In het kort
- Er zijn verschillende behandelingen bij een sociale-angststoornis.
- Gesprekken met je huisarts of de praktijkondersteuner helpen vaak goed.
- Je kunt ook een online cursus doen.
- Helpt dit niet genoeg? Of heb je heftige klachten? Dan kun je kiezen:
- een behandeling bij een psycholoog
- of medicijnen tegen angst
Behandeling van een sociale-angststoornis
Je huisarts bespreekt met je hoe je met je klachten kunt omgaan. Je krijgt uitleg en adviezen. Je klachten kunnen hierdoor al minder worden.
Online cursus en gesprekken
Vaak kun je online een cursus doen. Van je huisarts of de praktijkondersteuner hoor je hoe je je kunt aanmelden.
In zo'n online cursus krijg je informatie en oefeningen.
Je bespreekt regelmatig met je huisarts of de praktijkondersteuner hoe het gaat.
Behandeling bij een psycholoog of medicijnen tegen angst
Zijn je klachten zo erg dat je er veel last van hebt in je leven?
Of wil je geen online cursus doen?
Of merk je na 6 tot 8 weken geen verbetering?
Dan kun je kiezen:
- een behandeling bij een psycholoog
- of medicijnen tegen angst
Deze behandelingen werken even goed bij een sociale-angststoornis.
2 verschillen zijn:
- Medicijnen tegen angst hebben bijwerkingen, therapie niet.
- De kans dat je klachten terugkomen is na behandeling bij een psycholoog kleiner dan na medicijnen.
Behandeling bij een psycholoog bij een sociale-angststoornis
Bij een sociale-angststoornis helpt een behandeling bij een psycholoog. Je leert met gesprekken en oefeningen om anders te denken over je klachten. Dat verandert hoe je je voelt en wat je doet.
- Je leert om situaties te herkennen waarin je bang wordt.
- Je leert om in die situaties anders te denken. De angst verdwijnt dan.
- Met oefeningen leer je dat je niet bang hoeft te zijn voor de lichamelijke klachten van een paniekaanval. Je merkt dat je lichaam er zelf voor kan zorgen dat de klachten verdwijnen.
Deze behandeling heet cognitieve gedragstherapie.
Ontwijk je plekken of situaties door de angst? Dan ga je daar ook mee oefenen:
- Je bespreekt met de psycholoog welke plekken je allemaal eng vindt.
- Je gaat naar die plekken toe. Je begint met de minst enge plek.
- Je angst zal hierdoor steeds minder worden.
Deze behandeling heet exposure.
Andere behandelingen bij een sociale-angststoornis
Helpt de behandeling bij de psycholoog niet genoeg? Dan kun je 1 of meer van de volgende behandelingen erbij gaan doen:
- training in hoe je met andere mensen omgaat
Dit heet sociale vaardigheids-training. In een groep ga je oefenen met sociale situaties. - training om minder na te denken over wat andere mensen van je vinden
Dit heet taak-concentratie-training. Deze training is bijvoorbeeld geschikt als je bang bent om rood te worden en te gaan zweten. - therapie met muziek, dans, toneel of tekenen
Dit heet vaktherapie. Bij deze therapie praat je niet alleen, maar doe je ook dingen. Bij sommige mensen kan dit helpen.
Medicijnen bij een sociale-angststoornis
Medicijnen tegen angst en depressie kunnen helpen bij een sociale-angststoornis.
Deze medicijnen hebben wel bijwerkingen. Bijvoorbeeld zweten, misselijk zijn of problemen met slapen. En in het begin kan de angst juist tijdelijk erger worden. Een erge bijwerking is meer denken aan de dood en zelfmoord.
Verder kun je niet opeens stoppen met deze medicijnen. Je moet langzaam steeds minder medicijn gaan nemen.
De kans dat je klachten terugkomen na medicijnen is groter dan na behandeling bij een psycholoog.
Lees meer over deze medicijnen bij nadenken over medicijnen tegen angst.
Medicijn bij podiumvrees
Heb je podiumvrees? Dan kun je het medicijn propranolol proberen. Je neemt ongeveer 1 uur voor je presentatie of optreden een pil. Je hebt hiervoor een recept nodig. Bespreek het met je huisarts.
propranolol
Propranolol behoort tot de bètablokkers. Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en zorgt ervoor dat uw hart minder zuurstof nodig heeft.
Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, een pijnlijk en drukkend gevoel op de borst (angina pectoris), hartritmestoornissen, om migraine te voorkomen, essentiële tremor (trillen), angstgevoelens en gespannenheid, een te snel werkende schildklier en bij een hartaanval (hartinfarct).
Let op als je andere middelen wilt gaan gebruiken
Let op als je andere middelen wilt gaan gebruiken:
- Denk je erover om kruiden te gebruiken? Zoals passiflora, valeriaan of sint-janskruid? Bespreek dit eerst met je huisarts als je medicijnen tegen angst slikt. Sommige kruiden kunnen erge bijwerkingen geven.
- Wil je een pijnstiller zoals ibuprofen of naproxen gaan gebruiken? Bespreek dit ook eerst met je huisarts als je medicijnen tegen angst slikt. Ze kunnen je maag beschadigen.
ibuprofen
Ibuprofen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn, reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij migraine, hoofdpijn en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij artrose, spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.naproxen
Naproxen is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID genoemd. Het werkt pijnstillend, ontstekingsremmend en koortsverlagend.
Het is te gebruiken bij pijn waarbij ook sprake is van een ontsteking, zoals bij gewrichtspijn. Ook bij ontstekingen van de gewrichten zoals reumatoïde artritis, ziekte van Bechterew en jicht. Bovendien bij koliekpijn, hoofdpijn, migraine en menstruatieklachten, zoals abnormaal vaginaal bloedverlies. Het wordt soms ook gebruikt bij pijnlijke, stijve en versleten gewrichten (artrose), spierpijn en klachten door griep of verkoudheid.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.sint-janskruid
Sint-janskruid heeft een antidepressieve werking.
Net als de andere medicijnen tegen depressiviteit beïnvloedt sint-janskruid de lichaamseigen stoffen in de hersenen die een rol spelen bij stemmingen en emoties. Hoe het precies werkt is nog niet helemaal bekend.
Let op! Alleen bij de medicijnen die zijn geregistreerd als geneesmiddel, is de werkzaamheid onderzocht. De kruidenmiddelen met sint-janskruid niet (zie ook de rubriek 'Hoe te verkrijgen; recept nodig en welke toedieningsvormen' onderaan deze tekst).
Sint-janskruid wordt gebruikt bij depressie.
valeriaan
Valeriaan heeft een licht rustgevende werking. De samenstelling van de beschikbare producten wisselt sterk.
Het wordt gebruikt bij lichte vormen van nervositeit, stress en spanning en bij slapeloosheid. Hoe het precies werkt is niet bekend. Het heeft ook niet bij iedereen effect.
Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.
Hoe gaat het verder met de behandeling van een sociale-angststoornis?
Vaak helpt de behandeling goed. Je klachten worden minder na een paar maanden.
Heb je gekozen voor behandeling bij een psycholoog? Maar blijven je klachten heftig? Dan kun je nadenken of je ook medicijnen tegen angst wilt gaan slikken.
Heb je gekozen voor medicijnen tegen angst? Kijk bij medicijnen tegen angst. Daar lees je hoe je ze slikt en welke bijwerkingen je kunt krijgen.
Als je jonger dan 25 jaar bent, kom je de eerste maand elke week bij je huisarts om te bespreken hoe het gaat.
De klachten kunnen wel terugkomen. Kijk bij de adviezen voor wat je kunt doen.
Wanneer bellen bij een sociale-angststoornis?
Maak een afspraak met je huisarts in deze situaties:
- Je wilt een andere behandeling proberen.
- Je drinkt te veel alcohol, gebruikt drugs of slikt kalmerings-pillen.
- Je slikt medicijnen tegen angst en hebt veel last van bijwerkingen.
- Je denkt aan zelfmoord.
- Je slikt medicijnen tegen angst en wilt daarmee stoppen.
Meer informatie over angst
- Meer informatie: Wijzijnmind.nl, de Angst, Dwang en Fobie stichting en Nederlands kenniscentrum Angst en Depressie (NedKAD).
- Contact met mensen die ook last hebben van angst: de Angst, Dwang en Fobie stichting.
- Oefeningen en cursussen: Mentaalvitaal.nl.
- Informatie over therapie om angst minder te maken: MIND.
- Gegevens van psychologen, psychotherapeuten en psychiaters: kiezenindeggz.nl.
We hebben deze tekst gemaakt met: