In het kort
- U kunt vaker blaasontsteking hebben door:
- vrijen
- de overgang
- de blaas niet goed leegplassen
- diabetes of medicijnen die uw weerstand verminderen
- Voorkom blaasontsteking:
- Drink veel.
- Plas direct als u voelt dat u moet.
- Plas de blaas helemaal leeg.
- Plas ook direct na het vrijen.
- Bij blaasontsteking 3 keer of vaker in 1 jaar: bespreek dit met uw huisarts:
- Na het vrijen antibiotica slikken kan blaasontsteking voorkomen.
- 6 maanden elke dag antibiotica slikken kan ook.
- Na de overgang kunnen extra hormonen in de vagina helpen.
Wat is een blaasontsteking?
De binnenkant van uw blaas is ontstoken. Dat komt door bacteriën.
Blaasontsteking komt veel voor. Vooral bij:
- vrouwen tussen de 15 en 24 jaar
- vrouwen ouder dan 65 jaar
Waardoor heb ik vaak blaasontsteking (vrouw)?
Vrouwen krijgen vaker een blaasontsteking dan mannen.
- Dat komt omdat bij vrouwen de uitgang van de plasbuis dichterbij de anus (poepgat) ligt.
- Ook is de plasbuis van vrouwen korter.
Bacteriën kunnen zo makkelijker van poepgat naar plasbuis. En via de plasbuis naar de blaas.
Sommige vrouwen krijgen vaak blaasontsteking. De kans daarop is groter:
- Na het vrijen. Doordat tijdens het vrijen bacteriën in de plasbuis komen.
- Na vrijen met een condoom of pessarium. Vooral als u ook een zaaddodend glijmiddel gebruikt.
- Na de overgang. Het slijmvlies aan de binnenkant van de vagina wordt dunner (kwetsbaar), droger en minder zuur. Slechte bacteriën kunnen dan in de vagina gaan zitten en via de plasbuis in de blaas komen.
- Als u uw blaas niet helemaal leeg plast. Dit kan bijvoorbeeld komen door een verzakking van de baarmoeder. Ook na een beroerte of bij dementie komt niet goed leegplassen vaker voor.
- Bij een slangetje in uw blaas (blaaskatheter). Via dit slangetje kunnen bacteriën in uw blaas komen.
- Als u blaasstenen of nierstenen heeft.
- Als u minder weerstand heeft door diabetes of medicijnen (bijvoorbeeld tegen reumatoïde artritis).
Soms blijft het onduidelijk waarom u vaak blaasontsteking krijgt.
Adviezen om blaasontsteking te voorkomen (vrouw)
Zo voorkomt u dat u een blaasontsteking krijgt:
- Drink veel: 2 tot 3 liter per dag (bijvoorbeeld water, thee, melk).
- Ga direct plassen als u voelt dat u moet plassen.
- Plas de blaas helemaal leeg. Deze tips kunnen daarbij helpen:
- Zit rechtop op de wc, met uw voeten plat op de grond.
- Neem rustig de tijd om te plassen.
- Probeer te ontspannen (dus niet persen).
- Plas direct na het vrijen. Bacteriën die tijdens het vrijen in de plasbuis zijn gekomen, plast u dan snel weer uit.
- Gebruik geen zaaddodend glijmiddel bij het vrijen.
- Na het poepen of plassen: veeg met wc-papier altijd van uw voorkant naar uw achterkant (billen). Dus niet van achteren naar voren.
- Het is niet zeker of drank of tabletten van cranberry's helpen om blaasontsteking te voorkomen.
- Het is niet zeker of D-mannose (een soort suiker) helpt om blaasontsteking te voorkomen.
- Probiotica slikken helpt waarschijnlijk niet.
Wat kunt u kiezen om uw blaasontstekingen te behandelen of te voorkomen?
Bespreek het met uw huisarts als u de adviezen opvolgt en toch vaak blaasontsteking heeft (3 keer per jaar of vaker).
U kunt kiezen tussen:
- Zelf de blaasontsteking behandelen met medicijnen als u weer klachten krijgt
- Medicijnen gebruiken om te voorkomen dat u een blaasontsteking krijgt.
- Na de overgang helpt ook een hormoon-pil of hormoon-crème in je vagina om een blaasontsteking te voorkomen.
Bekijk ook de keuzekaart hieronder.
Keuzekaart Vaak blaasontsteking
Met deze keuzekaart kunt u samen met de huisarts kijken welke behandeling bij u past.
Zelf behandelen met medicijnen als ik weer blaasontsteking krijg (vrouw)
U kunt met uw huisarts bespreken of u alvast een recept voor antibiotica mee naar huis kunt krijgen:
- U haalt de antibiotica op bij de apotheek en bewaart deze thuis.
- Als u klachten van een blaasontsteking krijgt, kunt u zelf kiezen: eerst nog afwachten of het vanzelf overgaat. Of al antibiotica slikken.
- Op werkdagen: Bel en breng uw urine voor onderzoek naar de praktijk, voordat u antibiotica slikt. Dan weet u zeker of het blaasontsteking is.
- Herkent u in het weekend een blaasontsteking: Dan kunt u de antibiotica al slikken. U hoeft dan niet eerst naar de huisartsenpost.
- Neem de antibiotica ook mee als u op vakantie gaat. Herkent u een blaasontsteking: slik dan de antibiotica. U hoeft dan niet naar een arts in het buitenland.
Medicijnen om blaasontsteking te voorkomen (vrouw)
Medicijnen kunnen helpen om blaasontsteking te voorkomen. U kunt bijvoorbeeld:
- antibiotica slikken
- na het vrijen
- of elke dag
- hormoon-crème of een hormoon-pil in uw vagina brengen (voor vrouwen na de overgang)
Antibiotica om blaasontsteking te voorkomen
- Na het vrijen antibiotica slikken
- Slik binnen 2 uur na het vrijen 1 pil antibiotica. Bijvoorbeeld nitrofurantoïne 50 mg of trimethoprim 100 mg. Maximaal 1 keer per dag.
- Antibiotica doden de bacteriën die in uw plasbuis zijn gekomen tijdens het vrijen.
- Zo kunt u blaasontsteking na het vrijen voorkomen.
- Als u alleen na het vrijen antibiotica slikt, is de kans op bijwerkingen klein. Bijwerkingen kunnen zijn: een vaginale schimmelinfectie, misselijkheid of overgeven.
- Of elke dag antibiotica slikken
- U slikt 6 tot 12 maanden elke dag 1 pil antibiotica. Bijvoorbeeld nitrofurantoïne 50 mg of trimethoprim 100 mg.
- Antibiotica doden bacteriën in uw lichaam. Hierdoor heeft u veel minder vaak blaasontsteking.
- Ook na het stoppen met slikken van antibiotica heeft u minder vaak blaasontstekingen.
- Een nadeel van het slikken van antibiotica is de kans op bijwerkingen. Bijvoorbeeld vaginale schimmelinfectie, misselijkheid of overgeven.
- Als u lange tijd elke dag antibiotica slikt, heeft u ook iets meer kans op problemen van uw longen, lever of de zenuwen in uw benen. Dit is zeldzaam.
- Een ander nadeel van elke dag antibiotica slikken is de kans op ongevoelige bacteriën. Dan helpen de antibiotica niet meer.
- Om dit te voorkomen zal uw huisarts u de antibiotica meestal niet langer dan 12 maanden geven.
Hormonen om blaasontsteking na de overgang te voorkomen
- Bij blaasontsteking na de overgang kunnen hormooncrème of een hormoonpil in uw vagina helpen.
- U doet 1 keer per dag hormooncrème of een hormoonpil in uw vagina. Dit doet u elke dag, 14 dagen lang. Daarna doet u dit 2 keer per week.
- Door het hormoon worden uw vagina en plasbuis minder dun en kwetsbaar. U heeft daardoor minder vaak blaasontsteking.
- Soms geeft de crème of pil bijwerkingen: vaginale jeuk, branderig gevoel of afscheiding.
- U gebruikt de crème of pil 1 jaar lang. Daarna bespreekt u met de huisarts of u doorgaat.
nitrofurantoïne
Nitrofurantoïne is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.
Artsen schrijven het voor bij blaasontsteking bij mannen en bij blaasontsteking bij vrouwen.
trimethoprim
Trimethoprim is een antibioticum. Het werkt tegen infecties met bacteriën.
Artsen schrijven het voor bij infecties met bacteriën, zoals blaasontsteking en luchtweginfecties.
Hoe verder als ik medicijnen gebruik om blaasontsteking te voorkomen (vrouw)?
Als u na het vrijen of elke dag antibiotica slikt om blaasontsteking te voorkomen:
- U slikt de antibiotica meestal maximaal 12 maanden.
- Na de eerste 6 maanden komt u terug bij de huisarts.
- U vertelt of u nog blaasontsteking heeft gehad.
- Als u weinig blaasontstekingen heeft gehad, kunt u de antibiotica stoppen en kijken hoe het gaat.
De blaasontsteking blijft dan vaak weg. Als dat niet zo is, dan slikt u de antibiotica weer 6 maanden om blaasontsteking te voorkomen.
- Krijgt u toch weer klachten van een blaasontsteking terwijl u elke dag antibiotica slikt? Breng dan weer urine (plas) naar de praktijk. Het liefst uw ochtendurine. De huisarts maakt een kweek van uw urine. Daarna krijgt u meestal andere antibiotica om de ontsteking te behandelen.
- Krijgt u toch nog vaak een blaasontsteking terwijl u elke dag antibiotica slikt?
Of heeft u de antibiotica 1 jaar geslikt en komen de blaasontstekingen daarna weer terug?
Dan kan de huisarts u naar de uroloog verwijzen voor meer onderzoek en behandeling.
Als u na de overgang hormonen gebruikt om blaasontsteking te voorkomen:
- U komt 1 keer per jaar bij de huisarts.
- U vertelt of u nog blaasontsteking heeft gehad.
- Uw huisarts beslist samen met u of u doorgaat of stopt met de hormonen.
- Vaak blijft de blaasontsteking ook na het stoppen met hormonen weg.
- Krijgt u toch weer klachten van een blaasontsteking? Laat uw urine dan onderzoeken door uw huisarts. Het liefst uw ochtendurine.
Wanneer bellen als ik medicijnen slik om blaasontsteking te voorkomen?
Bel uw huisarts op werkdagen:
- als u opnieuw een blaasontsteking herkent
- of als u denkt dat u bijwerkingen heeft van de medicijnen
Bel dezelfde dag uw huisarts of huisartsenpost als u opnieuw een blaasontsteking herkent
en u krijgt daarbij 1 van deze klachten:
- koorts (38 graden of hoger). Meet de temperatuur via de anus (poepgat).
- een ziek gevoel
- pijn in uw zij
Breng bij klachten altijd weer een potje verse urine mee voor onderzoek.
Meer informatie over blaasontsteking
We hebben deze tekst gemaakt met: