In het kort
- Een operatie kan op 2 manieren:
- Via een snee in uw buik vervangt de chirurg uw buikslagader door een kunststof buis (prothese).
- Via de bloedvaten in uw lies plaatst de chirurg een kunststof buis (stent) in uw buikslagader.
- Rookt u? Stop dan meteen.
- De operatie duurt meestal 1 tot 5 uur. Het kan zijn dat u een paar dagen op de intensive care (IC) blijft.
- Na de operatie bent u waarschijnlijk sneller moe.
- U kunt de eerste 2 tot 6 weken beter niet tillen, hoesten en persen.
- Het hangt af van de soort operatie hoe vaak u controles krijgt.
Wanneer wordt een verwijde buikslagader geopereerd?
Een verwijding in de buikslagader kan scheuren. Een operatie kan dit voorkomen. Deze operatie heeft risico’s.
Bespreek daarom met uw arts wat voor u het beste is: een operatie of geen operatie. Daarbij is belangrijk:
- Hoe snel uw verwijding groter wordt. Een verwijding die snel groter wordt, kan eerder scheuren.
- Hoe groot uw verwijding is. Een grotere verwijding scheurt sneller. Als de verwijding groter is dan 5 centimeter (bij vrouwen) of 5,5 centimeter (bij mannen) is een operatie mogelijk.
- Hoe oud u bent. Een operatie op hogere leeftijd geeft extra risico’s.
- Wat de vorm is van uw verwijde buikslagader en de andere slagaders in uw buik. Bij smalle slagaders kan een kunststof buis (stent) bijvoorbeeld niet ingebracht worden. Of als uw buikslagader te wijd is bij de nieren, dan heeft de kunststof buis (stent) geen houvast.
- Of u andere ziekten heeft. Het kan zijn dat een operatie dan te veel risico’s geeft.
- Hoe goed uw conditie is. Hoe beter uw conditie, hoe kleiner de kans op problemen door de operatie.
Voorbereiding op de operatie van een verwijde buikslagader
CT-scan van bloedvaten
Om te kijken welke operatie het beste bij u past, krijgt u een CT-scan van uw bloedvaten. Dit gebeurt met röntgenstralen en een contrastmiddel. U krijgt het contrastmiddel via een infuus. Bent u allergisch voor jodium of contrastmiddel? Zeg dit van tevoren tegen de arts die het onderzoek voor u aanvraagt.
U ligt op een onderzoekstafel die langzaam door een apparaat schuift. Het apparaat maakt beelden van uw buikslagader. U voelt hier niets van. Soms krijgt u een warm gevoel door het contrastmiddel. Het contrastmiddel plast u vanzelf weer uit.
Afspraak met de vaatchirurg
U krijgt een afspraak met de vaatchirurg die de operatie gaat doen. De chirurg bespreekt onder meer met u:
- Welke operatie bij u mogelijk is: via uw buik of via uw lies. Zijn beide manieren mogelijk? Dan kiest u samen met de chirurg wat u wilt.
- Als u medicijnen gebruikt: of en wanneer u daarmee moet stoppen voor de operatie. En wanneer u ze weer kunt gaan gebruiken.
- Wat u kunt verwachten na de operatie:
- Na een buikoperatie duurt het 3 tot 6 maanden voor u beter bent. In die tijd bent u waarschijnlijk sneller moe.
- Van een liesoperatie wordt u sneller beter, omdat u geen grote buikwond heeft.
- Na een geslaagde operatie kan uw buikslagader niet meer scheuren op de plek waar de wand steviger is gemaakt.
- De risico’s van de operatie, zoals hartproblemen of nierproblemen.
Uw chirurg schat in hoe groot uw kans is op hartproblemen. Bijvoorbeeld hartritme-stoornissen of een hartinfarct.
Als het bij u nodig is, krijgt u voor de operatie:- medicijnen die uw cholesterol verlagen (statines)
- een 'stress-test'. U krijgt medicijnen die uw hart even sneller laten kloppen. Uw hart gaat harder pompen. Op een hartfilmpje is te zien of uw hart genoeg zuurstof krijgt.
Lees hier meer over zorg voor en na operaties.
Afspraak met de specialist die de verdoving regelt (anesthesioloog)
U heeft ook een gesprek met de arts die tijdens de operatie de verdoving regelt en uw hartslag en ademhaling controleert.
- Bij een buikoperatie krijgt u een totale verdoving (narcose). U slaapt dan tijdens de operatie en wordt beademd. U heeft dan een buisje in uw keel. U kunt daar na de operatie keelpijn van hebben.
Na de narcose kunt u nog een paar dagen suf, slaperig of somber zijn.
Soms krijgt u voor of na de operatie een ruggenprik met een pijnstiller, om zo de pijn na de operatie minder te maken. - Bij een operatie via uw lies krijgt u narcose of een ruggenprik. Met een ruggenprik bent u wakker tijdens de operatie. Samen met uw arts bespreekt u wat u wilt en kunt krijgen.
Soms kunt u plaatselijke verdoving krijgen. Ook dan blijft u wakker tijdens de operatie.
Stoppen met roken
Rookt u? Stop daar dan mee. Dan wordt u sneller beter na de operatie. Uw wonden genezen sneller en u heeft minder kans op ontstekingen.
Ook ademt u beter na de operatie en voelt u zich beter. Rokers zijn vaker benauwd en misselijk na een operatie.
De dag van de operatie van een verwijde buikslagader
U mag 6 uur voor de operatie niets meer eten. U kunt dan nog wel water of thee drinken.
Vanaf 2 uur voor de operatie mag u ook niets meer drinken, behalve een slokje water als u medicijnen moet innemen.
Draag op de dag van de operatie:
- geen sieraden
- geen piercings
- geen make-up
- geen nagellak
- geen kunstnagels
Hoe gaat een operatie van de buikslagader?
De operatie kan op 2 manieren: via uw buik of via uw lies. Via uw buik wordt uw buikslagader vervangen door een kunststof buis (prothese). Via uw lies krijgt u een ander soort kunststof buis (stent) in uw buikslagader.
Het bloed stroomt na de operatie door de kunststof buis en duwt niet meer tegen de zwakke plek. Daardoor kan uw slagader niet meer scheuren.
Operatie via uw buik
- U krijgt een narcose.
- Uw buikslagader wordt een tijd afgeklemd.
- U krijgt een grote snee in uw buik (van uw boven in uw buik tot aan uw schaambot).
- Het duurt het langer voordat u beter wordt dan na een operatie via de lies.
- U krijgt meestal een paar controles, maar niet elk jaar.
Operatie via uw lies
- U krijgt een narcose of ruggenprik. Soms krijgt u een plaatselijke verdoving.
- Uw buikslagader hoeft niet afgeklemd te worden.
- U krijgt 1 of 2 kleine sneetjes in uw lies.
- U wordt sneller beter dan na een operatie via uw buik.
- U krijgt elk jaar een controle van uw buikslagader.
- De stent kan in de jaren na de operatie gaan lekken of verschuiven.
Operatie van een verwijde buikslagader via de buik
Deze operatie duurt meestal 3 tot 5 uur. U krijgt een snee van uw boven in uw buik tot aan uw schaambot.
De vaatchirurg klemt uw buikslagader af boven en onder de verwijding. Er kan even geen bloed meer door de buikslagader.
De chirurg maakt de zwakke plek van uw buikslagader open en zet er een buis van kunststof in. Dit heet een prothese.
De klemmen worden weggehaald. Het bloed stroomt nu door de prothese. De zwakke vaatwand wordt om de prothese gelegd en dichtgemaakt.
Het afklemmen van uw buikslagader is zwaar voor uw hart.
Ook de narcose is zwaar voor uw lichaam.
Het kan zijn dat u enkele dagen op de intensive care (IC) blijft. Daar worden uw bloeddruk, hartslag, ademhaling en temperatuur regelmatig gemeten.
U bent waarschijnlijk 7 tot 10 dagen in het ziekenhuis.
Operatie van een verwijde buikslagader via de lies
Deze operatie duurt meestal 1 tot 2 uur. U ligt onder een röntgen-apparaat.
U krijgt een klein sneetje in uw lies. Daar gaat een opgevouwen buisje van kunststof uw slagader in. Dit is een stent. Het is een ander soort buisje dan bij de operatie via de buik.
De chirurg schuift de stent door de slagader naar uw buik. Op de röntgenbeelden ziet de chirurg precies waar de stent is. De chirurg vouwt de stent open op de plek van de verwijding. De stent klemt zich vast in uw slagader, boven en onder de verwijding. Er kan geen bloed meer langs lekken. Het bloed stroomt daarna door de stent.
Na een operatie via de lies wordt u sneller beter dan na een buikoperatie. U blijft korter in het ziekenhuis. De meeste mensen gaan na 1 of 2 dagen weer naar huis.
Risico’s bij een operatie van een verwijde buikslagader
Risico’s van de operaties bij een verwijde buikslagader:
- een hartinfarct
- een ontsteking
Bijvoorbeeld een longontsteking of een ontsteking van de operatiewond. - trombose
Aan de wand van de buikslagader zitten vaak bloedpropjes vastgekleefd. Soms komt een bloedpropje los en gaat dan met de bloedstroom mee. Het bloedpropje kan ergens anders vast komen te zitten, bijvoorbeeld in de kunststof buis of in een slagader van uw been. Uw been is dan pijnlijk en wit en u kunt dan niet goed staan of lopen. Dat kan direct na de operatie ontstaan of later. Dan is meestal een nieuwe operatie nodig.
U krijgt medicijnen om de kans hierop zo klein mogelijk te maken. - darmproblemen
Uw darmslagader kan afgesloten raken, waardoor uw darm te weinig zuurstof krijgt. De darm kan hierdoor afsterven. Dan is meestal een nieuwe operatie nodig. - bloedingen
Een bloedvat kan kapotgaan tijdens de operatie. - overlijden
Risico’s van de buikoperatie
- Mannen kunnen erectieproblemen krijgen. Dit gaat meestal niet meer over. Het is ook mogelijk dat er geen zaadlozingen meer komen.
- Uw buikslagader wordt afgeklemd. Door de afklemming kan er even geen bloed meer doorheen. U heeft hierdoor meer kans op hartproblemen dan bij een operatie via de lies. Bijvoorbeeld een hartinfarct.
- De afklemming van de buikslagader is dicht bij uw nieren. Uw nieren kunnen daar last van hebben. Na de operatie kan een spoeling nodig zijn (nier-dialyse). Er is een kleine kans dat uw nieren niet meer goed gaan werken na de operatie.
- Na de operatie is er een kans dat uw buikwand weer opengaat op de plek van de operatie. Er is dan een operatie nodig om deze dicht te maken.
- Sommige mensen krijgen maanden na de operatie een breuk in de buikwand op de plek van de snee. De huid is dan nog heel, maar de spieren eronder zijn kapot. Er is dan een nieuwe operatie nodig om dit dicht te maken.
Risico’s van de operatie via de lies
- De slagader in uw lies waar de stent doorheen gaat, kan beschadigd raken. Dit wordt meestal direct tijdens de operatie gerepareerd.
- Soms gaan zenuwen in uw lies kapot. Hierdoor krijgt u pijn in uw lies of heeft u geen gevoel in uw bovenbeen. Na maanden tijd kan dit weer beter worden.
- Door of langs de stent kan bloed gaan lekken. Er komt dan bloed in de verwijding, die hierdoor weer groter kan worden. U merkt daar niet zoveel van.
Dit kan snel na de operatie gebeuren, maar ook pas jaren later. Daarom krijgt u na een operatie via de lies regelmatig een controle, ook als u geen klachten heeft. Soms gaat de lekkage vanzelf over. Soms een nieuwe operatie nodig.
De kans op problemen na de operatie verschilt per persoon. De vaatchirurg kan u vertellen hoe groot de risico's voor u ongeveer zijn.
Hoe gaat het verder na de operatie van een verwijde buikslagader?
Beter worden na de operatie
- Na een buikoperatie kunt u de eerste 6 weken beter niet tillen, hoesten en persen.
- Na een buikoperatie kan het 3 maanden duren voor u beter bent. U bent waarschijnlijk snel moe. Doe het rustig aan.
- Na een operatie via de lies wordt u sneller beter. U kunt de eerste weken wel moe zijn. Het is goed om rustig aan te doen. U mag 2 weken niet tillen, hoesten en persen.
- Als u weer beter bent, kunt u weer doen wat u gewend was.
Medicijnen
Vaak blijven medicijnen nodig na de operatie. Bijvoorbeeld:
- cholesterol-verlagers om de kans op een hartinfarct kleiner te maken
- bloedverdunners om bloedpropjes in uw bloed te voorkomen
Controles
U komt na de operatie een paar keer op controle:
- Na een buikoperatie: na ongeveer 5 weken, na een jaar en daarna 1 keer in de 2 tot 5 jaar.
U krijgt een echo. - Na een operatie via de lies: na ongeveer 5 weken, na 6 maanden, en daarna 1 keer per jaar.
Er is kans op lekkage langs de stent. De stent kan ook verschuiven. Tijdens de controle krijgt u een echo of CT-scan.
Gezond leven
Na de operatie blijft gezond leven belangrijk. U maakt daarmee uw kans op ziekten van uw hart en bloedvaten kleiner. Gezond leven betekent:
- niet roken
- gezond eten
- genoeg bewegen
- een hoge bloeddruk voorkomen
- overgewicht voorkomen
- een hoog cholesterol voorkomen
- stress voorkomen
Wanneer bel ik het ziekenhuis na een operatie van een verwijde buikslagader?
Bel direct uw arts in het ziekenhuis als u 1 of meer van deze klachten heeft na de operatie:
- een pijnlijk, wit been
- koorts of rillingen
- heftige buikpijn of rugpijn
Bel direct uw huisarts als u 1 of meer van deze klachten heeft na de operatie:
- rode en pijnlijke huid rond uw wond
- ziek voelen zonder koorts of rillingen
Meer informatie over een verwijde buikslagader
- Meer informatie vindt u op de website van:
- Contact met lotgenoten: Harteraad.
- Hulp als u een behandeling kiest: de keuzetabel aneurysma in de buik en keuzekaart aneurysma in de buik met de voordelen en nadelen van de behandelingen.
- Informatie over ziekenhuizen die een verwijde buikslagader opereren: Ziekenhuischeck.nl.
We hebben de informatie gemaakt met de richtlijn voor specialisten over aneurysma van de abdominale aorta.