. Dan krijg je vaak weer een eisprong.
- Je kunt hulp krijgen om gezond te eten en meer te bewegen.
- Ben je niet te zwaar, dan kun je pillen of prikken krijgen die zorgen voor een eisprong.
- De helft van de vrouwen die deze pillen slikt, wordt zwanger.
Kun je zwanger worden met PCOS?
Vrouwen met PCOS hebben vaak meer moeite met zwanger worden. Dit komt omdat ze minder vaak en onregelmatig een eisprong hebben. Het is niet te voorspellen of je een eisprong krijgt en wanneer. En dus ook niet wanneer je het beste kan vrijen om zwanger te worden.
Als je zo nu en dan een eisprong hebt, is er een kans dat je zwanger wordt zonder behandeling. Hoe groot die kans bij jou is, is niet te zeggen.
Lukt zwanger worden niet? Dan kun je nadenken over een behandeling.
Welke behandelingen zijn er om zwanger te worden met PCOS?
Als je te zwaar bent
Als je te zwaar bent, raadt je arts je meestal aan om eerst af te vallen door gezond te eten en genoeg te bewegen.
Waarom is een gezond gewicht belangrijk?
- Veel vrouwen met PCOS krijgen dan vanzelf weer een eisprong. Dit maakt de kans op een zwangerschap groter.
- De kans is groter dat een behandeling met hormonen lukt.
- Een zwangerschap is veiliger en je hebt minder kans op problemen, zoals een miskraam, hoge bloeddruk of zwangerschaps-diabetes.
Afvallen kan moeilijk zijn. Bespreek het met je huisarts. Samen maak je een plan. Je kunt hulp krijgen van de praktijkondersteuner, leefstijlcoach, diëtist, fysiotherapeut en/of oefentherapeut.
Als je een gezond gewicht hebt
Heb je (weer) een gezond gewicht en lukt het niet om zwanger te worden? Dan stuurt je huisarts je door naar het ziekenhuis. Daar helpt een arts je die veel weet over zwangerschap en vrouwenziektes (een gynaecoloog of vruchtbaarheids-arts).
Je krijgt meestal pillen met letrozol of clomifeen. Deze zorgen bij 8 van de 10 vrouwen met PCOS ervoor dat ze een eisprong krijgen.
- Je slikt de pillen 5 dagen. De arts vertelt wanneer je kunt beginnen.
- Sommige vrouwen krijgen een paar dagen na hun laatste pil een echo. De arts onderzoekt dan of de eiblaasjes goed groeien. In elk eiblaasje zit een eicel.
- Groeien de blaasjes goed? Dan probeert de arts zo goed mogelijk te voorspellen wanneer de eisprong komt. En wanneer je dus het beste kunt vrijen om zwanger te worden.
- Groeien de blaasjes niet goed? Dan krijg je de volgende keer pillen met meer letrozol of clomifeen erin. Of je krijgt prikken.
Soms krijg je de medicijnen samen met iui (intra-uteriene inseminatie). Bijvoorbeeld als het zaad van je partner minder goed is.
- Eerst worden de slechte zaadcellen uit het zaad gehaald. Alleen de goede zaadcellen blijven over.
- Dan brengt de arts de goede zaadcellen in je baarmoeder, met een slangetje via je vagina. De zaadcellen zwemmen naar je eileiders. Daar kunnen ze de eicel bevruchten.
- Het is afwachten of dat lukt. Dit weet je na ongeveer 2 weken. Als je dan niet ongesteld bent, kun je testen of je zwanger bent. Veel vrouwen en hun partner vinden dit een moeilijke tijd.
clomifeen
Clomifeen behoort tot een groep geneesmiddelen die de werking van de vrouwelijke oestrogeenhormonen gedeeltelijk nabootsen en gedeeltelijk tegenwerken. Het stimuleert hierdoor de afgifte van hormonen die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Artsen schrijven dit middel voor aan vrouwen bij verminderde vruchtbaarheid. Soms schrijven artsen dit middel voor aan mannen bij een tekort aan testosteron.
letrozol
Letrozol remt het enzym aromatase. Hierdoor maakt uw lichaam minder oestrogeen (vrouwelijk geslachtshormoon) aan. Op die manier verlaagt letrozol de hoeveelheid oestrogeen in de eierstokken, vetweefsel, lever en in borstkankergezwellen.
Artsen schrijven letrozol voor bij borstkanker dat gevoelig is voor hormonen.
Artsen schrijven het soms voor bij verminderde vruchtbaarheid. Letrozol verlaagt de hoeveelheid oestrogeen. Hierdoor maakt het lichaam meer hormonen aan die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Verder schrijven artsen het soms voor bij jongens die te vroeg in de puberteit komen (pubertas preacox), en bij jongens in de pubertijd om meer te groeien.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wat is de kans op succes bij een behandeling om zwanger te worden met PCOS?
8 van de 10 vrouwen met PCOS krijgen door medicijnen een eisprong. 4 van deze vrouwen worden zwanger binnen 6 maanden. Bij de andere 4 duurt het langer.
2 van de 10 krijgen geen eisprong en worden dus ook niet zwanger.
Adviezen bij een behandeling om zwanger te worden met PCOS
- Neem de medicijnen op de afgesproken tijd. Zo bereid je je lichaam zo goed mogelijk voor op de behandeling.
- Ben je overgevoelig voor sommige middelen? Zoals pijnstillers of antibiotica? Vertel dit aan je arts. Hij of zij kiest dan medicijnen die geschikt zijn voor jou.
- Gezond leven is altijd belangrijk als je zwanger wilt worden: gezond eten, geen alcohol drinken en niet roken. Lees hier meer over adviezen voor als je probeert zwanger te worden.
- Rust genoeg uit en neem tijd voor jezelf en je partner. Een behandeling kan zwaar zijn. Bijvoorbeeld omdat het onzeker is of de behandeling lukt. En omdat je veel naar het ziekenhuis moet.
- Als zwanger worden niet lukt, kun je verdrietig of boos worden. Praat over je gevoelens met je partner.
- Praat ook met andere mensen. Bijvoorbeeld met familie of een goede vriend(in). Als het echt te veel voor je wordt, kun je ook steun vinden bij een psycholoog of praktijkondersteuner.
- Het kan ook fijn zijn om te praten met andere vrouwen met PCOS die moeite hebben (gehad) met zwanger worden. Zij begrijpen precies hoe je je voelt.
Wat zijn mogelijke nadelen van een behandeling?
- Je kunt bijwerkingen krijgen van de medicijnen. Het verschilt per medicijn en per persoon of je bijwerkingen krijgt. Bespreek dit met je arts en lees de bijsluiter. Mogelijke bijwerkingen van letrozol en clomifeen zijn:
- moeheid
- duizelig zijn
- korte, heftige warmte-aanvallen (opvliegers)
- hoofdpijn
- je vaker somber of boos voelen
- Bij een behandeling heb je een iets grotere kans op een tweeling. Zwanger zijn van een tweeling geeft meer risico’s, zoals te vroeg bevallen en ziektes bij je kinderen.
clomifeen
Clomifeen behoort tot een groep geneesmiddelen die de werking van de vrouwelijke oestrogeenhormonen gedeeltelijk nabootsen en gedeeltelijk tegenwerken. Het stimuleert hierdoor de afgifte van hormonen die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Artsen schrijven dit middel voor aan vrouwen bij verminderde vruchtbaarheid. Soms schrijven artsen dit middel voor aan mannen bij een tekort aan testosteron.
letrozol
Letrozol remt het enzym aromatase. Hierdoor maakt uw lichaam minder oestrogeen (vrouwelijk geslachtshormoon) aan. Op die manier verlaagt letrozol de hoeveelheid oestrogeen in de eierstokken, vetweefsel, lever en in borstkankergezwellen.
Artsen schrijven letrozol voor bij borstkanker dat gevoelig is voor hormonen.
Artsen schrijven het soms voor bij verminderde vruchtbaarheid. Letrozol verlaagt de hoeveelheid oestrogeen. Hierdoor maakt het lichaam meer hormonen aan die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Verder schrijven artsen het soms voor bij jongens die te vroeg in de puberteit komen (pubertas preacox), en bij jongens in de pubertijd om meer te groeien.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Hoe gaat het verder na een behandeling om zwanger te worden met PCOS?
Ben je na 6 behandelingen niet zwanger? Dan bespreekt je arts met jou wat er nog meer mogelijk is en wat daarvan de voor- en nadelen zijn:
- Doorgaan met letrozol of clomifeen (nog maximaal 6 keer). Een voordeel is dat je niet zo vaak naar het ziekenhuis hoeft. Een nadeel is dat de bijwerkingen vervelend kunnen zijn.
- Prikken met gonadotrofine (maximaal 12 keer). Een voordeel is dat je iets meer kans hebt om zwanger te worden dan met letrozol of clomifeen. En dat de bijwerkingen meestal iets minder zijn. Een nadeel is dat je vaker naar het ziekenhuis moet.
- Een pauze houden van de behandeling en weer zelf proberen om zwanger te worden. Een voordeel is dat je geen medicijnen hoeft te nemen en niet naar het ziekenhuis hoeft. Je kunt later weer beginnen met een behandeling.
clomifeen
Clomifeen behoort tot een groep geneesmiddelen die de werking van de vrouwelijke oestrogeenhormonen gedeeltelijk nabootsen en gedeeltelijk tegenwerken. Het stimuleert hierdoor de afgifte van hormonen die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Artsen schrijven dit middel voor aan vrouwen bij verminderde vruchtbaarheid. Soms schrijven artsen dit middel voor aan mannen bij een tekort aan testosteron.
letrozol
Letrozol remt het enzym aromatase. Hierdoor maakt uw lichaam minder oestrogeen (vrouwelijk geslachtshormoon) aan. Op die manier verlaagt letrozol de hoeveelheid oestrogeen in de eierstokken, vetweefsel, lever en in borstkankergezwellen.
Artsen schrijven letrozol voor bij borstkanker dat gevoelig is voor hormonen.
Artsen schrijven het soms voor bij verminderde vruchtbaarheid. Letrozol verlaagt de hoeveelheid oestrogeen. Hierdoor maakt het lichaam meer hormonen aan die voor de eirijping en eisprong zorgen.
Verder schrijven artsen het soms voor bij jongens die te vroeg in de puberteit komen (pubertas preacox), en bij jongens in de pubertijd om meer te groeien.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.Wanneer bellen bij een behandeling om zwanger te worden?
Bel je arts als je snel zwaarder wordt, heftige buikpijn krijgt en heel misselijk bent. Misschien reageren je eierstokken dan te heftig op de behandeling. Of heb je te veel of te lang medicijnen gekregen.
Meer informatie over polycysteus-ovarium-syndroom en zwanger worden
Kijk voor meer informatie en contact met andere vrouwen met PCOS op de website van patiëntenvereniging Freya of Stichting PCOS.
We hebben de volgende richtlijnen voor artsen gebruikt om deze informatie te maken: