In het kort
- Als een bevruchte eicel buiten de baarmoeder groeit, is het een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
- Je kunt constant een beetje buikpijn hebben en/of bloed uit je vagina.
- Een zwangerschap buiten de baarmoeder kan nooit doorgroeien tot een baby.
- Je krijgt een echo en bloedonderzoek.
- Het lichaam kan het zwangerschapsweefsel zelf stoppen en afbreken.
- Anders zijn soms medicijnen nodig of een operatie.
Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap groeit een bevruchte eicel niet in de holte van de baarmoeder, maar ergens anders:
- bijna altijd in een eileider
- soms in een eierstok
- heel soms ergens in de buik.
Een zwangerschap buiten de baarmoeder kan nooit doorgroeien tot een baby.
Het is niet mogelijk om de bevruchte eicel te verplaatsen naar de baarmoeder.
Minder dan 1 op de 100 zwangerschappen is buiten de baarmoeder.
Hoe ontstaat een zwangerschap buiten de baarmoeder?
- Bij de eisprong komt uit de eierstok een eicel vrij.
- De eicel wordt opgevangen door het uiteinde van de eileider.
- Deze eicel kan bevrucht worden door een zaadcel. Je bent dan zwanger.
- Het zwangerschapsweefsel blijft in de eileider zitten (of soms in de eierstok of ergens in de buik).
- Daar groeit het zwangerschapsweefsel door.
- De bevruchte eicel komt dus niet in de baarmoeder terecht.
Klachten bij een zwangerschap buiten de baarmoeder
Zwangerschapsweefsel heeft buiten de baarmoeder niet genoeg ruimte om te groeien. Dit kan zorgen voor klachten als:
- Wisselende klachten van buikpijn, vaak op de plaats van de buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Dat is links of rechts onderin de buik.
- bloed uit de vagina. Dit komt van het slijmvlies in de baarmoeder.
Misschien heb je helemaal geen klachten. Dat kan ook.
Sommige vrouwen krijgen plotseling heftige klachten als een eileider scheurt. Er komt dan namelijk veel bloed los in de buik terecht. Dit is een ernstige situatie. Klachten zijn:
- plotseling hevige buikpijn, soms ook schouderpijn
- het gevoel dat je moet poepen, terwijl er niets komt als je op de wc zit
- duizeligheid, zweten, een sneller kloppend hart en het gevoel dat je flauw gaat vallen
Wie heeft meer kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
Iedere vrouw kan een buitenbaarmoederlijke zwangerschap krijgen. Je hebt meer kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap als je
- beschadigde eileiders hebt
- eerder een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt gehad
- rookt
- ouder bent dan 40 jaar
- een spiraaltje hebt
Beschadigde eileiders kunnen komen door:
- een ontsteking aan de eileider in het verleden,
bijvoorbeeld door een geslachtsziekte (soa), zoals chlamydia of gonorroe - een ontsteking in de buik in het verleden,
bijvoorbeeld een blindedarmontsteking - een eerdere operatie aan de eileider,
bijvoorbeeld een sterilisatie of een operatie voor een eerdere zwangerschap buiten de baarmoeder
Hoe gaat onderzoek bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?
Ben je zwanger en heb je buikpijn en/of komt er bloed uit de vagina? Dan onderzoekt de huisarts of verloskundige je buik. Ook kan hij/zij je bloeddruk en hartslag meten.
Weet je nog niet (zeker) of je zwanger bent, dan doe je een zwangerschapstest. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is de zwangerschapstest positief.
Denkt de huisarts of verloskundige dat je een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt? Dan overlegt hij/zij direct met de gynaecoloog.
In het ziekenhuis kun je de volgende onderzoeken krijgen:
- een echo
Dat gaat vroeg in de zwangerschap via de vagina. De gynaecoloog kijkt of de zwangerschap in of buiten de baarmoeder zit. Bij een heel jonge zwangerschap is dit nog niet te zien. Bij ongeveer 5 weken is dit meestal wel te zien. - bloedonderzoek
Als je zwanger bent, maakt het zwangerschapsweefsel een zwangerschapshormoon. Dit heet HCG. Dit hormoon is te meten in je bloed.
Ziet de gynaecoloog op de echo geen zwangerschap in de baarmoeder? Dan wordt dit bloedonderzoek gedaan.
Wanneer contact als je een zwangerschap buiten de baarmoeder hebt?
Er is een kleine kans dat je een ernstige bloeding in de buik krijgt. De kans hierop is klein omdat je veel controles krijgt.
Bel dag en nacht direct het ziekenhuis bij deze klachten:
- pijn links- of rechtsonder in de buik die erger wordt
- hevige buikpijn
- pijn bij bewegen
- pijn bij ademhalen
- pijn bij de schouderbladen (bij liggen)
- snelle hartslag
- duizelig zijn en het gevoel dat je flauwvalt
- misselijk zijn, overgeven, zweten
De gynaecoloog geeft je het telefoonnummer dat je kunt bellen, dag en nacht. Of bel 112 bij spoed.
Zorg ervoor dat je iemand kunt bellen om je te helpen als je opeens klachten krijgt. Soms kun je dan niet meer alleen naar het ziekenhuis.
Meer informatie over zwangerschap buiten de baarmoeder
Voor steun en contact met lotgenoten kun je terecht bij Freya.
Hoe is de tekst over zwangerschap buiten de baarmoeder gemaakt?
De tekst is gemaakt door de NVOG en Thuisarts.nl en gebaseerd op:
- de richtlijn voor huisartsen, de NHG-Standaard Miskraam
- de richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG)
Zij kregen hulp en goedkeuring van het NHG, Stichting ZelfbewustZwanger, de Patiëntenfederatie, Freya, de KNOV en de NVK.