Ik heb syfilis

In het kort

Syfilis kun je krijgen door seks. Het is een soa.
Het begint met een rood, hard plekje op je penis, vagina of anus. Soms ook in je mond.
Later kun je klachten krijgen die lijken op griep. Zoals koorts, spierpijn, hoofdpijn en pijn in je gewrichten.
En vlekjes op je huid, of bultjes op je penis, vagina of anus.
Als je lang wacht met behandelen kun je erge ontstekingen krijgen in je organen.
Ga daarom naar je huisarts als je syfilis zou kunnen hebben.
De behandeling is met medicijnen via een prik.

Wat is syfilis?

Syfilis is een soa. Je kunt het krijgen door seks met iemand die het heeft. Het is dus besmettelijk. Syfilis komt door een bacterie.
Soa betekent: seksueel overdraagbare aandoening.

De ziekte begint met een rood, hard plekje op penis, vagina, anus of (soms) de mond. Als je het niet laat behandelen kun je ook ontstekingen in andere organen krijgen.

Mannen die seks hebben met mannen krijgen vaker syfilis.

Een andere naam voor syfilis is lues.

Wat merk je van syfilis?

Dit kun je merken als je net besmet bent met syfilis

2 tot 12 weken nadat je besmet bent met syfilis kun je wat merken. Maar je hoeft niet te merken dat je besmet bent met syfilis. Je kunt ook pas (veel) later klachten krijgen.

Meestal merk je syfilis het eerst aan een rood en hard plekje op je penis, vagina of anus. Dat plekje heet een zweertje. Het kan tot een centimeter groot worden. Het doet meestal geen pijn, soms een beetje.
Het zweertje kan ook op een plek zitten die je niet goed kunt zien, bijvoorbeeld diep in je anus of vagina. Dan merk je er misschien niks van.
Soms komen er ook zweertjes op andere plekken, bijvoorbeeld in je mond of op je vingers. De zweertjes komen vaak op plekken waar al kleine wondjes zitten.
Het zweertje gaat vanzelf weg, binnen 1 tot 3 maanden. Maar de ziekte is dan niet weg en je blijft ook besmettelijk.
Je kunt ook dikke bulten onder je huid hebben in de buurt van het zweertje. Dit zijn lymfeklieren. Lymfeklieren zitten bijvoorbeeld in je liezen.

Dit kun je merken als je al langer geleden besmet bent met syfilis

3 tot 8 weken nadat het zweertje begon, kun je meer klachten krijgen:

Ziek gevoel, koorts, spierpijn, hoofdpijn, keelpijn, pijn in je gewrichten en moeheid.
Vlekjes over je hele lichaam, zelfs op je voetzolen en handpalmen. De vlekjes jeuken niet.
Kale plekken tussen je haren.
Bolletjes bij je penis, anus of vagina die lijken op wratten. De kleur is wit-grijs.
Oogontsteking, waardoor je slechter ziet.

Erge klachten als je heel lang wacht met behandelen

Als je geen medicijnen krijgt tegen syfilis, kun je erge klachten krijgen. Het kan 2 tot 30 jaar duren voordat dat gebeurt. Je kunt dan ontstekingen krijgen in bijna alle organen, zoals in je hart, hersenen, ruggenmerg, huid en botten. Hierdoor krijg je schade aan deze organen. Dit gebeurt bijna nooit in Nederland.

Hoe krijg je syfilis?

Je krijgt syfilis door seks met iemand die besmet is. Vooral door seks zonder condoom. Syfilis kan van de ene persoon naar de ander via slijmvliezen. Slijmvlies is huid met een laagje slijm erop. Slijmvlies zit in je penis, vagina, anus en mond.

Je kunt syfilis dus krijgen door:

seks waarbij de penis in de vagina gaat
seks waarbij de penis in de anus (poepgat) gaat
naakt op elkaar liggen, waarbij je penis of vagina tegen de vagina, penis of anus van de ander aankomt
pijpen (penis in mond)
beffen (mond tegen vagina)
rimmen (mond tegen anus)
zoenen (alleen als er een zweertje in de mond zit bij de persoon die besmet is)

Als je een wondje aan je penis, vagina, anus of mond hebt, dan kan syfilis daar makkelijker naar binnen.

Je kunt ook seks hebben met iemand met syfilis zonder dat je zelf syfilis krijgt.

Film

Download deze film

Filmbestand mp4, 38mb
Geluidsbestand voor als je slecht ziet of blind bent mp3
Ondertitelingsbestand srt 3kb, vtt 3kb
© 2012-2024 NHG | Gebruiksvoorwaarden

Bekijk de film Ik heb misschien syfilis op Thuisarts.nl

Hoe weet je of je syfilis hebt?

Je weet of je syfilis hebt door een syfilis-test te doen. Ga voor een test naar je huisarts of de GGD.

Hoe gaat de test

Als je denkt dat je misschien syfilis hebt, krijg je een bloedonderzoek.

Heb je ook een hard, rood plekje op je penis, vagina of anus? Dan haalt de huisarts of verpleegkundige met een wattenstaafje ook wat slijm van dat plekje. Dat gaat in een buisje. Dat wordt onderzocht in het laboratorium.

Wanneer testen

Heb je klachten die kunnen komen door syfilis? Dan kun je meteen testen.
Als er geen syfilis wordt gevonden, dan krijg je 3 maanden later nog een test. Soms is syfilis namelijk niet gelijk te zien in je bloed, terwijl je wel besmet bent.

Heb je geen klachten? Dan kun je testen 3 weken na de laatste keer seks zonder condoom.
Als er geen syfilis wordt gevonden, dan krijg je 3 maanden later nog een test.

Twijfel je of je je al kunt laten testen? Bespreek dit dan met je huisarts of de GGD.

Uitslag

Het duurt ongeveer 1 week tot de uitslag er is. Spreek met de huisarts of GGD af hoe je de uitslag krijgt.

Zwanger en testen op syfilis

Als je zwanger bent, krijg je in het begin van je zwangerschap een bloedonderzoek. Dan word je ook op syfilis getest. De uitslag krijg je van je verloskundige of arts.

Behandeling bij syfilis

Tegen syfilis krijg je medicijnen die de syfilis doden (antibiotica).

Je krijgt de medicijnen meestal via een prik. Het medicijn heet benzylpenicilline. Je krijg het medicijn van je huisarts, de GGD of een arts in het ziekenhuis (dermatoloog).
Als je nog niet lang besmet bent, krijg je 1 keer een prik met dit medicijn.
Soms heb je meer prikken nodig: 3 of meer. Dat is zo in deze situaties:
- Je hebt al lang syfilis.
- Het is niet zeker hoe lang je syfilis hebt.
- Je bent zwanger.
- Je hebt hiv.
Ben je allergisch voor benzylpenicilline? Dan krijg je een ander medicijn (andere antibiotica). Dit medicijn heet doxycycline (100 milligram). Slik deze pillen 2 keer per dag, 2 weken lang. Blijf de pillen slikken tot ze op zijn. Ook als je geen klachten meer hebt. Anders kunnen de bacteriën in je lichaam blijven en kun je weer ziek worden.

benzylpenicilline

Benzylpenicilline hoort tot de penicilline-antibiotica. Het werkt tegen infecties met bacteriën.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals luchtweginfecties (keelpijn door keelontsteking, longontsteking), hersenvliesontsteking en syfilis. En bij de ziekte van Lyme (tekenbeetziekte) en huidinfecties, zoals wondroos.

Artsen schrijven het ook voor uit voorzorg om complicaties door een infectie te voorkomen.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

doxycycline

Doxycycline behoort tot de tetracycline-antibiotica. Tetracycline-antibiotica werken tegen infecties met bacteriën. Doxycycline bestrijdt ook de malariaparasiet.

Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals:

luchtweginfecties (longontsteking, acute ontsteking van een deel van de luchtwegen (bronchitis), longinfecties bij cystische fibrose, middenoorontsteking, bijholteontsteking en keelpijn door keelontsteking);
huidinfecties en infecties diep in de huid (ernstige acne (puistjes), anthrax, hazenpest (tularemie), infecties door bijtwonden, ernstige kaakontsteking, infecties rond of onder de nagels);
infecties van het maagdarmkanaal (cholera);
geslachtsziekten (SOA) (chlamydia, gonorroe, syfilis),
Lymeziekte (tekenbeetziekte);
ziekte van Weil (leptospirose);
Q-koorts.

Doxycycline wordt ook gebruikt bij malaria en in een lage sterkte gebruikt bij de huidziekte rosacea.

Kijk voor meer informatie op Apotheek.nl.

Vertel je sekspartners dat je syfilis hebt

Je krijgt syfilis door seks. Als jij het hebt, heb je het gekregen van iemand anders. Jij kunt ook weer anderen besmetten. Vertel je sekspartners dus dat je syfilis hebt. Zij kunnen dan ook een soa-test doen. En zich snel laten behandelen als dat nodig is.

Je arts vertelt je tot hoe lang terug je het je sekspartners moet vertellen. Dat hangt af van hoe lang je al syfilis hebt en hoe erg.

Vertellen is belangrijk, want:

Jouw sekspartners hebben ook een behandeling nodig als ze syfilis hebben.
Zij kunnen ook weer anderen besmetten als ze niet weten dat ze het hebben.
Je kunt zelf voor een tweede keer besmet worden als je sekspartner geen behandeling krijgt.

Wil je het niet zelf aan je sekspartners vertellen? Dan kan dat ook via partnerwaarschuwing.nl. Je sekspartners krijgen dan een bericht over de soa. Met of zonder jouw naam erbij, dat beslis jij.

Wanneer kun je weer seks hebben na syfilis?

Bij plekjes: geen seks

Zie je nog plekjes (zweertjes of wratten) op je anus, penis, vagina of mond? Wacht dan met seks tot deze plekjes helemaal genezen zijn. Anders kun je anderen besmetten via deze zweertjes. Ook als je medicijnen krijgt of hebt gekregen.

Geen plekjes meer: weer seks 7 dagen nadat de behandeling klaar is

7 dagen nadat je helemaal klaar bent met je behandeling, kun je de syfilis niet meer aan anderen geven. Heb dus liever geen seks in deze week. Wil je wel seks hebben? Gebruik dan altijd een condoom en beflapje. Blijf daarna ook condooms gebruiken als je verschillende partners hebt.

Hoe gaat het verder na een behandeling tegen syfilis?

Als je behandeld bent voor syfilis, krijg je nog 2 of meer controles. Je krijgt dan bloedonderzoek om zeker te weten dat de syfilis weg is.

Je arts vertelt je hoe vaak en wanneer je controles krijgt. Dat hangt af van hoe lang je syfilis hebt, en hoe erg.

Als je syfilis hebt, kun je tegelijk ook andere soa's hebben. Bijvoorbeeld hiv of hepatitis B. Bespreek met je arts of je je op andere soa's moet laten testen.

Wanneer moet je de huisarts bellen bij syfilis?

Heb je medicijnen tegen syfilis geslikt? En blijven je klachten of heb je opnieuw klachten? Bel dan de arts van wie je de medicijnen kreeg. Soms heb je dan een nieuwe test nodig. Of een andere behandeling.

Bel de huisarts of de GGD op werkdagen als 1 of meer van deze dingen voor jou kloppen:

Je denkt dat je een andere soa hebt.
Je hebt klachten die kunnen passen bij een andere soa.
Je partner heeft een andere soa.
Je wilt je laten testen op soa's om een andere reden, bijvoorbeeld een nieuwe relatie.

Meer informatie over soa's

Kijk voor meer informatie over soa's bij:

We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor huisartsen over soa's.