In het kort
- Uitzaaiingen bij darmkanker die misschien kunnen genezen zijn:
- uitzaaiingen in de lever
- 1 of een paar uitzaaiingen in de longen
- uitzaaiingen in het buikvlies en de buikholte
- U kunt ook kiezen om alleen uw klachten te behandelen.
Wat zijn uitzaaiingen van darmkanker?
Darmkanker-cellen kunnen via de bloedvaten of lymfevaten naar andere delen van het lichaam gaan. Dit zijn uitzaaiingen.
Uitzaaiingen zitten het vaakst in de lever, longen en het buikvlies. Soms zijn er uitzaaiingen naar bijvoorbeeld de nieren, bijnieren, eierstokken, botten of hersenen.
Bij darmkanker kunt u misschien genezen:
- bij uitzaaiingen in de lever
- bij 1 of een paar uitzaaiingen in de longen
- bij uitzaaiingen in het buikvlies en de buikholte
Of u kans heeft om te genezen, hoort u van uw arts. Het hangt bijvoorbeeld af van hoeveel uitzaaiingen u heeft en hoe groot ze zijn.
Als u in verschillende organen uitzaaiingen heeft, kunt u meestal niet genezen.
U kunt ook kiezen om geen behandeling te krijgen die kans geeft om te genezen. U kunt dan wel behandelingen krijgen tegen uw klachten.
Behandeling van uitzaaiingen naar de lever
Een operatie van de lever
20 van de 100 mensen met uitzaaiingen naar de lever kunnen een operatie krijgen. Deze operatie geeft kans op genezing. Bij deze operatie haalt de arts de delen van de lever weg waar de kanker in zit. De lever kan in de weken daarna weer aangroeien.
Zitten de uitzaaiingen door de hele lever heen? Dan kan de arts soms eerst 1 kant opereren. De lever kan daarna aangroeien. Daarna opereert de arts de andere kant van de lever.
Of u een operatie kunt krijgen hangt van meer dingen af. Bijvoorbeeld:
- hoeveel uitzaaiingen u in de lever heeft
- hoe groot de uitzaaiingen zijn
- of u in andere organen ook uitzaaiingen heeft
Medicijnen voor de operatie
Soms krijgt u voor de operatie van de lever eerst medicijnen om de uitzaaiingen kleiner te maken. U krijgt deze medicijnen via een slangetje in een bloedvat (infuus) of als pil.
Er zijn 3 soorten medicijnen:
- Medicijnen die kankercellen kapot kunnen maken. Of zorgen dat het er niet meer worden. Dit heet chemotherapie.
- Medicijnen die sommige soorten kankercellen kunnen kapotmaken. Dit heet doelgerichte therapie. U krijgt eerst een onderzoek van uw bloed om te zien of u deze behandeling kunt krijgen.
- Medicijnen om uw afweer sterker te maken. Hierdoor kan uw afweer de kankercellen opsporen en kapotmaken. Dit heet immuun-therapie.
Samen met uw arts bespreekt u welke medicijnen u kunt krijgen.
Andere behandelingen
Misschien wilt u niet geopereerd worden of kan een operatie niet bij u. Dan kunt u misschien een van deze behandelingen krijgen. Deze behandelingen kunnen niet in alle ziekenhuizen.
- kankercellen heet maken
Dit gebeurt meestal met radiogolven. Dit heet radiofrequente ablatie of RFA. Soms gebeurt dit met microgolven.
Bij radiogolven brengt de arts een naald in de uitzaaiing. Dit gaat via de huid of bij een kijkoperatie. Deze naald wordt heter dan 50 graden gemaakt. Daardoor gaat de uitzaaiing kapot.
Deze behandeling werkt het beste bij uitzaaiingen die kleiner zijn dan 3 centimeter.
Bij grotere uitzaaiingen is heet maken met microgolven beter. Deze behandeling kan ook tijdens een operatie van de lever gedaan worden. - bestraling op een klein gebied
Als de uitzaaiing klein is, kunt u een bestraling heel precies op een klein gebied krijgen. Dit heet stereo-tactische bestraling. Er worden zo heel weinig gezonde cellen mee bestraald. Daardoor kan de bestraling heel sterk zijn en gaan kankercellen helemaal kapot. - radioactieve bolletjes
Via een slangetje spuit de arts een soort radioactieve bolletjes in de lever-slagader in de richting van de uitzaaiing. Dit heet radio-embolisatie. De radioactiviteit maakt de kankercellen kapot.
Soms doen ziekenhuizen onderzoek of een bepaalde nieuwe behandeling werkt. U kunt daarnaar vragen als u wilt.
Behandeling van uitzaaiingen naar de longen
Bestraling op een klein gebied
Als de uitzaaiing klein is, kunt u een bestraling heel precies op een klein gebied krijgen. Er worden zo heel weinig gezonde cellen mee bestraald.
Daarom kan de bestraling heel sterk zijn en gaan kankercellen goed kapot.
Operatie van de longen
Heeft u 1 of een paar uitzaaiingen naar de longen? Dan kunt u misschien een operatie krijgen. Bij de operatie haalt de arts de uitzaaiing en stukken eromheen weg. Soms wordt de helft van een long (longkwab) weggehaald.
Een longoperatie is heel zwaar. U heeft een paar maanden nodig om beter te worden van de operatie.
Medicijnen
Misschien kunt u voor de operatie van de longen eerst medicijnen krijgen. Dit is om de uitzaaiingen kleiner te maken.
De medicijnen kunnen kankercellen kapotmaken. Of zorgen dat het er niet meer worden. Dit heet chemotherapie.
U krijgt de chemotherapie via een slangetje in een bloedvat (infuus) of als pil.
Kankercellen heet maken
Dit gebeurt met radiogolven. Een naald in de uitzaaiing wordt heter dan 50 graden gemaakt. Daardoor gaat de uitzaaiing kapot.
Deze behandeling werkt het beste bij uitzaaiingen die kleiner zijn dan 3 centimeter.
Deze behandeling heet radiofrequente ablatie of RFA.
Behandeling van uitzaaiingen naar het buikvlies en de rest van de buik
Rond de organen in uw buik ligt een vlies: het buikvlies. Darmkanker kan uitzaaien naar uw buikvlies en de rest van uw buik. Soms kunt u dan een operatie krijgen en tegelijk medicijnen in uw buik. De medicijnen kunnen kankercellen in de buik kapotmaken. Het is een hele zware behandeling.
De behandeling heet HIPEC. HIPEC is een afkorting van Hypertherme IntraPeritoneale Chemotherapie. Dit betekent warme chemotherapie binnenin de buik.
Deze behandeling kan alleen als u geen uitzaaiingen heeft in uw lever of longen.
Hoe gaat de behandeling?
- U krijgt een operatie. De arts haalt alle uitzaaiingen weg die in uw buik en op uw buikvlies te zien zijn.
- Tijdens de operatie krijgt u warme vloeibare medicijnen in uw buik. De medicijnen worden een half uur of langer rondgepompt in uw buik. De medicijnen zijn warm. Dan werken ze beter.
- U heeft minder last van bijwerkingen, doordat de medicijnen alleen in uw buik komen. Niet in uw bloed.
- De medicijnen maken ook kankercellen kapot die niet te zien zijn en nog in uw buik zitten.
Werkt de behandeling goed?
De operatie samen met de warme medicijnen kan darmkanker soms genezen, maar niet altijd. Na 5 jaar leeft nog 1 van de 5 mensen.
Na de behandeling heeft u minder klachten door de uitzaaiingen naar uw buikvlies.
Hoe gaat het verder na een behandeling van uitzaaiingen bij darmkanker?
Na de behandeling van uitzaaiingen heeft u controles in het ziekenhuis. U krijgt een bloedonderzoek en een echo of een CT-scan. U hoort of de uitzaaiingen weg zijn.
De uitzaaiingen zijn niet weg
Zijn de uitzaaiingen niet weg? U wordt dan meestal niet meer beter. U kunt kiezen voor 1 van deze behandelingen:
- een behandeling waardoor u misschien langer blijft leven en die uw klachten minder maakt
- alleen behandelingen die uw klachten minder maken
Als u hoort dat u niet meer beter wordt, is dat meestal heel moeilijk. U weet niet hoe lang u nog te leven heeft. U weet niet hoe lang u nog fit genoeg blijft om te doen wat u graag wilt doen.
U heeft misschien veel vragen. U kunt hierover praten met uw arts in het ziekenhuis of uw huisarts. Het kan u opluchten en meer duidelijkheid geven. Ook contact met mensen die hetzelfde als u meemaken kan fijn zijn. Bijvoorbeeld:
- via de Stichting Darmkanker
- bij de centra voor leven met en na kanker
Op de website van IPSO vindt u een centrum bij u in de buurt.
De uitzaaiingen zijn weg
Zijn de uitzaaiingen weg, dan blijft u toch controles krijgen. Darmkanker kan terugkomen. Er kan opnieuw kanker in uw darm komen of nieuwe uitzaaiingen.
U krijgt bij de controles deze onderzoeken:
- bloed laten prikken
De arts meet hoeveel van het eiwit CEA in uw bloed zit. Bij darmkanker kunt u meer van dit eiwit in uw bloed hebben, vooral als u uitzaaiingen heeft. Samen met de andere controles kan de arts zien of de kanker misschien is teruggekomen. - kijkonderzoek van de darm
U krijgt dit de rest van uw leven. Minstens 1 keer in de 5 jaar. - een CT-scan van uw longen of uw buik
Deze krijgt u na 1 jaar. Soms krijgt u deze eerder als er veel CEA in uw bloed zit.
Meer informatie over darmkanker
- Meer informatie over darmkanker vindt u op de websites van:
- Informatie over ziekenhuizen die darmkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: Zorgkaart Nederland.
We hebben de tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over darmkanker en endeldarm-kanker.