In het kort
- Je kunt gezonde eierstokken en eileiders weg laten halen in deze situaties:
- Je hebt een gen-fout die de kans op eierstokkanker groter maakt.
- Je hebt 2 of meer familieleden met eierstokkanker.
- Door je eierstokken en eileiders weg te laten halen, is de kans op eierstokkanker veel kleiner.
- De operatie kan pas als je geen kinderen meer wilt.
- Na de operatie kom je direct in de overgang. Je kunt medicijnen gebruiken tegen klachten door de overgang.
Wanneer kun je gezonde eierstokken en eileiders weg laten halen met een operatie?
Je kunt je gezonde eierstokken en eileiders weg laten halen met een operatie. Dat kan in deze situaties:
- Je hebt een gen-fout die de kans op eierstokkanker groter maakt. Voorbeelden hiervan zijn fouten in de genen BRCA1 en BRCA2. Die geven een grotere kans op eierstokkanker en een grotere kans op borstkanker.
- Je hebt 2 of meer familieleden die eierstokkanker hebben. En de erfelijkheids-arts denkt dat je hierdoor een grotere kans hebt om ook eierstokkanker te krijgen.
Niet te vroeg en niet te laat opereren
Op welke leeftijd je het beste de operatie kunt krijgen, hangt af van in welk gen de fout zit:
- Bij een fout in het gen BRCA1: tussen de 35 en 40 jaar.
- Bij een fout in het gen BRCA2: tussen de 40 en 45 jaar.
- Bij een fout in andere genen: het is niet duidelijk wat de beste leeftijd is om te zorgen dat je geen kanker krijgt. Artsen denken dat 45 jaar of ouder het beste is, als je bijna in de overgang komt.
Artsen hebben veel onderzoek gedaan naar wat de beste leeftijd is bij de verschillende gen-fouten. Te laat opereren zorgt ervoor dat je er al kanker in je eileiders of eierstokken kan zitten. Te vroeg opereren zorgt ervoor dat je eerder in de overgang komt dan nodig is. De overgang geeft namelijk vaak klachten en heeft nadelen voor je lichaam. Bijvoorbeeld minder sterke botten.
Je bespreekt altijd samen met je arts wat het beste bij jou past en ook wanneer. Je kunt de operatie nog niet krijgen als je nog kinderen wilt of hierover twijfelt. Na de operatie kom je namelijk in de overgang en kun je geen kinderen meer krijgen.
Wat zijn voordelen van je eierstokken en eileiders weg laten halen?
Het voordeel van je eierstokken en eileiders weghalen is dat daarna je kans op eierstokkanker bijna nul is.
Wat zijn nadelen van je eierstokken en eileiders weg laten halen?
Nadelen van je eierstokken en eileiders weghalen:
- Na de operatie kom je direct in de overgang. Je kunt binnen een week klachten krijgen, zoals opvliegers en nachtzweten. Je wordt niet meer ongesteld.
- Later kun je ook andere klachten krijgen die bij de overgang horen. Zoals minder zin in vrijen, pijn bij het vrijen of een droge vagina. Soms komt ook somber zijn of spierpijn voor. Je kunt medicijnen krijgen tegen deze klachten.
- Als je vroeg in de overgang komt, heb je later in je leven een iets grotere kans op botontkalking. Je kunt sneller een bot breken. Genoeg bewegen en genoeg kalk en vitamines zijn dan belangrijk.
- Je hebt bij een vroege overgang ook een iets grotere kans op ziektes van je hart en bloedvaten.
- Net als bij iedere operatie is er een heel kleine kans op problemen tijdens of na de operatie. Bijvoorbeeld een bloeding of ontsteking van de operatie-wond. Of een bloedpropje in je been of longen (trombose of longembolie).
- Er is een heel kleine kans dat de operatie schade aan je darmen, urineleider of blaas geeft.
Hoe kun je je voorbereiden op de operatie om eierstokken en eileiders weg te halen?
Het is belangrijk dat je gezond leeft voordat je geopereerd wordt. Beweeg genoeg. Eet gezond. Drink weinig of geen alcohol.
Stop met roken, als je dat doet. Je kunt hulp krijgen om te stoppen met roken van je huisarts, praktijkondersteuner of een stoppen-met-roken-coach. Zo herstel je sneller na de operatie. De wond geneest sneller en je hebt minder kans op ontstekingen.
Blijf ook na de operatie gezond leven. Je kans om gezond te blijven is dan het grootst.
Gesprekken in het ziekenhuis
Voor de operatie krijg je een gesprek met de arts die de operatie doet. De arts vertelt je hoe de operatie gaat. Je kunt ook vragen stellen. Jullie praten over de kans dat je klachten krijgt door de overgang. Je bespreekt met de arts of je na de operatie medicijnen kunt krijgen tegen de klachten.
Je krijgt ook een gesprek met de arts die de verdoving regelt (anesthesioloog). Die stelt vragen over je gezondheid en meet verschillende dingen, zoals je bloeddruk.
Eten en drinken op de dag van de operatie
Je hoort van het ziekenhuis tot wanneer je nog mag eten en drinken voor de operatie. Dit hangt af van hoe laat je de operatie krijgt.
Hoe gaat de operatie om eierstokken en eileiders weg te halen?
Tijdens de operatie ben je in een diepe slaap (narcose). Zo merk je niets van de operatie.
Ook komt er meestal een buisje in je keel. Hiermee krijg je hulp bij het ademen als je slaapt.
Dit doet de arts tijdens de operatie:
- De arts schuift buisjes in je buik via 3 of 4 kleine sneetjes van ongeveer 1 centimeter.
- Via deze buisjes worden een camera en gereedschap in je buik gebracht.
- De arts kan op een beeldscherm in je buik kijken. Daarom heet het een kijkoperatie.
- Met het gereedschap haalt de arts de eierstokken en eileiders weg. Je baarmoeder blijft zitten.
- De buisjes gaan weer uit je buik en de sneetjes worden dichtgemaakt.
De kijkoperatie duurt ongeveer 1 uur. Lees hier meer over hoe een kijkoperatie in de buik gaat.
Soms krijg je geen kijkoperatie, maar een grote operatie van je buik. Dit gebeurt alleen als het niet anders kan. Je krijgt dan een grote snee in je buik. Hierdoor haalt de arts je eierstokken en eileiders weg.
Hoe gaat het na de operatie om eierstokken en eileiders weg te halen?
Na de operatie kun je meestal dezelfde dag weer naar huis.
Direct na de operatie zul je buikpijn hebben. Na 1 dag is de buikpijn al veel minder. Na 1 of 2 weken is de buikpijn meestal helemaal weg.
Ook kun je klachten krijgen die een paar dagen kunnen blijven. Bijvoorbeeld:
- misselijk zijn
- sneller moe zijn
- slaperig zijn
- je somber of verdrietig voelen
- pijn in je schouder
Deze pijn duurt niet langer dan 24 uur. Het komt door het gas dat in je buik is geblazen tijdens de operatie. Het gas prikkelt je middenrif en dit voel je vaak in je schouder.
Na 2 weken kun je meestal weer naar je werk.
Je hoeft geen controles meer te krijgen in het ziekenhuis.
Onderzoek in laboratorium en de uitslag
Je eierstokken en eileiders worden in het laboratorium onderzocht op kanker en cellen die kanker zouden kunnen worden. Daarbij wordt extra goed gekeken naar de eileiders. Hier begint namelijk meestal de kanker.
Het ziekenhuis belt je binnen 2 weken over de uitslag.
Hoe gaat het verder als je eierstokken en eileiders zijn weggehaald met een operatie?
Heb je veel klachten door de overgang? Je kunt dan met je arts bespreken of je medicijnen kunt krijgen om je klachten minder te maken. Bijvoorbeeld hormonen. Hormonen kunnen alleen als je nog geen borstkanker hebt gehad.
Er zijn ook andere medicijnen tegen klachten door de overgang. Samen met je arts bekijk je wat het beste bij jou past en wat veilig is voor jou.
Gezond leven is belangrijk om te zorgen dat je zo goed mogelijk herstelt van de operatie:
- niet roken
- genoeg bewegen, zoals wandelen of sporten
- gezond eten en drinken
- zorgen voor een gezond gewicht
Meer informatie over erfelijke eierstokkanker
- Contact met mensen die eierstokkanker hebben: via Olijf en via Kanker in de familie.
- Contact met mensen met het syndroom van Lynch en mensen met het syndroom van Peutz-Jeghers: via patiëntenorganisatie Lynch-Polyposis.
- Informatie over ziekenhuizen die operaties bij eierstokkanker doen: Ziekenhuischeck.nl.
Over deze tekst
We hebben deze informatie gemaakt met de richtlijn voor artsen over erfelijke eierstokkanker.
Lees wie de informatie op Thuisarts.nl maakt.
Lees wat een richtlijn is en hoe die wordt gemaakt.