In het kort
- Chemotherapie is een behandeling met medicijnen.
- Voor de chemotherapie kunt u het beste:
- stoppen met roken
- gezond eten
- genoeg bewegen
- uw gebit laten controleren door de tandarts
- Chemotherapie kan veel bijwerkingen hebben, zoals misselijk zijn en moe zijn.
- Voor sommige bijwerkingen kunt u medicijnen krijgen.
Wat doet chemotherapie bij darmkanker?
Chemotherapie is een behandeling met medicijnen. De medicijnen kunnen kankercellen kapotmaken. Of ze zorgen ervoor dat het er niet meer worden.
U krijgt de medicijnen via een slangetje in een bloedvat (infuus), als pillen of beide.
Gezonde cellen in uw lichaam kunnen beschadigen door chemotherapie. Daardoor kunt u tijdelijk last krijgen van bijwerkingen. Bijvoorbeeld:
- haar verliezen
- ontstekingen
- tintelingen in handen en voeten
- diarree
- bloedarmoede
Chemotherapie is vaak een zware behandeling. Daarom zijn er ook dagen waarop u geen medicijnen krijgt (rustperioden).
Chemotherapie kan op verschillende momenten nuttig zijn:
- Voor een operatie waarbij de kanker of uitzaaiingen worden weggehaald: als de kanker of uitzaaiingen kleiner zijn, kunnen ze beter weggehaald worden.
- Na de operatie waarbij de kanker is weggehaald: om onzichtbare uitzaaiingen kapot te maken.
- Als u niet meer kunt genezen: als behandeling tegen uw klachten.
Voorbereiding op chemotherapie
Chemotherapie geeft een kans op bijwerkingen. Als uw organen minder goed werken, wordt de kans op bijwerkingen groter. Daarom krijgt u onderzoeken om te kijken of uw lever, nieren en hart de chemotherapie aankunnen. Bijvoorbeeld bloed laten prikken.
Denkt de arts dat chemotherapie geschikt is voor u? Dan heeft u eerst een gesprek. Daarin bespreekt u onder andere:
- waarom de arts denkt dat chemotherapie geschikt is voor u
U kunt altijd zelf beslissen of u de behandeling wel of niet wilt. - wat de voordelen en nadelen zijn van chemotherapie
- welke medicijnen u krijgt en op welke manier: pillen of via een infuus
- welke bijwerkingen u kunt verwachten en wat u daar aan kunt doen
Door chemotherapie kunnen uw eierstokken minder goed werken. Daardoor is het soms niet meer mogelijk om na de chemotherapie zwanger te worden.
Door chemotherapie kunt u minder zaadcellen krijgen. Dit kan na de chemotherapie weer beter worden.
Wilt u nog kinderen krijgen? Dan vertelt de arts u wat uw mogelijkheden zijn. U kunt misschien eicellen of zaadcellen laten invriezen.
Wat kunt u zelf doen voor de chemotherapie?
- Laat uw gebit controleren door de tandarts.
Chemotherapie kan pijn en wondjes in de mond geven. Het is belangrijk dat uw mond en gebit gezond zijn voordat u aan de chemotherapie begint. - Probeer voor de chemotherapie zo fit mogelijk te zijn.
- Rookt u? Stop daar dan mee. Vraag hulp aan uw (huis)arts. Als u niet rookt ademt u beter en voelt u zich beter.
- Beweeg genoeg. Een fysiotherapeut kan u hierbij helpen. Ook tijdens chemotherapie is beweging goed.
- Eet gezond. Misschien bent u door de kanker afgevallen. In veel ziekenhuizen meet de verpleegkundige of u een goed gewicht heeft. Als u te dun bent, krijgt u adviezen over wat u kunt eten en drinken om sterker te worden.
Bijwerkingen van chemotherapie
Chemotherapie kan bijvoorbeeld deze bijwerkingen geven:
- misselijk zijn, buikpijn, diarree en overgeven
Hier krijgt u medicijnen tegen. Probeer bij diarree 2 liter per dag te drinken. Anders kunt u problemen met uw nieren krijgen. - moe zijn
U kunt nog weken tot maanden na de behandeling moe blijven. Probeer elke dag te bewegen. Een fysiotherapeut kan u hierbij helpen. - uw lever werkt minder goed
Uw bloed wordt daarop onderzocht. Pas als uw lever heel slecht werkt, merkt u het. U bent bijvoorbeeld heel erg moe, heeft een ziek gevoel en een gele huid of geel oogwit (geelzucht). U kunt van uw arts minder medicijnen krijgen. Of een ander medicijn. - ontstekingen in de mond
Poets 2 tot 4 keer per dag uw tanden. Lukt poetsen niet goed? Vraag uw arts dan wat u het beste kunt doen. - klachten aan uw zenuwen
Zoals tintelingen, minder kracht of minder gevoel in handen en voeten.
Probeer niet de kou in te gaan. Het kan ook helpen om geen koud eten en drinken binnen te krijgen.
Bespreek de klachten met uw arts. Soms is een behandeling met andere medicijnen mogelijk. - een grotere kans op ontstekingen
Uw afweer werkt minder goed door de chemotherapie. U heeft hierdoor een grotere kans op ontstekingen door een bacterie. - minder makkelijk zwanger
Door chemotherapie kunnen uw eierstokken minder goed werken. Daardoor is het soms niet meer mogelijk om na de chemotherapie zwanger te worden.
Door chemotherapie kunt u minder zaadcellen krijgen. Dit kan na de chemotherapie weer beter worden.
Wilt u nog kinderen krijgen? Dan vertelt de arts u wat uw mogelijkheden zijn. U kunt misschien zaadcellen of eicellen laten invriezen. - haar verliezen
Uw haren gaan meestal weer groeien na de behandeling.
Deze lijst met bijwerkingen is niet compleet. Kijk op apotheek.nl. Als u hier uw medicijn invult, ziet u alle bijwerkingen bij dat medicijn.
De meeste bijwerkingen zijn over na 2 tot 9 maanden na de laatste periode met medicijnen (kuur). U kunt nog wel langer moe blijven.
Wanneer bellen bij chemotherapie bij darmkanker?
Bel uw arts in het ziekenhuis bij 1 of meer van deze klachten:
- koorts: 38,5 graden of hoger
- heel erg overgeven: u kunt 1 dag of langer geen eten of drinken binnenhouden
- erge diarree: langer dan 3 dagen minstens 6 keer per dag poep zo dun als water
Meer informatie over darmkanker
- Meer informatie over darmkanker vindt u op de websites van:
- Informatie over ziekenhuizen die darmkanker behandelen: Ziekenhuischeck.nl.
- Wat andere mensen vinden van een ziekenhuis of arts: Zorgkaart Nederland.
We hebben de tekst gemaakt met de richtlijn voor artsen over darmkanker en endeldarm-kanker.